PTDC0003

kolec, spiralnie skręcony w wyniku prostopadłego uderzenia, być może w tarczę przeciwnika (B. Kontny 2001, s. 118-120, ryc. 2,3).

Najliczniejszą grupą uzbrojenia znajdowaną w grobach są groty broni drzewcowcj. Stanowiły one elementy włóczni, służącej do zadawania ciosów z niewielkiej odległości, miotanego z dystansu oszczepu oraz broni drzewcowej o uniwersalnym zastosowaniu, przydatnej w obu sposobach walki. Ostatni z wymienionych rodzajów broni odpowiada framea, czyli broni germańskiej opisanej przez rzymskiego historyka Publiusza Korneliusza Tacyta u schyłku I wieku po Chr. w słynnym traktacie De origine et situ Germanorum. Bronią tą Germanie walczyć mieli, stosownie do okoliczności, z bliska lub z daleka (Tac., Germania 6, 1).

Groty przybierały różne formy (P. Kaczanowski 1995). W okresie wczesnorzymskim częste były egzemplarze z zadziorami. Początkowo krótkie, zdobione pierścieniowatym zgrubieniem na tulejce, z czasem zyskały wydłużoną, często wieloboczną tulejkę. Stanowiły one element oszczepu, bowiem z powodu zadziorów, po wbiciu broni w ciało lub tarczę przeciwnika nie można jej było szybko

(UD

E>=c3

A

V

t

|L /		1
(		1
Jo

C_la (późny odcinek?)

grupa 6

Ryc. .1 Grupy 4-5 grobów Z bronią w kulturze przeworskiej (wg K. Godlewskiego) wraz z formami przewodnimi Zabytków, z uzupełnieniami autora