Strona157

Przygotowanie składników mas. Załóżmy, że masa zasadnicza pochodni oświetlającej składa się z azotanu sodowego, proszku aluminiowego, pyłu stopu AM i oleju mineralnego jako lepiszcza (w niewielkim procencie)

Dostarczane proszki metali powinny być nie tylko o odpowiedniej czystości, ale również o właściwym rozdrobnieniu i kształcie ziaren. Kontrola techniczna powinna przy odbiorze sprawdzić jakość surowca. Ze względu na znaczny wpływ kształtu i stopnia rozdrobnienia ziaren na czas palenia masy — przed użyciem proszków do produkcji poddaje się je ścisłej analizie sitowej, przeprowadza się korektę rozdrobnienia przez dodanie proszków o odpowiednim rozdrobnieniu z innych partii metalu, wreszcie sprawdza się czas palenia i światłość próbnie wykonanej pochodni. W razie otrzymania partii proszków metali bardzo źle odsianych należy je odsiać albo posortować na frakcje o wąskich granicach rozdrobnienia. Wydzielone frakcje należy zmieszać w proporcji dającej najlepszy efekt świetlny.    >

Należy przypomnieć, że czynności mieszania i odsiewania bardzo drobnych pyłów metalicznych są bardzo niebezpieczne. Pyl metalu tworzy z powietrzem mieszaninę wybuchowa., która może łatwo zdetonować od iskry lub płomienia.

Azotan sodowy po wysypaniu z drewnianych beczek ma postać dużych, wilgotnych i zlepionych brył krystalicznych. Wymaga on wysuszenia i zmielenia (w przypadku stosowania niehigroskopij-nego azotanu barowego czynność suszenia zwykle odpada). Suszenie azotanu sodowego można przeprowadzać w specjalnych suszarkach (np. obrotowych), najczęściej jednak azotan suszy się przez wyłożenie go na stoły ustawione w dobrze ogrzanych i wentylowanych pomieszczeniach. Przy tym sposobie można czas suszenia skrócić przez użycie nagrzewnic parowych lub elektrycznych, kierując ogrzane powietrze bezpośrednio na materiał. Wysuszony surowiec należy zemleć, przy czym do mielenia saletry stosuje się najczęściej młyny udarowe.

Odważanie składników mas oświetlających. Wysuszony i zmielony azotan sodowy, odpowiednie frakcje proszków metali oraz lepiszcze przesyła się do pomieszczeń, w których odbywa się operacja odważania. I tutaj podobnie jak w magazynach przestrzega się (przy intensywnej produkcji) zasady odważania utleniaczy i substancji palnych w oddzielnych pomieszczeniach lub co najmniej na oddzielnych stolach.

Składniki odważa się w przeznaczonych dla danego składnika naczyniach i przekazuje do mieszania.

Mieszanie mas oświetlających. Masy oświetlające miesza się w ugniatarkach lub mieszalnikach bębnowych umieszczonych w wydzielonych komorach, gdyż operacja ta grozi niebezpieczeństwem pożaru lub wybuchu.

W okresie drugiej wojny światowej w Niemczech dokonano próby łączenia operacji suszenia azotanu sodowego i mieszania saletry z lepiszczem. W tym celu do ugniatarki wprowadzano azotan sodowy i lepiszcze (wosk sztuczny, wazelinę, olej mineralny), uruchamiano ugniatarkę i jednocześnie ogrzewano ją, przepuszczając gorącą wodę przez płaszcz otaczający koryto ugniatarki. W podwyższonej temperaturze łatwo rozpadały się zlepieńce saletry, która wysychała, a lepiszcze przenikało do kryształów azotanu. W ten sposób połączono operacje suszenia i mielenia utleniacza, osiągając dobre pokrycie saletry lepiszczem, co zabezpieczało masę oświetlającą przed zawilgoceniem.

Masy podpałowe i masy pośrednie miesza się podobnie jak masę zasadniczą.

Prasowanie pochodni. Pochodnie bomb oświetlających prasuje się za pomocą pras hydraulicznych. Duże pochodnie wymagają ciężkich matryc trójdzielnych o ścianach wzmocnionych przez nasuwaną na nie osłonę stalową (rys. 76). Matrycę taką podsuwa się do stołu na wózku.

Pochodnie średniej wielkości (do 20 kg) można prasować w matrycach o kształcie cęgów.

Do prasowania pochodni stosuje się stemple kształtowe. Prasuje się je w kilku warstwach z tym, że pierwsza warstwa (licząc od czoła pochodni) zawiera kolejno masę podpałową, masę pośrednią i masę zasadniczą, następne zaś warstwy — tylko masę zasadniczą.

Po zaprasowaniu pochodni czoło jej nakrywa się krążkiem kartonowym z wyciętym otworem, który przypada bezpośrednio pod ładunkiem prochowym bomby. Przy nie dość łatwo zapalających się masach podpałowych pokrywa się je zamazką z mączki prochowej zlepionej roztworem kleju zwierzęcego lub roztworem gumy arabskiej.

Po uzbrojeniu czoła pochodnię odwraca się, przycina jej osłonę na odpowiedniej wysokości, nakłada i umocowuje denko z uszkiem do zaczepienia linek spadochronu. Przycięcie, osłony wykonuje się za pomocą specjalnego przyrządu, przy czym w celu zmniejszenia podczas cięcia niebezpiecznego tarcia osłonę smaruje się olejem mineralnym.

Mo-n taż bomb oświetlających. Przed przystąpieniem do montażu bomb oświetlających wykonuje się operacje przygotowawcze, jak sprawdzanie i ewentualnie oczyszczanie oraz pomalowanie osłon, przewinięcie i przesypanie talkiem spadochronów, napełnienie woreczków prochem itp. Niektóre z tych operacji przygotowawczych są niebezpieczne, jak na przy-

315