str018 19

W braku znajomości trujących gatunków grzybów lub innych roślin niektóre źródła zalecają w warunkach wyjątkowo krytycznych sposób określania polegający na spróbowaniu, czy dana roślina jest trująca.

Należy zjeść bardzo niewielki kawałek próbowanej rośliny i czekać na wynik. Jeżeli wyczuje się chociażby nieznacznie ujemne skutki, próbowany produkt uznaje się za nie nadający się do spożycia. Jeżeli zaś próba nie wykaże cech ujemnych, należy ją powtórzyć, zjadając nieco większy kawałek. Dalszy pozytywny wynik upoważnia do uznania danej rośliny za przydatną do spożycia.

Należy przyjąć zasadę, że z roślin hodowanych, które można znaleźć w ogrodach, sadach, na polach i w kopcach, że względów bezpieczeństwa można korzystać tylko w wyjątkowych sytuacjach. Zbieranie roślin dzikich jest wprawdzie trudniejsze, ale znacznie bardziej bezpieczne.

Poważną grupę roślin, dostarczającą człowiekowi wartościowego pożywienia, stanowi zboże hodowane i trawy, których ziarno i nasiona mogą być spożywane wprost lub po ugotowaniu; mogą także służyć do wypieku chleba.

W prymitywnych warunkach w tym celu ziarno zbija się dwoma kamieniami. Do otrzymanej mąki dodaje się wody i przygotowuje ciasto, a następnie formuje bochenki, okłada liśćmi i warstwą gliny, po czym wkłada do żaru i wypieka. W momencie kiedy glina popęka i swobodnie oddzieli się od ciasta, przerywa się pieczenie. Otrzymane w ten sposób ciasto po wystudzeniu można spożywać jako chleb.

Dla zaoszczędzenia ziarna ciasto można przyrządzać z domieszką starej kory i miękkiego włókna spod kory drzew.

W celu łatwiejszego rozdrobnienia, ziarna można uprzednio podprażyć.

Do wypieku placków można użyć również mąki z żołędzi, które dla odgoryczenia należy zalać wodą. Indianie wypiekali placki z mąki żołędziowej przez rozciąganie bryły ciasta na gorącym kamieniu. Całość owijano liśćmi dębowymi i wkładano do gorącego popiołu lub między gorące kamienie.

W zależności od pór roku jadalne są różne części roślin:

—    wiosną na ogół można zbierać liście, łodygi lub młode pędy, czasem owoce,-

—    latem — głównie owoce;

—    jesienią — owoce, korzenie, bulwy;

—    zimą — owoce przejrzałe (w niewielkich ilościach).

W rejonach leśnych na szczególną uwagę zasługują grzyby, które są osobliwością w świecie roślinnym. Przy zbieraniu grzybów konieczna jest jednak znajomość trujących gatunków, podobnie jak i innych roślin.

O ile umiejętność rozpoznania roślin jadalnych jest potrzebna, o tyle doskonała znajomość roślin trujących jest konieczna.

Rośliny mogą być trujące w całości lub mogą być trujące tylko ich jagody — z reguły czerwone lub czarne; jagody białe lub bezbarwne na ogół są nieszkodliwe.

Przy korzystaniu z roślin dziko rosnących zaleca się przestrzegać następujących wskazówek:

—    rośliny i ich kwiaty można spożywać na surowo lub gotowane;

-— prawie wszystkie owoce, orzechy i jagody, nie pochodzące od roślin trujących, można spożywać na surowo;

—    liście i łodygi roślin nietrujących mogą być spożywane na surowo, a gdy wykazują gorzki smak, należy je gotować zmieniając kilka razy wodę;

—    korzenie, bulwy i kłącza powinny być spożywane jako pieczone lub gotowane.