Zależności lekowe i narkomnie0012

i8..«

'z: ra cji

;

i! I il

iiiiil *t:i: 111*3:1*11 iiJ.il. ;l a* .1 j ii. «    >

4. Zależności lekowe i narkomanie

działanie leków nootropowych P^°etam)

fe^Badania neuropatologiczne wykonane fmiertnie u osób uzależnionych od alko-l bSu wykazują zmiany zanikowe neuronów mów czołowych odpowiedzialnych za

W.

■ż.

&

V

, J_y£s_ze funkcje psychiczne, takie jak roz-P- Wiązywanie problemów, przewidywanie,

•/ ^jarzenie.

jeżenie uzależnienia

Pierwsze próby farmakologicznego lecze-pja uzależnienia alkoholowego miały na cciii wytworzenie niechęci do jego spożywania, w czym miały pomóc przykre dla pacjenta objawy wywołane przez aldehyd octowy. W tym celu stosowano disulfiram, doustnie lub w postaci tabletek do implan-tacji (Esperal).

Wypicie nawet niewielkiej ilości alkoholu przez osobę przyjmującą disulfiram powoduje wystąpienie gwałtownych objawów zatrucia aldehydem octowym, takie jak: lęk, zaczerwienienie twarzy, nudności, wymioty, bóle głowy, zaburzenia oddychania, ta-chykardia, uczucie duszności. Objawy te zazwyczaj ustępują samoistnie po pewmym czasie, niemniej jednak terapia taka niesie poważne zagrożenia. Spożycie wńększej ilości alkoholu może wywołać ciężkie zatrucie, które może zakończyć się naw’et śmiercią. Disulfiram jest jeszcze ciągle stosowany w leczeniu odwykowym do tzw. wymuszania abstynencji, chociaż postępowanie takie jest krytykowane i budzi wuele zastrzeżeń natury etycznej.

Skuteczna terapia alkoholizmu zaczęła się rozwujać dopiero w⁷ ciągu ostatniego dziesięciolecia XX wieku, kiedy nastąpił wzrost wiedzy o biochemicznych i fizjologicznych mechanizmach powstawania uzależnienia. Do leczenia uzależnienia alkoholowego wprowadzono dw⁷a nowe leki akam-prozat (Campral) i naltrekson (ReVia). i •; Alkohol etylowy wywołuje euforię, ' dzieje się to najprawdopodobniej za spra-^ endorfin (endogennych ligandów⁷ recep-opiatowych), których syntezę i wybielanie alkohol stymuluje. Naltrekson, ^:Pkując receptory opiatow⁷e, znosi eufory-^!|^ce działanie etanolu. Osoby przyzwy-

czajone do reakcji euforycznych po wypiciu alkoholu, zauważają bezcelowość jego picia, tak więc naltrekson zmniejsza ilość spożywanego alkoholu oraz wydłuża abstynencję.

Drugi lek wprowadzony do terapii odwykowej to akamprozat. Hamuje on aktywność receptorów' dla aminokwasów pobudzających (NMDA), ponadto jako strukturalny analog kw⁷asu y-aminomasłowego działa na receptory GABA. Akamprozat wydłuża abstynencję i zmniejsza spożycie etanolu, jest lekiem mało toksycznym, nie wchodzi też w poważne interakcje z alkoholem.

Częstą przyczyną sięgania po alkohol jest obniżenie nastroju oraz depresja. Stwierdzono, że w leczeniu odwykowym tych pacjentów⁷, u których stwierdza się depresję korzystne jest stosowanie leków⁷ antydepresyjnych now⁷ej generacji, selektywmych inhibitorów wychwytu zw⁷rotnego serotoni-ny, takich jak fluoksetyna, fluwoksamina, citalopram. W przeciwieństwie do trójcy-kłicznych leków⁷ antydepresyjnych, selektywnie inhibitory wychwytu serotoniny, są dobrze tolerowane przez alkoholików, nie dają groźnych dla życia interakcji z etanolem, a w⁷ sposób istotny zmniejszają ilość wypijanego alkoholu.

Przyczyną sięgania po alkohol mogą także być stany lękowe, stąd skuteczność leków anksjolitycznych pochodnych benzodiaze-piny w⁷ leczeniu odwykowym. Należy jednak pamiętać, że pochodne benzodiazepiny same mają właściwości uzależniające, ponadto w przypadku rówmoczesnego spożycia ich z alkoholem może dojść do groźnych dla życia interakcji, możliweść porażenia ośrodka oddechowego. Bezpieczniejszym od benzodiazepin anksjolitykiem stosowanym w⁷ leczeniu odwykowym jest buspiron.

Leczenie choroby alkoholowej to długi i skomplikowany proces, w którym konieczny jest śwuadomy i zaangażowany współudział osoby uzależnionej oraz całkowita abstynencja. Skuteczną pomocą jest korzystanie z doświadczeń i wsparcia innych osób, które osoba uzależniona może znaleźć w grupach AA.

Nowmczesna farmakoterapia stosowana łącznie z psychoterapią stwarza nadzieję na