skanuj0506

2)    badanie funkcji Pattersona (s. 543);

3)    pomiar pewnych makroskopowych właściwości fizycznych, w szczególności efektu piezoelektrycznego, który może występować tylko w kryształach niecentrosymetrycznycŁu

Test Howellsa, Phillipsa i Rogersa Struktura niecentrosymetryczna: rozkład acentryczny

N^ź) = 1— exp(—z)

Struktura centrosymetryczna: rozkład centryczny

Nj(ż) = erf(}/z/2)

przy czym

Zdarza się niekiedy, że nie jest możliwe jednoznaczne określenie grupy przestrzennej we wstępnym etapie analizy strukturalnej. Wówczas zakłada się symetrię najbardziej ogólną, zgodną z zebranymi informacjami. Dopiero w końcowym etapie analizy można określić grupę przestrzenną, po wyznaczeniu wszystkich położeń atomów.

D.    Wyznaczanie Z

Wyznaczanie liczby Z jednostek strukturalnych zawartych w komórce elementarnej wymaga jeszcze pomiaru lub, jeśli jest on niemożliwy, oceny gęstości kryształu. Zasada tego oznaczania została wyjaśniona na s. 103.

E.    Wybór kryształu

Po uzyskaniu wszystkich danych wstępnych wykonuje się pomiary natężeń odpowiadających odbiciom Bragga. Do tego celu wybiera się kryształ

dostatecznie duży, by można było dogodnie zmierzyć natężenia wiązek ugiętych, zwłaszcza najsłabsze;

dostatecznie mały, by absorpcja była nieistotna lub, przynajmniej, by możliwe było wprowadzenie niezbyt dużej poprawki ze względu na niemożliwość dokładnego uwzględnienia tego efektu;

o strukturze dostatecznie mozaikowej, by możliwe było zastosowanie teorii kinematycznej, innymi słowy, by absorpcja pierwotna i wtórna były nieistotne.

Ostatni warunek jest prawie zawsze spełniony, natomiast dwa pierwsze są z sobą sprzeczne i najlepszym, ogólnie przyjętym rozwiązaniem kompromisowym jest korzystanie z kryształów, których grubość, prześwietlana przez promienie rentgenowskie, jest rzędu kilku dziesiątych milimetra.

Następnie przelicza się natężenia, metodami omówionymi na s. 451, w sposób umożliwiający wyznaczenie czynników strukturalnych.

Wreszcie, natężenia te poddaje się analizie statystycznej, znanej pod nazwą statystyki Wilsona, w celu wyznaczenia przybliżonego współczynnika przeliczeniowego i ogólnego

508