st z początkami za-u siness School. Ce-■fcurencyjnej na tle Rwanie czynników is i zagrożeń), które b. Racjonalistyczne dzenie w wiedzy go na doświad-
[aarówno ilościowe, I rhniki pomiaru pozy- 1 (dziej znanych mo- j ;ya i A.D. Littlea. 1 aiie próbuje dostar- ] gospodarujących, ine z metodyką po-Jokryterialną. Dodać j badawczej w anali-ykorzystywana niemal j |j»zez przedstawicieli i
lkreśla się socjopoli-stowe) . Daje się to do poprawy sytuacji Podejmowanie decyzji;
dzacyjny proces po- ! iga zatem wielu wza-j sukcesu. Pod wpływem pEznego: behawioralna, tych przez Ch. Lind-:ale nie szukali celów,
Rozdział 2
ryskuje takie samo
fieniu przedsiębior-Iku wariantów. Na Ką się cztery szko-icznego, pozycjono-
eorgetown 1980. s. 58.
Podstawowe koncepcje formułowania strategii przedsiębiorstwa 53
lecz starali się unikać przykrości. Stale starali się obierać strategie prowadzące do uniknięcia dyskomfortu, ograniczenia czy szkody25.
Szkoła behawioralna, reprezentowana przez takich badaczy, jak: H.A. Simon, J.G. March, R.M. Cyert i H. Mintzberg, stworzyła teorię ograniczonej racjonalności, która poddaje w wątpliwość możliwość optymalizacji procesów decyzyjnych w przedsiębiorstwach. Przedmiotem refleksji tej szkoły są przede wszystkim realne procesy formułowania i realizacji strategii. Procesy, dzięki którym kształtuje się całościowa strategia, mają najczęściej charakter fragmenta-cyjny i ewolucyjny i są w znacznej mierze intuicyjne.
Szkoła systemowa skupia swoją uwagę przede wszystkim na roli człowieka w procesie formułowania strategii. Bada wzajemne relacje wśród uczestników *ego procesu i wyjaśnia społeczny wymiar organizacji (przedsiębiorstwa). Jej twórcami są: D. Katz, R.L. Kahn i M. Crozier.
Szkoła inkrementalistów preferuje pragmatyczne, na ogół wąskie podejście do zarządzania. Szuka możliwości poprawy zarządzania w doświadczeniu i wdrażaniu do praktyki życia gospodarczego sprawdzonych i ulepszonych wzorców postępowania. Główne znaczenie w zarządzaniu strategicznym posiada. zdaniem inkrementalistów, dobra dodatnia motywacja poszczególnych ■czestników procesu zarządzania, a także dobry przykład innych podmiotów, które uzyskały sukces. Jako przedstawicieli szkoły inkrementalistów można wymienić C.E. Lindbloma, T.J. Petersa i R.J. Watermana.
W literaturze przedmiotu uważa się, że większą wartość aplikacyjną posiadają szkoły wykorzystujące paradygmat racjonalności strategicznej (metody anali-ry o dużym stopniu konkurencyjności)26. Szkoły oparte na paradygmacie zachowań strategicznych wniosły wkład do teorii zarządzania (teoretyczne modele analizy i projektowania strategii). Ten ostatni paradygmat, choć atrakcyjny intelektualnie, nie jest doceniany wśród ludzi biznesu, ponieważ w określonej mie-ize pozbawia ich władzy.
W ostatnich latach teoria chaosu wykształciła przekonanie, że wiele zdarzeń i zjawisk występujących w przyrodzie jest z natury rzeczy nieprzewidywalnych, la nie dlatego, że człowiekowi brakuje wiedzy lub zdolności analitycznych. Wyni-! fat to z faktu złożoności i nieliniowości całych systemów, co w konsekwencji po-i fazuje zachowanie, którego szczegółowe poznanie jest niemożliwe. Stąd w niezwykle burzliwych czasach otoczenie biznesowe stwarza wrażenie chaosu. Prze-|hieg zdarzeń często się różni od zaplanowanego, a wdrażanie strategii jest obarczone znaczną niepewnością. Im trudniej jest przewidzieć przebieg przyszłych
Ch. Lindblom, The Science of Muddling Through, Organization Theory, Red. D.S. Pugh, London 1983, podaję za: A.K. Koźmiński, K. Obłój, Zarys teorii równowagi organizacyjnej, rWE. Warszawa 1989, s. 270.
26 Zob. G. Gierszewska, M. Romanowska, Analiza strategiczna przedsiębiorstwa, PWE, Warszawa 2002, s. 23-24.