Belki składane (spawane lub nitowane) z blach nazywane, blachowni-cami, projektuje się przede wszystkim przy większych rozpiętościach, gdyż wtedy wymagane są przekroje wyższe i sztywniejsze niż przekroje belek walcowanych. Bardzo silnie obciążone blachownice można projektować również przy mniejszych rozpiętościach (Z < 8 m), gdyż belki walcowane nie spełniają wtedy warunków nośności.
Blachownice projektuje się według kryteriów pełniejszej ekonomiczności konstrukcji. Projektując cienki środnik oraz zmienny przekrój poprzeczny proporcjonalnie do wartości momentu zginającego, ekonomiczniej wykorzystuje się ich nośność na długości przęsła.
Blachownice mogą być nitowane lub spawane. Obecnie częściej projektuje się spawane, które w porównaniu z nitowanymi są oszczędniejsze,
a)
b)
SPOINA
gdyż ich wykonawstwo wymaga mniej materiału i robocizny. Przykłady przekrojów blachownie pokazano na rys.5.20.
Belki z blach mają bardzo szeroki zakres zastosowań. Projektuje się je na podciągi stropów, pomostów silnie obciążonych, belki podsuwnicowe, konstrukcje wsporcze bunkrów i silosów stalowych. Dźwigary z blach wytwarzane są w wytwórniach konstrukcji stalowych metodami tradycyjnymi oraz . zautomatyzowanymi, na
liniach technologicznych.
Ciężar własny długości metra bieżącego blachownicy można wstępnie przyjąć wg wzorów:
□ spawane g = (70 + 10 l) ■ 8,5 ,
□ nitowane g = (70 + 10 Z) • 10 , g [N/m], l [m].
c)
d)
Z
FAS Z BLACHY
ĘŁ. WYDĘTA. Z .1 '
/
SPOINA.^
CZOŁOWA"^
ŚRODNIK
Projektowanie dźwigarów z blach rozpoczyna się od doboru optymalnego przekroju poprzecznego, a następnie kształtowania zmian przekroju wzdłuż belki. Wysokość blachownicy zależy od warunków wytrzymałościowych, konstrukcyjnych i eksploatacyjnych. W wielu rozwiązaniach decydującym parametrem jest wymagana wysokość (grubość) stropu uzależniona wysokością użytkową pomieszczeń oraz innymi warunkami eksploatacyjnymi i technologicznymi.
Mimo istnienia ograniczeń, zaprojektowany przekrój dźwigara z blach winien mieć cechy geometryczne zbliżone do optymalnych.
Wysokość blachownicy średniej rozpiętości winna być zawarta w granicach:
12
a silnie obciążonych, zwłaszcza siłami skupionymi: