Zasady Wykładni Prawa L Morawski13

*»■ Rozdział XV. Zasady wykładni prawa międzynarodowego...

W prawie unijnym akceptuje się również powszechnie przyjęte zasady stosowania wykładni rozszerzającej oraz reguły wykładni sensu largtf'. W prawie tym obowiązuje w szczególności fundamentalna dla społeczeństw demokratycznych zasada zezwalająca na rozszerzającą wykładnię praw i wolności oraz zakazująca takiej wykładni w przypadku obowiązków oraz wyjątków od praw i wolności (por. wyrok ETS z dnia 11 września 2008 r., w sprawie C-43/07, D.M.M.A. Arens-Sikken)⁹². W stosowaniu analogii ETS bardzo często odwołuje się do ogólnych zasad prawa europejskiego i międzynarodowego. W prawie unijnym obowiązuje również zakaz wykładni rozszerzającej oraz stosowania analogii w stosunku do przepisów karnych. Pewnym wyjątkiem jest obowiązujący m.in. w polskim prawie zakaz wykładni rozszerzającej przepisów kompetencyjnych. Jak się bowiem wydaje akceptowana w prawie unijnym reguła implikowanych kompetencji (im-piied powers) pozwala - inaczej jak w prawie wewnętrznym - domniemywać kompetencje w każdym przypadku, w którym na organie unijnym spoczywa obowiązek realizacji określonych zadań, czy celów, i to nawet w tym przypadku, gdy kompetencje te nie zostały temu organowi wyraźnie przyznane.

W prawie unijnym stosuje się również wszystkie znane reguły kolizyjne, a więc regułę lex supeńor derogat legi infeńoń, lex posteriori derogat legi priori oraz regułę lex specialis derogat legi generali. Jeśli chodzi o stosowanie reguły lex superior, to znajduje ona zastosowanie w takim zakresie, a jakim normy prawa unijnego stanowią hierarchię, a więc na przykład do relacji między normami prawa pierwotnego i wtórnego, a w tym ostatnim do relacji między rozporządzeniami i rozporządzeniami wykonawczymi. Mówiąc o regule lex posteriori warto zwrócić uwagę na fakt, że art. 307 TWE zobowiązuje państwo do przestrzegania wcześniej zawar-

⁸⁹    Artykuł 253 „Rozporządzenia, dyrektywy i decyzje przyjęte wspólnie przez Parlament Europejski i Radę, jak również takie akty przyjęte przez Radę albo Komisję, są uzasadniane i odnoszą się do wniosków lub opinii, które były wymagane zgodnie z niniejszym Traktatem”.

⁹⁰    C. Buck, op. cit., s. 144 i n.; S. M. Grundmann, op. dt., s. 238 i n.

⁹¹    S. M. Grundmann, op. dt., s. 316 i n.

⁹²    Wyrok ETS z dnia 26 czerwca 2008 r., w sprawach połączonych C-329/06 i C-343/06, Arthur Wiedemann, pkt 60; P. Justyńską, op. dt.; J. Helios, op. cit, s. 141; J. Niesiołowski, A. Mikołajski, Z zagadnień wykładni prawa europejskiego, [w;] Pobka kultura prawna a proces integracji europejskiej, red, S. Wronkowska, Zakamycze 2005; M. Szuniewicz, op. cit.; R. MastaLski, Stosowanie prawa podatkowego, Warszawa 2008; A. Kalisz, op. dt., s. 95.

»■ 313 aa