28798 Zależności lekowe i narkomnie0010

Grażyna Raj tar-Cynkę

CO, i

4. Zależności lekowe i narkomanie

4 3. UŻYWKI WYWOŁUJĄCE P UZALEŻNIENIA

4,3.1. Alkohol etylowy

Alkohol etylowy metabolizowany jest wątrobie prz}' udziale dehydrogenazy alkoholowej (ADH) do aldehydu octowego, następnie aldehyd ten przy udziale dehydrogenazy aldehydowej metabolizowany jest do kwasu octowego, a ten rozkładany do ■*' ‘ H,0. ADH metabolizuje około

80-85% alkoholu, ponadto niewielkie ilości alkoholu metabolizowane są przez katalazę oraz enzymy mikrosomalne wątroby (ME-OS). Częściowo alkohol wydalany jest w postaci niezmienionej z wydychanym powietrzem, a także przez skórę z potem.

U rasy żółtej stwierdza się genetycznie uwarunkowaną niską aktywność dehydrogenazy aldehydowej, co sprawia, że dochodzi u nich do kumulacji aldehydu octowego w ustroju.

Aldehyd octowy odpowiada za objawy obwodowe zatrucia alkoholem etylowym, takie jak: nudności, wymioty, uczucie duszności, zaburzenia rytmu serca, rozszerzenie naczyń, spadek ciśnienia krwi oraz temperatury, który może doprowadzić do śmiertelnego wychłodzenia ciała.

Objawy zatrucia ostrego etanolem zależą 0<ł jego stężenia we krwi.

Już niskie stężenia, rzędu 0,05% powodu-14opóźnienie reakcji na bodźce i spowolnienie procesów⁷ myślowych. Przy stężeniach Pd*0,2% występuje pobudzenie psychoru-ęhowe, objawy o charakterze euforii, często zachowania agresywne. Stężenia wyższe 10,3%) powodują upośledzenie równowagi, Awiejny chód, podwójne widzenie, spadek / Pięcia mięśni poprzecznie prążkowanych, ciśnienia, hipotermię, senność. Przy Rżeniach 0,5-0,6% następuje upośledzenie oddechowych, pacjent zapada w⁷ sen y^Aotyczny, istnieje wtedy zagrożenie po-ośrodka oddechow⁷ego. Dawka ■ ; ^13lertelna wynosi 200-400 g czystego alkoholu, co odpowiada 0,5-0,75 1 w⁷ódki wypitej w^r krótkim okresie czasu.

Postępowanie w zatruciu ostrym ma na celu zapewmienie drożności dróg oddechowych, podtrzymywanie funkcji układu krążenia i oddychania, zapobieganie hipoter-mii oraz kwasicy przez stosowanie wodorowęglanu sodu, a także zwalczanie hipoglike-mii przez podaw^?anie roztworów glukozy. Celowo jest również płukanie żołądka, jeśli od momentu spożycia alkoholu nie minął zbyt długi okres czasu.

Ponadto w⁷ zatruciu ostrym stosuje się leki zwiększające metabolizm etanolu, a więc fruktozę oraz witaminy C i B_f). W celu ochrony ośrodka oddechowogo stosowany bywa nalokson, a w przypadku silnego pobudzenia psychoruchowego można zastosować pochodne benzodiazepiny lub neuroleptyk!, pamiętać jednak należy, że leki te nasilają toksyczne działanie etanolu, szczególnie na ośrodek oddechowy, ponadto neu-roleptyki obniżają próg drgawkowy, zwiększając tym samym ryzyko wystąpienia drgawek. W razie ich wystąpienia stosuje się he-mineurynę (kłometiazol).

Alkohol etylowy nadużywany jest ze względu na swoje działania ośrodkowa, uspokajające, przeciwiękow⁷e, euforyczne.

Picie alkoholu szybko prowadzi do rozwoju zależności psjehicznej oraz tolerancji na jego działania ośrodkowa.

Nadużywanie alkoholu może w efekcie doprowadzić do rozwoju zależności psy-chiczno-fizycznej. Pijąc intensywnie przed 20. rokiem życia, można uzależnić się już po kilku miesiącach, między 20., a 25. rokiem życia potrzeba na to średnio 3-4 lata, a po 25. roku życia okres uzależniania się od alkoholu może trwać kilka, a nawet kilkanaście lat. W rozwmju uzależnienia od alkoholu istotną rolę odgrywają rówmież czynniki genetyczne.

Objawy wskazujące na uzależnienie od alkoholu to: zmiana tolerancji na alkohol, całkowdta utrata kontroli nad piciem i koncentracja życia w^rokól spożywania alkoholu oraz picie po próbach utrzymywania okresowej abstynencji.

Wyróżnia się cztery fazy choroby alkoholowej :

I