skanuj0009 (373)

ym. PARTYCYPACJA PODWŁADNYCH W PODEJMOWANIU DECYZJI (Drzewo wyboru wariantu uczestnictwa - propozycja V. H. Vrooma I P. H. Yettona)

Autorzy 'drzewa 'opracowali koncepcję dostosowania stylu kierowania (wariantu uczestnictwa) do typu sytuacji organizacyjnej. Metoda ta to inaczej 'ścieżka wyboru* określonego sposobu kierowania. P.H. Yetton wyróżnił następujące cztery style kierowania, których zastosowanie przesądza o rodzaju, wariancie uczestnictwa .osoby kierującej i grupy podwładnych:

S/1/ - kierownik sam rozwiązuje problem lub sam podejmuje decyzję dzięki posiadanym Informacjom;

S/2/ - kierownik otrzymuje niezbędne informacje od podwładnych, później sam podejmuje decyzję. Może powiedzieć podwładnym (lub nie), na czym polega problem, w momencie gdy otrzymuje od nich informacje. Podwładni odgrywają tutaj rolę 'doręczycieli "informacji o faktach, a nie rolę autorów nowych rozwiązań;

S/3/ - kierownik dzieli się informacjami o problemie do rozwiązania z podwładnymi, prosząc ich o sugestie i pomysły - Indywidualnie, nie traktując wszystkich podwładnych jako jednej grupy. Sam podejmuje decyzję, która może, lecz nie musi, wynikać z faktu udziału podwładnych w rozwiązywaniu problemów; '

S/4/ - kierownik 'dzieli się* problemem z podwładnymi, traktując Ich jako grupę, pyta ich o pomysły I sugestie rozwiązań. Sam podejmuje decyzję, która może, lub nie, pozostawać pod wpływem podwładnych;

S/5/ - kierownik przedstawia problem podwładnym. Grupa ta zgłasza pomysły rozwiązania i próbuje osiągnąć zgodę. Kierownik prowadzi rolę prowadzącego dyskusję; nie stara się wpływać na grupę, aby zaakceptowała jego rozwiązanie, sam pragnie zaakceptować i wcielić w życie każde rozwiązanie znajdujące poparcie całej grupy.

Model V. H. Vrooma i P.H. Yettona dotyczy różnych wariantów uczestnictwa kierownika i zespołu. Jego autorzy rozważają, jak zachowanie kierownika oddziałuje na obiektywną jakość decyzji (związana z kompetencjami, wykorzystaniem informacji, wpływem na stan firmy) i jej akceptację przez podwładnych. Kierowanie opiera się na pięciu podstawowych stylach kierowania. Efektywność ich stosowania zależy - zdaniem autorów - od następujących elementów sytuacji:

-    zasobów informacji posiadanych przez kierownika i podwładnych;

-    prawdopodobieństwa, że podwładni zaakceptują decyzję kierownika;

-    prawdopodobieństwa, że podwładni będą skłonni do współpracy przy podejmowaniu decyzji;

-    stopnia niezgodności wśród podwładnych odnośnie indywidualnych sposobów rozwiązania problemów.

V. H. Vroom i P.H. Yetton opracowali schemat w postaci "drzewa”. Ma on następującą postać:

Przed przyjęciem określonego wariantu uczestnictwa kierownik musi postawić sobie następujące pytania:

A.    Czy jest to problem złożony (tzn. że jedno rozwiązanie może być bardziej racjonalne niż inne)?

B.    Czy mam wystarczającą liczbę informacji, aby podjąć optymalna decyzję?

C.    Czy problem jest ustrukłuralizowany?

D.    Czy akceptacja decygl przez podwładnych ma istotne znaczenie dla jej efektywnej realizacji?

E.    Czy istnieje realna szansa, że w przypadku podjęcia przeze mnie decyzji będzie ona zaakceptowana przez moich podwładnych?

F.    Czy mol podwładni Identyfikują się z celami organizacji, które będą realizowane przez rozwiązanie tego problemu?

G.    Czy wśród podwładnych może ■ wystąpić konflikt dotyczących preferowanych sposobów rozwiązania tego problemu?

H.    Czy podwładni mają wystarczającą liczbę informacji, aby podjąć wysokiej jakości decyzję?

4-