SNC00139

o wpis tego prawa z chwilą zawarcia umowy. Jednakże termin końcowy tego prawa powinien zostać określony zgodnie z treścią umowy. Oznacza to, że czas trwania użytkowania będzie krótszy niż ustalony w umowie. Wyrażany jest pogląd, że sąd nie może samodzielnie określać końcowej daty upływu np. 99 lat trwania tego prawa, jeżeli w umowie strony określiły inną datę końcową, przyjmując jako termin początkowy datę zawarcia umowy. W przeciwnym razie należałoby uznać, że istnieje przeszkoda wpisu. Jej usunięcie byłoby możliwe przez uzupełnienie umowy zawartej w formie aktu notarialnego precyzującej właściwie czas trwania użytkowania wieczystego, tj. licząc od dnia wpisu do księgi wieczystej (A. Oleszko: Księgi wieczyste. Zagadnienia prawne, Kraków 1996, s. 297 i n.).

10. W sprawie rozpatrywanej przez Sąd Najwyższy notariusz pozwany w sprawie odszkodowawczej — uprzedził jedynie strony o ryzyku prawnym sporządzenia umowy bezwarunkowego przeniesienia prawa wieczystego użytkowania, które nie było jeszcze ujawnione w księdze wieczystej na rzecz zbywcy. Zdaniem pozwanego notariusza, w sytuacji gdy - pomimo jego uprzedzenia — strony podtrzymały wolę dokonania czynności, to działały już na własne ryzyko, bez obciążenia nim notariusza. Sąd Najwyższy nie zgodził się z tym poglądem (wyrok z dnia 7 listopada 1997 r., II CKN 420/97, „Wokanda * 1998, nr 3, s. 3) i stwierdził, że jeżeli proponowana przez stronę czynność notarialna jest sprzeczna z prawem, notariusz ma nie tylko obowiązek poinformowania jej o tym, ale także odmówienia jej sporządzenia, i to także wówczas, gdy poinformowana o tym strona nalega na sporządzenie aktu notarialnego. W omawianej sprawie w akcie notarialnym pozwany notariusz sporządzi! bezwarunkową umowę sprzedaży prawa wieczystego użytkowania do działki, wiedząc, iż zbywca tego prawa, tj. klub sportowy, nie ma jeszcze wpisanego tego prawa do księgi wieczystej. Sporządzenie tego aktu w sposób wyraźny naruszało treść art. 19 ust. 1 nie obowiązującej już ustawy z dnia 29 kwietnia 1985 r. (obecnie art. 27), który stanowi o konstytutywnej roli wpisu do księgi użytkowania wieczystego. Bez tego wpisu prawo nie powstaje i nie może być przeniesione.

11. Prawo dysponowania nieruchomością na cele budowlane powstaje na podstawie umowy o oddaniu gruntu w użytkowanie wieczyste, mimo iż prawo to mc zostało ujawnione w księdze wieczyste, jeżeli z treści umowy wynika, że jej przedmiot został wydany użytkownikowi wieczystemu, a właściciel gruntu jeszcze przed wydaniem pozwolenia na budowę wyraził zgodę na dysponowanie gruntem na cele budowlane (wyrok SN z dnia 6 listopada 1997 r., III RN 32/97, OSNAPiUS 1998, nr 13, poz. 386). W uzasadnieniu przytoczonego wyroku sąd stwierdził, że wobec braku ujawnienia w księdze wieczystej umowy wieczystego użytkowania, umowa ta nie wywołała skutków prawnych w zakresie uprawnień rzeczowych do gruntu, to jednak zgodnie z art. 3 pkt II ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. prawo budowlane (jcdn. tekst: Dz.U. z 2000 r. Nr 106, poz. 1126 / późn zm ), prawo do dysponowania terenem nie ogranicza się wyłącznic do uprawnień rzeczowych do gruntu objętego wnioskiem o pozwolenie na budowę.