skanuj0006 (545)

66 —

UWARUNKOWANIA ROZWOJU TURYSTYKI

5.9. MOTYWY UPRAWIANIA TURYSTYKI

Jednym z ważnych czynników determinujących zachowania i decyzje turystów są motywy uprawiania turystyki. Przez motyw można za Ossowską rozumieć „czynnik psychiczny, wyznaczający postępowanie w danej sytuacji”. Wiążąc motywy z potrzebami człowieka, można przyjąć, że „motyw to mechanizm lub zespół mechanizmów wewnętrznych, powodujących i organizujących działania ludzkie ze względu na zaspokajanie potrzeb” (Przecławski, 1996, str. 40). Duża różnorodność teorii motywacji wcale nie oznacza, że są one diametralnie różne.

O uprawianiu turystyki decydują zatem również motywy uprawiania turystyki. W literaturze przedmiotu znaleźć można wiele podziałów i klasyfikacji motywacji turystycznych. Poniżej przedstawione zostały te najbardziej charakterystyczne i oddające niemal w sposób wyczerpujący motywy podejmowania decyzji o uprawianiu turystyki. Należy mieć także na uwadze fakt, iż motywy mają uwarunkowania kulturowe i charakterystyczne są dla poszczególnych środowisk, społeczeństw i kultur.

Klasyfikacja motywów według Bocheńskiej i Bujaka (1975):

1)    Motyw wyjazdu związany z pragnieniem udania się do określonego kraju lub miejscowości w celu:

a)    poznania kultury,

b)    poznania przyrody,

c)    poznania życia społecznego.

2)    Motyw wyjazdu związany z chęcią opuszczenia na jakiś czas miejsca swojego stałego pobytu w celu:

a)    opuszczenia zdegradowanego środowiska,

b)    opuszczenia środowiska pracy lub nauki,

c)    opuszczenia środowiska społecznego w szerokim znaczeniu.

3)    Motyw wyjazdu związany z chęcią przebywania z kimś poza miejscem stałego zamieszkania:

a)    wyjazd z rodziną,

b)    wyjazd z grupą przyjaciół,

c)    wyjazd z osobą bliską, kochaną.

4)    Motyw wyjazdu związany z pragnieniem zawarcia nowych znajomości, poznania nowych ludzi.

5)    Motyw wyjazdu związany z pragnieniem pozostawania w zgodzie ze stereotypami i normami obowiązującymi w danym środowisku.

6)    Motyw wyjazdu związany z zaspokajaniem potrzeb estetycznych i emocjonalnych.

7)    Motyw wyjazdu związany z zaspokajaniem potrzeb twórczych.

8)    Motyw wyjazdu związany z zaspokajaniem potrzeb biologicznych:

a)    wyjazd leczniczy,

b)    wyjazd wypoczynkowy.

9)    Motyw wyjazdu związany z uprawianiem turystyki w szerokim tego słowa znaczeniu, np. nauka, biznes, handel, sport, kongresy, konferencje, pielgrzymki, odwiedziny krewnych i znajomych (Przecławski, 1996).

Bardzo interesującego podziału motywów uprawiania turystyki i rekreacji dokonał R. Winiarski (1988), wyróżniając, na podstawie przeprowadzonych badań, siedem rodzajów motywacji tuiystyczno-rekreacyjnej.