Image205 (2)

■ Szkoła Konstruktorów

Ma

Rozwiązanie zadania powinno zawierać schemat elektryczny i zwięzły opis działania. Model I schematy montażowe nie są wymagane, ale przysłanie działającego modelu lub jego fotografii zwiększa szansę na nagrodę. Praca powinna zawierać imię, nazwisko, adres zamieszkania i adres e-mailowy Autora, a ponieważ rozwiązania nadsyłają Czytelnicy o różnym stopniu zaawansowania, mile widziane jest podanie swego wieku. Prace należy nadsyłać w terminie 45 dni od ukazania się numeru EdW (w przypadku prenumeratorów - od otrzymania pisma pocztą).

Ewentualne listy do redakcji, rozwiązania innych konkursów czy spostrzeżenia do erraty powinny być umieszczone w oddzielnych e-mailach (jeśli są przysyłane e-mailem) lub na oddzielnych kartkach, również opatrzonych nazwiskiem i pełnym adresem (gdy przesyłane są zwykłą pocztą).

Rys. 1

V

dioda j—» .. germanowa    l ■

DOG... |    M

1—słuchawka

Zadanie nr 116

Na październik przygotowałem temat niecodzienny. Otóż w ciągu kilkunastu ostatnich miesięcy w Redakcji pojawiło się sporo listów dotyczących odbioru stacji radiowych AM, w szczególności Programu I Polskiego Radia. Przyznam się, że ja też mam od lat niedosyt, że na łamach F.dW pojawia się zbyt mało informacji o prostych odbiornikach radiowych. Dawniej każdy elektronik już na początku swej elektronicznej kariery budował radio odbiornik radiowy. Mogły to być odbiorniki lampowe lub tranzystorowe, ale bardzo często były to otoczone mgłą tajemniczości odbiorniki detektorowe.

Doskonale pamiętani moje pierwsze eksperymenty z odbiornikiem detektorowym. Rozciągnąłem antenę z okna na pierwszym piętrze do płotu oddalonego o około 20 metrów. W roli uziemienia wykorzystałem... kaloryfer. Odbiornik radiowy składał się z dwóch elementów: telefonicznej wkładki słuchawkowej W66 oraz diody g e rui ano w ej DOG 58 połączonych równolegle, jak na rysunku 1. Byłem pod wielkim wrażeniem, że coś takiego gra i to wyraźnie.

Od tamtego czasu minęło wiele lat Nie przypominam sobie, żebym potem wykonał jakiś odbiornik radiowy AM. A przecież to właśnie prościutkie odbiorniczki AM od ponad stu lat fascynują i sprawiają tyle radości.

Najwyższy czas, żeby także Czytelnicy EdW, a zwłaszcza ci najmłodsi, przeprowadzili eksperymenty z odbiorem stacji radiowych AM. Oto temat zadania:

Przedstaw wyniki swoich eksperymentów związanych z odbiorem stacji radiowych AM za pomocą jak najprostszych odbiorników.

Te najprostsze odbiorniki to mogą być rozmaite układy z jednym, dwoma tranzystorami, lub z jedną lampą elektronową. Niemniej w tym zadaniu przede wszystkim chodzi mi o zachęcenie jak najszerszej rzeczy Czytelników do zainteresowania się robiącymi niesamowite wrażenie odbiornikami detektorowymi. Wiadomo, że nie posiadają one baterii ani innego zewnętrznego źródła zasilania i wykorzystują wyłącznie energię fal radiowych. Dlatego wyniki eksperymentów będą zależne od odległości od nadajnika. W przypadku Programu 1 Polskiego Radia - od Solca Kujawskiego, gdzie są umieszczone dwa maszty - anteny nadawcze. Natomiast w Raszynie tuż pod Warszawą są nadajniki Radia Parlament nadającego na częstotliwości 198kHz (ale tylko w niektórych godzinach). Sprawdźcie, czy aby w Waszej okolicy nie nadają jakieś lokalne stacje AM - głównie na lalach średnich.

W każdym przypadku obowiązkowo trzeba zastosować dobrą antenę - zwykły drut o długości kilku do kilkudziesięciu metrów.

Siłą sygnału zależeć będzie me tylko od długości drutu, ale też kierunku jego rozciągnięcia względem stacii nadawczej.

Niezbędne jest również uziemienie tu wystarczy instalacja wodociągowa lub nawet centralnego ogrzewania.

Gorąco zachęcam do wykorzystania najprostszego rozwiązania ze słuchawką i diodą według rysunku 1. Dioda musi być mała. germanowa. Z polskich wyrobów nadają się germanowe diody sygnałowe oznaczone DOG... i AAP... ale nie nadają się większe diody prostownicze DZG... czy inne prostownicze.

Jeśli chodzi o słuchawkę, to zaleca się, żeby to była słuchawka o oporność 2ki2. Szkopuł w tym, że słuchawek o tak dużej oporności od dawna się nie produkuje... Zachęcam do poszukania słuchawek zc starszych telefonów Popularne i bardzo dobre niegdyś wkładki, na przykład W66, można znaleźć niemal we wszystkich starszych krajowych telefonach typu Aster, Bratek, itd.

BARDZO PROSZĘ wsz/stkich uczestników, także osoby nadsyłające prace e-mai:em (na adres szkoia(g)edw.com.pr), żeby podawały nie tylko imię, ale też nazwisko, adres zamieszkania uraz wiek Jest to mi pomocne przy opracowywaniu mzwiązać, ocenie prac oraz wysyłce upominków i nagród.

Z góry DZIĘKUJĘ! Jeśli na tamach czasopisma nie chcecie ujawniać swoich danych - napiszcie, a zachowam dyskre cję. podając tylko imię i pierwszą literę nazwiska, ewentualnie miejscowość zamieszkania.

32 Październik2005 Elektronika dla Wszystkich