str2 (2)

32

rastać mogą kilka razy, gdyż w kątach liści znajdują się oczka śpiące, mające zdolność wyrastania w pędy. Czynność pasynko-wania należy powtarzać kilkakrotnie, w miarę potrzeby i wykonywać, kiedy pędy mają długość około 8 cm.

Oczek śpiących w kącie każdego liścia jest zwykle 3. Najpierw wyrasta pęd (,,pasynek“) z oczka środkowego, po jego obłamaniu zaczynają wyrastać pędy z oczek bocznych. Jeżeli pęd ułamiemy przy samej podstawie, to boczne pędy wyrastają natychmiast, jeżeli zaś pozostawimy kawałek około 4-ch cm., z jednym listkiem, to nie szkodliwe to będzie dla rozwoju całej rośliny i liści macierzystych, a zatrzyma nieco wyrastanie pędów z bocznych oczek. Podczas pasynkowania należy zwracać też uwagę, czy z bocznych oczek nie zaczęły się już rozwijać pąki. Jeżeli pączki te już są dostrzegalne, należy je zniszczyć paznog-ciem. W ten sposób można niedopuszczać do szybkiego wyrastanie pasynków i oszczędzić na robociźnie.

Pędy, które wyrastają z oczek śpiących w kątach liści, jeżeli nie będą oberwane, wyrastają w duże gałązki z licznemi liśćmi i kwiatami. Liście, na tych pędach wyrosłe, nazywają się „liśćmi o d r o s t o w e m i“ lub „p o t r a w i e m“. Liści tych nie wolno zbierać i suszyć bez zezwolenia Urzędu Wykupu, a więc pędy i z tego względu muszą być w swoim czasie oberwane. Czasami, kiedy naprzykład grad zniszczy masowo liście macierzyste, a machorka była silna, Urząd może za zezwoleniem Dyrekcji P. M. T. zezwolić plantatorom na wyhodowanie liści odrostowych. Cena liści odrostowych jest niższa aniżeli macierzystych.

d) Obrywanie dolnych liści. Dolne liście, zwane spodakami, mają małą wartość, gdyż są lekkie, cienkie i mało aromatyczne, przytem zawalane ziemią. Dojrzewają one najwcześniej, szybko usychają, często zaczynają gnić i stają się źródłem zarazy dla górnych. Należy więc dolne liście usuwać i wysuszyć osobno. Zwykle zrywa się je jednocześnie z ogławianiem roślin.

X. Dojrzewanie liści.

Zdatne do fabrykacji liście muszą być zupełnie dojrzałe.. Liść niedojrzały ma po wysuszeniu zielonkawy kolor i nieprzyjemny smak i zapach. Liść zanadto dojrzały—łatwo psuje się, dosta-