zis0002

Rosyjski samochód ciężarowy

W 1916r. powstały w Moskwie zakłady AMO, które rozpoczęły produkcję samochodów ciężarowych, montując z włoskich części kilkadziesiąt Fiatów 15 ter. Pierwsze samodzielne konstrukcje, bardzo jednak podobne do włoskiego pierwowzoru, zjechały z taśmy w 1924r. Od 1927 r. zaczęto modernizację produkowanych samochodów: skonstruowano nową kabinę, zmieniono kształt chłodnicy, poprawiono mechanizm kierowniczy i zastąpiono oświetlenie gazowe elektrycznym. Na podwoziu tego pojazdu oznaczonego AMO F-15 wyprodukowano wiele odmian samochodów ciężarowych, pożarniczych, wozów sztabowych, autobusów, ambulansów sanitarnych i pocztowych, pojazdów opancerzonych, itd. Roczna produkcja 2-3 tys. sztuk była stanowczo za mała jak na potrzeby armii i gospodarki. W latach 1928-31 poddano więc fabrykę gruntownej modernizacji. Nie przerywając produkcji F-15 przystąpiono do konstruowania nowych samochodów: AMO-2 i w 1931 r. AMO-3, który w 1933r. przetestowano na trasie Moskwa - Kara-Kum - Moskwa. Wykorzystując zdobyte doświadczenia, AMO-3 przekonstruowano i w 1934r. wprowadzono do produkcji seryjnej jako 3 tonową ciężarówkę ZIS-5. Samochód dzięki bardzo prostej konstrukcji był bardzo udany i znakomicie nadawał się na bezdroża Rosji. Silnik bez problemu spalał najgorsze rodzaje paliwa, był prosty w obsłudze i eksploatacji, nawet dla niedoszkolonej obsługi. W bardzo licznych odmianach i wersjach samochód produkowany był do 1944r. i w czasie II wojny światowej był podstawowym środkiem w Armii Czerwonej i w utworzonym w ZSRR Ludowym Wojsku Polskim. Samochody ZIS-5, o-bok czołgów T-34, stanowią chyba najbardziej znany, charakterystyczny sprzęt wojenny Armii Czerwonej. Ze względu na swoją trwałość, jak i brak innego sprzętu, zarówno w ZSRR, jak i w krajach, które weszły w sowiecką strefę wpływów, samochody te były stosowane jeszcze wiele lat po wojnie.

Dane techniczne:

Długość:

Szerokość:

Wysokość:

Rozstaw osi:

Ciężar pojazdu:

Nośność:

Prędkość maks.

Silnik:

Zużycie paliwa:

6,06 m 2,15m 2,16m 3,81 m 3100 kg 3000 kg 60 km/h

gaźnikowy, 4-suwowy, 6-cylindrowy o poj. 5,551 i mocy 73 KM 341/100 km

UWAGI OGÓLNE

Zaproponowany do sklejenia model ciężarówki jest bardzo prosty w budowie i nadaje się dla modelarzy młodszych i początkujących. W najprostszej postaci można zrezygnować z oszklenia i wykonania wnętrza kabiny. W innym wypadku w miejsce szyb należy wkleić na przykład, przezroczystą folię.

Miejsca oznaczone "W" należy wyciąć (w wersji oszklonej miejsca okien w szoferce również). Krawędzie zagięć nacinamy lekko nożem. Elementy oznaczone przy numerze należy nakleić na tekturę grubości około 1 mm.

OPIS BUDOWY

Budowę modelu rozpoczynamy od sklejenia ramy, którą według rysunku montażowego sklejamy z elementów 1-5. Kształtujemy i sklejamy kolorem do wewnątrz wnętrze szoferki cz. 6,6a i 7. Przed zaklejeniem dachu wklejamy kanapę na podstawie - cz. 8,9 i 9a o-raz kierownicę 10 na kolumnie 11 + 11 a, którą wklejamy w otwór w podłodze. Otwory okien zaklejamy nieco większymi prostokątami astralonu i starannie oklejamy zewnętrznymi powierzchniami szoferki cz. 12, które najlepiej rozdzielić i naklejać osobno. Od spodu przyklejamy element 13, od góry pokrywę komory silnika 14zwręgą14a.Zelementów15,15a, 15b, 15c sklejamy chłodnicę z korkiem wlewu i doklejamy do pokrywy i bocznych ścianek komory silnika, kompletną szoferkę przyklejamy do ramy. Do ramy przyklejamy również sklejoną skrzynię ładunkową cz. 16 i 17 z okuciami 16ai 16b. pióra resorów cz. 18 sklejamy w cztery komplety. Odpowiednio ukształtowane resory przyklejamy od spodu do ramy. Po obu stronach doklejamy paski 18a. Sklejamy w rurkę tylną oś 19 i po nasadzeniu na nią sklejonego z cz. 20, 20a i 21 mechanizmu różnicowego, za pomocą pasków 19a przyklejamy do tylnych resorów. Według rysunków z cz. 22-29 sklejamy 6 kół, łącząc tylne w podwójne komplety pierścieniami 30. W oś wkładamy drut według wzoru I i z użyciem kleju nakłuwamy na niego obie pary kół. Koła przednie opracowano na przegubach z drążkiem kierowniczym i przy starannym wykonaniu będą się w obie strony skręcały. Przedniąośztym mechanizmem sklejamyzcz. 31-40 według rys. i doklejamy przednie koła. Sklejamy dwa błotniki ze stopniem: cz. 41 i 42. Do spodu błotników wklejamy cz. 43. Za pomocą okuć 44 i na styk do ramy oba błotniki przyklejamy z lewej i z prawej strony szoferki. Sklejamy w rurkę wał napędowy 45. Stożki 46 i 47 z wklejonymi pierścieniami 46a i 47a nasuwamy na wał i kompletny wklejamy w otwór pod silnikiem i przyklejamy do mechanizmu różnicowego. Z tyłu pojazdu, w oznaczonych miejscach, przyklejamy płyty 48 ze światłami 49 i 49a i hak holowniczy 50. Dwa reflektory przednie sklejamy z cz. 51 i 51 a i na pa-łąku 52 przyklejamy przed chłodnicą do błotników. Nad oknem szoferki, na styk, doklejamy daszek 53.

Kartonowy model samochodu ZIS-5 opracowano w skali 1:25 i przedstawia on uproszczoną wersję wojenną, produkowaną wiatach 1942-44 głównie dla potrzeb frontu.

Gotowy model można wyretuszować i polakierować.

Życzymy udanej zabawy!

Książki i czasopisma w sprzedaży wysyłkowej!!!

Korzystając z zamieszczonego w wycinance przekazu pocztowego można zamówić wysyłkowo w firmie AJAKS książki o tematyce militarnej i modelarskiej oraz czasopisma modelarskie i historyczne. Szczegółowe informacje o cenach, oraz zamówienia można składać pod adresem: AJAKS, ul. Lubelska 30/32,03-802 Warszawa oraz pod numerem telefonu 0-692 147350. Zachęcamy również do zamówienia prenumeraty KARTONOWEGO Fana!!!

Redaktor naczelny

Łukasz Wąwożny

tel. [phone]

Projekt modelu: Dariusz Zygmański Projekt okładki: Zenon Pecko Przygotowanie techniczne: Anna Bodzioch Łukasz Wąwożny

Wydawca

AJAKS Krzysztof Świtała ui. Lubelska 30/32, 03-802 Warszawa tel. [phone], e-mail: [e-mail]

Adres korespondencyjny Łukasz Wąwożny skr. poczt. 70, 32-300 Olkusz tel. [phone], e-mail: [e-mail] www.republika.pl/m_k_f

_Projekt jest własnością firmy Gryf-Hobby._

Od redakcji:

Oto trzymacie Państwo w rękach pierwszy numer miesięcznika modelarskiego MODELE KARTONOWEGO Fana. W kolejnych numerach publikować będziemy zarówno modele proste dla początkujących, jak również bardziej skomplikowane, zaprojektowane przez znanych projektantów.

W październikowym numerze KARTONOWEGO Fana opublikowaliśmy arkusz z "dodatkami" do ZISa-5. Były to m.in. beczki, skrzynie i kilka drobnych detali. Przy wykorzystaniu niektórych z nich można będzie wykonać ciężarówkę używaną przez Armię Radziecką.

Czekamy na wszelkie uwagi dotyczące naszego pisma, jesteśmy również otwarci na sugestie tematyczne. Listy prosimy kierować na adres korespondencyjny podany w stopce. Zapraszamy także do współpracy projektantów modelil