Image011

* rn menie >v jt*ncic cienkim

Kolejnym odcinkiem przewodu pokarmowego, do którego trafia / żołądka pokarm, j^, jelito cienkie. W nim styka się on z sokiem trzustkowym, żółcią oraz sokiem jelitowym.

W pierwszym odcinku jelita, określanym jako dwunastnica, pokarm podlega alka-lizacji i trawieniu pod wpływem enzymów zawartych w soku trzustkowym (dostają, cym się do dwunastnicy przewodem trzustkowym) przy współudziale żółci (spływają, ccj przewodem żółciowym wspólnym).

W skład soku trzustkowego wchodzą:

enzymy proteolityczne trypsyna i chymotrypsyna A i B. występujące w formie nieczynnej i aktywowane przez enlerokinaz.ę (wydzielaną przez błonę śluzowa dwunastnicy) lub przez, samą trypsynę (na drodze autokatalizy) oraz ciasta/^ i karlwiksypeptydazn A i B. Trypsyna i chymotrypsyna A i B hydrol i żują wewnętrzne wiązania peptydowe. szczególnie prz> lizynie, argininie. tyrozynie i innych aminokwasach. Powstające drobnocząsteczkowc peptydy podlegają dalszemu trawieniu przez karboksypepiydazy A i B (odszczepiające poszczególne aminokwasy od C-końca cząsteczki);

-    enzymy lipolilyczne to lipaza trzustkowa, fosfołipaza i esterazy. Lipaza trzustkowa. która do swojego działania wymaga współdziałania soli kwasów żółciowych (obecnych w żółci), hydrolizujc wiązania estrowe triacylogliecroli (w pozy-cji 1 i 3) rozkładając je do kwasów tłuszczow ych, monoacy logiicerolu i glicerolu. Fosfołipaza A i B. aktywowane przez trypsynę, działają na lecytynę przekształcając ją najpierw w lizolecylynę (biorącą udział w tworzeniu tniccli rozpuszczających produkty lipolizy). a następnie w glicerofosforan choliny. Esterazy. przy udziale soli kwasów żółciowy ch, hydroli żują w iązania estrowe w estrach cholesterolu i witamin rozpuszczalnych w tłuszczach;

-    alfa-amylaza trzustkowa, działa na wewnętrzne wiązania alfa 1,4 glikozydów e skrobi i rozkładają do oligosacharydów: maltoz), maltotrio/y i alfa-dekstryn granicznych, które w dalszym etapie podlegają trawieniu przez cnzym> zlokalizowane na rąbku szczoteczkowym glukoamylazę (odszczcpiąjącą glukozę z maltoz), maltotrioz) i innych polimerów glukoz) zawierających wiązanie alfa 1,4 glikoz)-dowe) i dekstrynazę alfa-graniczną (działającą na wiązania w alfa-granicznych dekstrynach);

-    nukleazy. rozkładające wiązania estrówc kwasów nukleinowych do nuklcocydów;

-    wodorowęglany (alkalizujące kwaśną treść żołądka dopływającą do dwunastnicy, oraz sód, potas, w apń, magnez, chlorki, fosfor. mocznik, kwas moczowy, woda.

[)o dwunastnicy, oprócz, soku trzustkowego, dostaje się również, przewodem żółciowym wspólnym, żółć (wątrobowa i lub pęcherzykowa).

W skład żółci w chodzą:

-    sodowe i potasowe sole kwasów żółciowych, które aktywują lipazę trzustko* wą. zmniejszają napięcie powierzchniowe emulgując tłuszcze, eo umożliwia ich trawienie i wchłanianie, łączą się / produktami lipolizy (kwasami tłuszczowymi i monoacy loglicerolem) biorąc udział w morzeniu miceli;

-    fosfolipidy, które wspólnie / solami kwasów żółciowych tworzą miecie ułatwiające rozpuszczanie substancji hydrofobowych takich jak wolny i zestiyfikowany cholesterol oraz. tłuszcze i kwasy tłuszczowe (wchodzące również w skład żółci);

-    barwniki żółciowe, w tym bilirubina, która wydalana po przemianach jako sterkobilina nadaje barwę kału. a jako urobilinogen barwę moczu;

-    oraz sód. potas, chlorki, węglany (wspomagające alkalizaeję treści pokarmowej w dwunastnicy) i w oda.

Z dwunastnicy pokarm przesuwa się do dalszych odcinków jelita cienkiego, w który ch zachodzą ostatnie procesy trawienia i wchłanianie. Trawienie w jelicie cienkim zachodzi przy udziale enzymów zlokalizowanych na komórkach błony śluzowej i są to:

-    aminopepiydazy rozkładające peptydy. od N-końca cząsteczki, do aminokwasów;

-    laktaza rozkładająca laktozę do galaklo/.y i glukozy, maltaza rozkładająca maltozę do dwóch cząsteczek glukozy;

-    lipaza i nukleazy;

oraz przy udziale enzymów soku jelitowego, wydzielanego przez gruczoły jelitow e:

-    fosfatazy alkalicznej, rozkładającej wiązania estrowe i uwalniającej grupę fosforanową z połączeń organicznych:

-    sacharazy, rozkładającej sacharozę do glukozy i fruktozy;

-    i enzymów pochodzących ze /łuszczonych komórek nabłonka jelitowego.

Zawarte w pokarmie białka, tłuszcze i węglowodany po strawieniu w przewodzie pokarmowym do: aminokwasów, inonoacylogliccroli i wolnych kwasów tłuszczowych