1U Ćwiczenie nr 1
Roztwór zawierający badana substancję przenosi się do kolby miarowej i rozcieńcza woda destylowana początkowo do objętości równej kulistej części kolby, i następnie miesza. Po wymieszaniu dopełnia się kolbę woda destylowana do kreski za pomocą pipety, zamyka suchym korkiem i zawartość dokładnie miesza obracając wielokrotnie kolbę dnem do góry. Następnie pipeta odmierza się objętość roztworu równą pojemności pipety i przenosi do odpowiedniego naczynia. Kolbę miarową i pipetę dobiera się w ten sposób, aby pojemność kolby była wielokrotnością pojemności pipety (na przykład kolba miarowa o pojemności 100 cm3 i pipeta o pojemności 25 cm3).
W trakcie ważenia należy bezwzględnie pamiętać o następujących zasadach:
- nie stawiać na szalkę ładunku cięższego od obciążenia dopuszczalnego;
- przed pomiarem sprawdzić "wyzerowanie" wagi;
- ładunki stawiane na szalkę muszą znajdować się w opakowaniach bądź naczyniach z zewnątrz czystych i suchych;
- przed ważeniem na wadze analitycznej dla wstępnej oceny ciężaru zastosować wagę techniczną.
Ponadto używając wagi analitycznej, w której za pomocą odpowiednich pokręteł ustawiamy wybrane odważniki należy:
- wszelkie operacje polegające na zmianie odważników oraz ustawianiu ładunku na szalce wykonywać przy zaaretowanej wadze;
- po skończeniu ważenia wszystkie pokrętła ustawić w pozycję zero.
Masa atomowa (cząsteczkową) jest to stosunek średniej masy atomu danego pierwiastka (cząsteczki danego związku chemicznego) do 1/12 masy atomu izotopu węgla 12C.
Symbole pierwiastków chemicznych określają pojedyncze atomy w stanie wolnym i związanym oraz jednostkową masę pierwiastka, zwana masa atomowa.
Wzory chemiczne podają jakościowy i ilościowy skład związków chemicznych. Na przykład wzór chemiczny H20 oznacza, że cząsteczka tego związku chemicznego składa się z dwóch atomów wodoru i jednego atomu tlenu.
Przykład 1. Obliczyć zawartość procentową poszczególnych tlenków w kaolinicie o wzorze empirycznym
A1203 • 2 Si02 • 2 H20
Rozwiązanie
Masa cząsteczkowa kaolinitu (suma mas atomowych wszystkich atomów wchodzących w skład kaolinitu) - 258,17,
masa cząsteczkowa A1203 - 101,96,
masa cząsteczkowa Si02 - 60,09,
masa cząsteczkowa H20 - 18,016.
Ze wzoru chemicznego kaolinitu A1203 • 2 Si02 • 2 H20 wiemy, że 1 mol kaolinitu składa się z jednego mola A1203, dwóch moli Si02 i dwóch moli H20. Możemy to wyrazić w procentach Wagowych.
258,17 g kaolinitu awienl 101,96 g A1203 (1 mol) (1 mol)
Zatem zawartość procentowa A1203 w kaolinicie możemy obliczyć z proporcji:
258.17 g - 100%
101.96 e_z_X_
v 101,96 • 100 M--°‘ ' 258717
Podobnie liczymy dla Si02 i H20: Dla Si02:
258.17 g - 100%
2-60.09 g - X
46,55%
13,96%
y _ 2 ■ 60,09 • 100 so’ " 258,17
Dla H20:
258,17 g - 100%
2 -18,016 g - X_
2 • 18,016 • 100
258,17
Odpowiedź: Skład procentowy kaolinitu jest następujący: A1203 - 39,49%; Si02 - 46,55%; H20 - 13,96%