I (toaWnl 43 Ul U
Rodzaje aktywności skurczowej
1. Skurcze odcinkowe gą najczęściej występującym rodzajem skurczów jelit.
a. W czasie skurczu odcinkowego następuje skurcz ściany jelita na odcinku około 2 cm, co wymusza przesunięcie miazgi pokarmowej w obu kierunkach, tzn. ku żołądkowi oraz w kierunku okrężnicy.
b. Po rozluźnieniu tego fragmentu jelita pokarm powraca.
c. Przesuwanie do przodu i do tylu pozwala na dokładne wymieszanie miazgi pokarmowej z sokami trawiennymi i umożliwia kontakt z powierzchnią absorpcyjną śluzówki jelit.
d. Skurcze odcinkowe pojawiają się z częstotliwością 12/min w dwunastnicy i 8/min w jelicie krętym. Skurcze trwają 5-6 s.
e. Skurcze odcinkowe pojawiają się w okresie trawienia.
2. Skurcze perystaltyczne obserwuje się również w jelicie cienkim.
a. Skurcze perystaltyczne czasami powodują przesunięcie pokarmu wzdłuż całej długości jelit, na ogół jednak obejmują one nie więcej niż krótki segment jelita.
b. Perystaltyka nie jest prawdopodobnie istotnym czynnikiem odpowiedzialnym za przechodzenie pokarmu przez jelita.
3. Międzytrawienny wędrujący kompleks mioelektryczny (MMC — migration motor complex] zob. rozdz. 42II F 3) rozprzestrzenia się wzdłuż jelit w okresie mię-dzytrawiennym.
a. MMC powodpje usunięcie z jelita cienkiego resztek miazgi pokarmowej w okresie międzytrawiennym.
b. Skurcze MMC pojawiają się co 60-90 min i trwają około 10 min.
Przesuwanie miazgi pokarmowej. W okresie trawiennym częstość ruchów odcinkowych w proksymainej części jelita cienkiego (dwunastnica) jest większa niż w dy-stalnej części (jelito kręte), co powoduje, że miazga pokarmowa powoli przesuwa się ku okrężnicy.
1. Tak więc jest mało prawdopodobne, aby miazga pokarmowa, która została przesunięta do dystalnej części jelit, powróciła do części proksymainej w wyniku skurczów odcinkowych.
2. Jeżeli zaś miazga pokarmowa zostanie przesunięta w kierunku proksymalnym, to szybko przemieści się w kierunku okrężnicy, ponieważ zostanie popchnięta doogo-nowo dzięki skurczom odcinkowym proksymalnego odcinka jelita cienkiego.
Regulacja motoryki jelita. Częstość i siła skurczów odcinkowych są regulowane przez fale wolne (zob. ryc. 42-2).
1. Powstawanie. Skurcze odcinkowe mogą powstać tylko wtedy, gdy fale wolne wytwarzają potencjał czynnościowy, czyli iglice. Iglice pojawiają się w zapisie fali wolnej wtedy, gdy potencjał błonowy jest przesunięty w kierunku depolaryzacji.
2, Częstość występowania
a. Częstotliwość skurczów odcinkowych jest ściśle uzależniona od częstotliwości fal wolnych.