Image27 (7)

■ Szkoła Konstruktorów

5

R1

3.

Ci Ci I-I I-I

OJ3UT CD O-O Ctl '»*. Ul

< BOQIUU.(J

<»XQIUU-«

v/cc

Sw 1

Rys. 1

Rozwiązanie zadania 106

Temat zadania 106 brzmiał:

Zaprojektować układ elektroniczny przydatny przy arna i orskim lub zawodowym uprawianiu sportu.

Rozwiązania teoretyczne

Kilku najmłodszych uczestników zaproponowało budowę różnych liczników czasu, w lym systemów pomiaru czasu dla biegaczy z pistoletem startowym i bariery świetlny na mecie. Inni proponowali budowę różnych wyświetlaczy wyników N.i przykład Bartłomiej Ogryczak z Kościana napisał: Jako rozwiązanie zadania 106 szkoły rhciałbym zaproponować układ uniwersalnego stopera dla osób uprawiającyc h sporty, w których istotny jest pomiar czasu. np, bieganie, kolarstwo itp. Przy projektowaniu takiego urządzenia należy uwzględnić trzy, moim zdaniem najważniejsze problemy: rozmiar urżądlenia, jego wielo-funkcyjnaść oraz. ograniczenie poboru prądu. Aby urządzenie spełniało wszystkie wymienione wymagania konieczne jest zastosowanie mikroprocesora, oraz wyświetlał za LCD (3,5 cyfry, gdyż wyświetlacze alfanumeryczne ze sterownikiem ik>bierają za dużo prądu j. Tradycyjne procesory pobierają duż.o prądu, dlatego u-' układzie zastosowałbym procesor MSP430F4J3 firmy Tl. Układ ten był opisany w FP 9/04 w jednym z artykułów. Autor tego artykułu podaje, ie procesor ten pobiera oL 20()uA prądu, może być zasilany napięciem 1,R... 3,6 V oraz posiada wbudowany sterownik wyświetlacza LCD. Jest on więc idealny do tego typu projektu. Sportowiec (np. biegacz.) podczas treningu często potrzebuje więcej informacji niż tylko czas, w którym pokonał całą trasę. Często istotny jest też. np. średni czas jednego okrążenia lub pamięć pozwalająca porównać czasy Z różnych treningów. Tc i inne fajerwerki^M można bez problemu zrealizować nu drodze programowej oraz przez dołączenie do wyjść procesora dwóch lub trzech przycisków. IV ten sposób powstałoby urządzenie mule, uniwersalne i energooszczędne, w którym liczba „fajerwerków " zależałaby tylko od umiejętności i pomysłowości programisty (...).

Piotr Nowak z Kielc przysłał schemat blokowy propozycję budowy dużej tablicy Świetlnej, posiadającej dwa bloki. Jeden zawierałby potężny wyświetlacz z diodami LED oraz mikroprocesor sterujący ‘2113 Drugi zawierający klawiaturę, mikroprocesor i mały wyświetlacz służyłby do wprowadzania wyniku. Komunikacja między procesorami miałaby się odbywać według standardu I2C. Pomysł wykorzystania łącza I2C nie jest najlepszy z uwagi na wymaganą długość łącza -do kilkudziesięciu metrów oraz spodziewany znaczny poziom zakłóceń. Lepsze byłoby wykorzystanie „prawdziwego” łącza RS-232 z kostkami MAX(ICL)232 ~

Wśród autorów takich ogólnych propozycji teoretycznych chciałbym też imiennie wyróżnić następujących Kolegów: Mart-inu Krzyszczuka z Pobicrowa. Łukasza Węgrzyna z Poznania, Jarosława Potockiego z Gdym i Patryka Czapskiego / Ligienia. Zachęcam do dalszego udziału w Szkole ora/ oczywiście do dalszej nauki, a w szczególności do działań praktycznych.

Radosław Krawczyk z Rudy Śląskiej napisał: Moim pomysłem jest urządzenie, które zliczałoby wszelkie wyniki sportowe.

Ukiad składa się z dwóch kejstek 4026 i ptjdwójncgo wyświetlacza LED. Urządzenie może zliczać min.:

-    wyniki meczów (siatkówka, koszykówka, piłka ręczna i nożna).

-    liczbę okrążeń danej osoby w teście „ Coupcra itp.

(...) przysyłam schemat i płytkę w Protelu. Modelu wyjątkowo nie wykonuję, bo zepsuła mi się drukarka, a do prymitywnych metod robienia płytek (tzn. malowanie odręczne) nie l?ędę powracał, bo wychodziły mi fatalnie.

Schemat licznika pokazany jest na rysunku I, a płytka drukowana w skali 1:2 - na rysunku 2.

15-letni Jarosław Langów.ski

z Bydgoszczy przysłał dwie propozycje, z których iedna pokazana jest na rysunku 3. Oto frugmenty listu:

Ukiad jest prościutkim metronomem, który zamiast wydawać dźwięki, tak jak io robią inno podobne urządzenia, daje błyski żarówki. Układ ten może być przydatny podczas uprawiania gimnastyki itp. (...) układ pracuje jako multiwibrator asiabilny. Na przemian przewodzą tranzystory Tl i 72. Gdy przewodzi tranzystor Ił to podawane jest napięcie na przekaźnik i w tym momencie styki przekaźnika się zwierają i dzięki temu żarówka świeci. (...)

Marcin Pazdro z Borowej przysłał propozycję teoretyczną minutmk. Jego czasomierz może być użyty uniwersalnie do odmierzania dłuższych odcinków' czasu - zwykle kilkudziesięciominutowych. Oryginalny schemat układu pokazany jest na rysunku 4. Ul to generator dający impuls co 5 lub 10 minut. S2 pozwą la wybrać czas między impulsami (przydałoby się więcej opcji lub potencjo metr). Impulsz wyjścia Q Ul powoduje przeniesie nie stanu wysokiego na następne wyjście licznika U2 (4017) i zaświecenie kolejnej diody LED. Koniec cyklu sygnalizowany jest dźwiękiem brzęczyka SP1. S3 ma w nietypowy Rys. 3 sposób skracać cykl - mianowicie kilkakrotnie naciśnięcie S3 wstępnie nrzesuwa w skazanie na jedną z „dalszych" diod LED. Układ jest nietypowy, warto pochwalić pomysłowość młodego uczestnika Szkoły, niemniej nic ustrzegł się on usterek licznik L2 nic ma możliwości zerowania. Także Marcina zachęcam do praktycznych prób, ponieważ wszelkie drobne niedoróbki oraz duże błędy natychmiast „wyłażą** podczas testów modo.u.

o o-

Wt

Rys. 2 Skala 1:2 (50%)

32 Kwiecień 2005 Elektronika dla Wszystkich