W gwiazdą w trójkąt
Schematy ideowe podłączeń tabliczki zaciskowej
Tabliczki zaciskowe
Rys. 17. Schemat połączeń silnika uruchamianego za pomocą przełącznika gwiaz-da-trójkąt
3.4.2.3. Moc, sprawność i współczynnik mocy silnika indukcyjnego
Moc czynna pobierana przez silnik z sieci w czasie pracy wyraża się wzorem:
P = UI-cos<p-V3
Moc na wale silnika (moc użyteczna podana na tabliczce znamionowej silnika):
Pw = U-l-cos(p -V3 -r)
gdzie: t) - sprawność,
U, I - wartości przewodowe napięcia i prądu.
Sprawność silnika jest stosunkiem mocy użytecznej Ps do mocy pobieranej z sieci:
Ps
gdzie: Pw - suma strat.
Prąd przewodowy pobierany z sieci można wyznaczyć ze wzoru:
U-V3 • coscp • p
1 =
gdzie: Pw - moc w watach.
Przebiegi prądu, sprawności i współczynnika mocy w funkcji obciążenia podane są na wykresie - rys. 15.
3.4.3. Silniki prądu stałego
Silniki prądu stałego składają się z dwóch podstawowych części: części ruchomej i części nieruchomej. W części nieruchomej, zwanej stojanem, można wyróżnić jarzmo, bieguny główne wraz z nadbie-gunikami oraz bieguny komutacyjne.
Jarzmo jest najczęściej odlewem żeliwnym. Stanowa ono część obwodu magnetycznego oraz jest jednocześnie obudową maszyny. Do jarzma przykręcone są bieguny.
Drugą podstawową częścią silnika prądu stałego jest wirnik, zwany również twornikiem, który jest wykonany z blach stalowych z dodatkiem krzemu. Na obwodzie wirnika, w żłobkach, ułożone jest uzwojenie. Pręty uzwojenia zabezpieczone są przed wypadnięciem klinami z materiału niemagnetycznego. Końce elementów' uzwojenia przyłączone są do wycinków' komutatora umocowanego obok żelaza wirnika na wspólnym wale. Wycinki komutatora są izolowane od siebie i od wału. Na komutatorze są ustawione szczotki utrzymywane przez urządzenie szczotkowe.
151