skrypt167

173

Tablica 11.1,

Wybrane jednostki i ich symbole opisujące zjawiska magnetyczne

Symbol	Nazwa jednostki	Wielkość	Symbol jednostki
B	tesla	indukcja magnetyczna	T
1 ^H	amper/m	natężenie pola	AJm
t *	weber	strumień magnetyczny	Wb

Podział materiałów magnetycznych możemy przeprowadzić biorąc pod gę wielkość podatności magnetycznej x_m> lub przenikalności magnetycznej ględnej u_w .W materiałach diamagnctycznyeh, które nic posiadają stałych leniów magnetycznych, przenikalność magnetyczna względna jest nieco iejsza od jedności. Natomiast nieco większą od jedności przenikalność ma-^fczną spotykamy w ciałach, które przyjęto nazywać paramagnetykami. Następuje w nich porządkujące działanie zewnętrznego pola magnetycznego, 'te jest zależne od temperatury:

Ził! — rr-

(11.7)

gdzie:

C - stała Curie,

T - temperatura w K.

W pewnej grupie materiałów obserwuje się przenikalność magnetyczną dzo dużą. Mogą to być czyste metale , ale również ich stopy i tlenki, a także metale. Materiały to nazywamy ferromagnetykami. Właściwości magne-czne występują tylko w materiałach, które mają budowę krystaliczną, nato-iast atomy muszą posiadać nieskompensowane spinowe momenty elektrono-. Nie jest to jednak warunek wystarczający, dodatkowo musi być zachowana wna wartość stosunku stałej sieci (d) do promienia orbity z nieskopensowa-m spinem (R). W materiale zachodzi wówczas polaryzacja spontaniczna w rębic grupy cząstek nazywanych domenami. Według teorii Frenkla-eisenberga przy tworzeniu sic sieci krystalicznej z atomów ferromagnetyka tępuje kolektywizacja ich elektronów walencyjnych. Funkcje talowe elck-nów z niezapełnionych powłok sąsiednich atomów nakrywają się i dzięki u oddziaływanie staje się bardzo duże. Miarą energii oddziaływań jest tzw. łka wymiany. Jest ona dodatnia dla stosunku d/2R > 0,5. Znak całki wymiany jest zależny od ustawienia spinów-. W przypadku równoległego ustawienia st on dodatni i materiał staje się ferromagnetykiem Istnieje dziewięć pierwiastków' chemicznych, posiadających własności ferromagnetyczne: żelazo, kobalt, nikiel, gadolin, erb, dysproz, tul, holm, terb. Ferromagnetyczne własności ostatnich pięciu pierwiastków ziem rzadkich ujawniają się jedynie w bardzo niskich temperaturach. Należy- podkreślić, że w technice liczba materiałów