Zależności lekowe i narkomnie0006

i?.!

il-i;

ŚStS

wywołuje również alkohol. Z uwagi • -^'żnice, a także na skalę zjawiska, zależ-_o£j alkoholu zostanie omówiona odlepię w podrozdziale 4.3.1.

' ^Zależność od środków uspokajająco-na-jgiwh może być konsekwencją stosowa-:i.|;f^.'Z_cb leków w celach leczniczych - na-' innych lub uspokajających. Bodźcem do ISSużywania mogą być również stany eufo-i’i-rrczne, wyraźne podwyższenie nastroju, lub i' przyjem^ne stany relaksacji, podobne do itfi marzeń sennych.

przypadku klasycznych leków nasen-i|. _nych, a więc barbituranów, pochodnych i. kwasu glutarowego, ureidów, szybko rozwiej* ;-_s|ę tolerancja na działania stanowiące przyczynę nadużywania. Natomiast nie roz-ii wija się tolerancja na ich działanie depresyjni; _ne na ośrodek oddechowy, co może prowa-dzić, i niekiedy prowadzi, do niezamierzo-|j|nych samobójstw w wyniku porażenia tego ; ośrodka. U osób nadużywających te leki ; przez dłuższy czas następuje zmniejszenie : • tolerancji na skutek uszkodzeń wątroby.

Osoby nadużywające barbituranów zazwyczaj są senne i ociężałe w ciągu dnia, tnają problemy z koncentracją, z normalnym, funkcjonowaniem, co często staje się przyczyną zażywania równocześnie środków psychopobudzających, np. amfetaminy, by dzięki niej złagodzić niepożądane działania leków nasennych.

Barbiturany i inne leki nasenne naduży-; wane, prowadzą do rozwoju silnej zależności fizycznej i psychicznej. Zależność ta ma charakter krzyżowy, co wykorzystywane . fet w leczeniu uzależnień od tych środków.

Odstawienie ich prowadzi do rozwoju zespołu abstynencji, którego objawami są; stany lękowe, omamy, drżenia mięśniowe, zaburzenia ze strony układu krążenia i pokar-:: jnowego, niewydolność oddechowa, śpiącz-W ciężkich zespołach abstynencyjnych ^stępują również napady drgawek, które ¹1 przejść w stan padaczkowy, ifpowsze leki uspokajające i nasenne | m pianiu przeciwłękowym, a więc po-ijll j|™»e benzodiazepiny, a także najnow-i; . :i;Pochodne łmidazopirydyny (zolpidem, || j?blon), również działają uzależniająco, || ^Claz uważa się je za bezpieczniejsze od

1 'fi!

; ii

i ii)S3

HilllŁll|| iiii;!B :ti!l«SI iliibililtlUKili ii iiiiiii : li: i <i):!K ilis:ld;iHall.lM

4. Zależności lekowe i narkomanie

klasycznych leków nasennych. Śmiertelne zatrucia tymi lekami zdarzają się niezwykle rzadko, groźne dla życia są natomiast ich interakcje z alkoholem. Tolerancja, która rozwija się na działania benzodiazepin sprawia, że osoby nadużywające tych leków przyjmują ich olbrzymie ilości, niekiedy nawet kilkadziesiąt razy przekraczające dawki terapeutyczne, co wpfywa z kolei na szybszy rozwój zależności. Jeśli benzodiazepiny stosowane są w dawkach terapeutycznych, zależność rozwija się zazwyczaj po kilku miesiącach ciągłego ich stosowania.

Odstawienie benzodiazepin wywołuje objawy abstynencji, które mogą ujawniać się późno, nawet po tygodniu od zażycia ostatniej dawki. Intensywność i jakość objawów zależy od tego czy leki stosowane były w dawkach terapeutycznych, czy też w dawkach wielokrotnie je przekraczających. W pierwszym przypadku występuje pobudzenie psychoruchowe, zwiększona wrażliwość na światło i dźwięk, zaburzenia czucia, mrowienie kończyn, zaburzenia snu, w drugim do objawów tych dołączają się napady drgawek, mogą też wystąpić stany majaczeniowe.

Spośród benzodiazepin najsilniejsze działanie uzależniające wykazuje flunitraze-pam.

4.1.3. Kokaina

Kokaina jest alkaloidem otrzymywanym z liści krzewu koka. Używana była jeszcze w czasach przedkolumbijskich przez Indian andyjskich. W XIX wieku kokaina stała się bardzo modną używką. W lecznictwie stosowana była jako środek do znieczulenia miejscowego. Dopiero na początku XX wieku stało się jasne, że kokaina posiada duży potencjał uzależniający. Wywołuje silną zależność psychiczną, nie rozwija się tolerancja na jej działanie euforyzujące.

Kokaina hamuje wychwyt zwrotny amin katecholowych do neuronu, tym samym zwiększając ilość DA i NA w szczelinie synaptycznej.

Działanie kokainy na sferę psychiczną przejawia się zwiększeniem aktywności psychoruchowej, usuwa ona objawy zmęczenia, zwiększa wytrzymałość organizmu,