Image481

Na rysunku 4.602 przedstawiono schemat logiczny układu, stanowiącego rozwinięcie schematu ideowego przedstawionego na rys. 4.599a. Jeżeli przykładowo na wejścia dekodera z otwartymi obwodami kolektorów jest podane słowo A — 0, B = 1, C = 0, D = 0", to zostaje włączony tranzystor T2 i do źródła zasilania +5 V zostają dołączone rezystory R₁₀ i jR₂₀, wchodzące do obwodu RC. Rozpatrywany układ umożliwia generowanie impulsów o 10 różnych czasach trwania.

Generatory wyzwalane o programowanym w szerokim zakresie czasie trwania impulsów

Omówimy tu realizację generatorów wyzwalanych o programowanym w szerokim zakresie czasie trwania impulsu. Programowanie czasu trwania impulsu odbywa się w kodzie dwójkowym bądź dziesiętnym kodowanym dwójkowo, bądź w kodzie pierścieniowym. Schemat ideowy generatora z programowanym w kodzie dwójkowym czasem trwania impulsu przedstawiono na rys. 4.603.

Układ składa się z szeregu przerzutników monostabilnych, w których rezystory, decydujące o stałej czasowej układu, dobierane są według szeregu R, 2R ... 32R, z układu sterującego U S oraz układu sumy logicznej S. Kolejne bity słowa programującego podawane są na wejścia bramkujące wyzwalanie przerzutników.

Działanie układu jest następujące. Sygnał „Start” powoduje równoczesne włączenie wszystkich przerzutników monostabilnych z wyjątkiem tych, które są zablokowane sygnałami 0 słowa programującego. Układ sterujący powoduje wyzwalanie wszystkich przerzutników o stałych czasowych mniejszych od największej stałej czasowej przerzutnika, który aktualnie zakończył generowanie impulsu. Takie rozwiązanie sposobu wyzwalania przerzutników upraszcza znacznie układ sterowania. Jeżeli stała czasowa pierwszego przerzutnika o rezystorze z najmniejszą wagą wynosi 2?C, to stała czasowa następnego wynosi IRC, kolejnego 4RC, itd.

Jeżeli czas trwania impulsu pierwszego przerzutnika wynosi T, wówczas zaprogramowany czas trwania impulsu T_v pojawiającego się na wyjściu sumy logicznej S, na wejścia której podawane są sygnały z wyjść Q przerzutników monostabilnych, wynosi:

T_p « a₀2°T+a₁2¹T+ ... a_n2ⁿT

gdzie: a₀ A- a_n — wartości 0 lub 1 poszczególnych bitów słowa programującego.

Kondensator C i rezystor R dołączony do wyjścia bramki 5 likwidują „przerwy” w czasie trwania impulsu, wynikłe z czasów opóźnień włączenia przerzutników monostabilnych.

Przykład realizacji układu z czterobitowym słowem programującym przedstawiono na rys. 4.604. Na rysunku 4.605 przedstawiono działanie układu z rys. 4.604 dla słowa programującego 1011.

Przez kaskadowe połączenie układów z rys. 4.604 w sposób, jak przedstawiono na rys. 4.606, można uzyskać impulsy, których czas trwania programowany jest w kodzie BCD o wagach 8421. Stałe czasowe w kolejnych tetradach są dziesię-