lub
+roztwór (przesącz), w nim: 2CaCl2 +
+ 2MgCl2 + KCI + + NaCI + 3HC1 + (n—14) NH4CI
na różnymi kationami |
cząstka koloidalna wysyco-na kationami amonowymi (nhJ) | ||
lub | |||
”Ca2+__ | |||
Srf _ K* Na* Mg2} - Ca2*Z' |
+ roztwór (przesącz) w nim: 2CaCl2 + 2MgCl2 + 2KC1 + NaCI + (n-ll) HC1 | ||
, , . +nHClzt cząstka koloidalna wysyco- na różnymi kationami |
cząstka koloidalna wysycona kationami wodoru |
Kationy dowolnej soli lub kwasu wypierają z kompleksu sorpcyjnego gleby wszystkie zasorbowane kationy. Wyparte kationy przechodzą do roztworu (do przesączu). W otrzymanym przesączu możemy oznaczyć dowolnymi* metodami poszczególne kationy ilościowo, z wyjątkiem kationu użytego do wypierania. Sumując wszystkie kationy, po uprzednim przeliczeniu na milirównoważniki i na 100 g gleby, uzyskujemy całkowitą pojemność sorpcyjną badanej gleby. Pojemność ta jest wielkością prawie stałą dla danej gleby. Ulega ona jedynie niewielkim zmianom pod wpływem zmiany pH lub zmniejszenia się ilości cząstek koloidalnych. Ciągłym zmianom ulegą jedynie stosunek między kationami wymiennymi w kompleksie sorpcyjnym gleby naturalnej, gdyż roślinność, pobierając kationy z roztworu glebowego, oddaje w zamian kation wodoru, którego stężenie w roztworze stopniowo zwiększa się. Kationy z kompleksu są wypierane do roztworów glebowych przez wodór, który wchodzi właśnie na ich miejsce. Wapnowanie powoduje wymianę wodoru z kompleksu sorpcyjnego gleby na wapń w myśl reakcji przytoczonej wyżej.
78 -