52
gdzie cp — cp(t) jest nieznaną funkcją czasu. Różniczkując te równania czasu otrzymujemy
x = r (1 — cos (p) (p,
y
v — 2 r
r cp situp,
a stąd
. (p d(p sm - — 2 dt
Ograniczając się do jednego obrotu możemy opuścić znak bezwzględności
v — Lr sin — cp
Pozwoli nam to składowe prędkości wyrazić w postaci
. <P
x = v sin —
2 cp
) = V cos —.
2
Różniczkując składowe prędkości względem czasu i uwzględniając, że
v
<P = ->
2 r sm -
2
o trzy
II
ujemy składowe przyspieszenia
Ponieważ v = const, istnieje tylko przyspieszenie normalne
A . <P p' 4r sm —
2
Stąd
i
= 4r sin
i
i
i .
<4.17* W biegunowym układzie współrzędnych wektory prędkości i przy spieszenia mają postać
V
r ir + rep iv,
a =
(r - rep1) l + + 2 rep) i ,
gdzie wektor jednostkowy ir ma kierunek wektora wodzącego, a wektor jedno stkowy i9 jest prostopadły do niego, o zwrocie zgodnym z przyrostem kąta cp Wstawiając do tych wzorów odpowiednie wartości, otrzymujemy
v = crTr + brt ,
a
b1) rir + 2berty.
Kąt cl między tymi wektorami obliczamy za pomocą iloczynu skalarnego
v • a
cosoc =
yj v • v yj~a • a
a) r — ct, cp = bt.
c
b) r = - cp.
Jest to równanie spirali Archimedesa.
<P1.
c) v — c \J1 -ł- b111 — c \/l^
d) a — bc y/4 + b111 = bc y/4 + cp1