Zasady Wykładni Prawa L Morawski)3

- ■ ■ Rozdział XV. Zasady wykładni prawa międzynarodowego...

interpretowanych przepisów. Przepis ten pozwala na stosowanie uzupełniających środków interpretacji, do których zalicza „materiały przygotowawcze do traktatu (travaux priparatoires) oraz okoliczności jego zawarcia, aby potwierdzić znaczenie wynikające z zastosowania artykułu 31 lub aby ustalić znaczenie, gdy interpretacja oparta na artykule 31: aj pozostawia znaczenie dwuznacznym lub niejasnym albo b) prowadzi do rezultatu wyraźnie absurdalnego lub nierozsądnego”. Jak się jednak wydaje, uzupełniające środki interpretacyjne, czy też po prostu materiały interpretacyjne mogą być stosowane w każdej sytuacji, gdy tekst traktatu budzi wątpliwości, a nie tylko w sytuacjach w nim explicite wymienionych.

Trafnie wskazuje się, że wymienione w art. 31 materiały interpretacyjne nie stanowią w żadnym razie zamkniętej listy, o czym świadczy sama redakcja językowa tego przepisu („łącznie z”, „including”)³⁷. W moim przekonaniu do materiałów interpretacyjnych odnoszą się również inne przepisy Działu m konwencji wiedeńskiej, a w szczególności art. 31, w którym wymienia się: załączniki, porozumienia stron dotyczące traktatu, w tym także porozumienia dotyczące jego wykładni oraz dokumenty sporządzone w związku z zawarciem traktatu. Ważną rolę jako jeden z materiałów interpretacyjnych odgrywa wreszcie ustalona praktyka stosowania traktatu, jeśli wyraża się w niej zgodna wola stron, co do zasad jego stosowania³⁸. Jak się wydaje w prawie międzynarodowym obowiązuje reguła właściwa dla wielu praw krajowych, że materiałem interpretacyjnym może być każdy dokument, źródło i fakt, który może się okazać relewantny przy interpretacji przepisów prawa międzynarodowego.

Jednym z problemów związanych z interpretacją norm prawa międzynarodowego jest kwestia, czy polski sąd interpretując normy prawa międzynarodowego może powoływać się na wypracowane w naszym orzecznictwie i doktrynie zasady wykładni przepisów prawnych. Kwestia ta powstała na tle uchwały SN z 17 lutego 2003 r. (I KZP 47/02), w której sąd interpretując postanowienia umowy między Polską a Australią powołał się między innymi na wywody naszej doktryny i orzecznictwa dotyczące zasad interpretacji tekstów prawnych³⁹. W tej sprawie wypowiedziano pogląd, że w interpretacji norm prawa międzynarodowego takie powołanie

³⁷    A. Rest, op. cit., s. 151.

³⁸    S. M. Grundmann, op. cit., s. 130.

³⁹    M. Kalduński, op. cit.

» ■ 293 ■ ■ s