21
we, ozdoby, broń, godła władzy i okazałości. Następnie dopiero, jak tylko nastręczyła się sposobność z grubej rudy wytopienia żelaza,—to pokolenie nowe użycie jego rozpowszechniało z młodocianą namiętnością, niby przeczuwając że na podstawie Chrześcijaństwa wkrótce stanie na tej ziemi nowy naród i państwo.
Charakter tedy epoki bronzowój u nas był przechodni i tymczasowy.
Zkądinąd, niektóre wskazówki pozwalałyby i u nas okres bronzowy odnieść do dalszćj przeszłości, mianowicie aż do czasów osiadłości palowych. F. Feldmanowski oznajmia, że w Cicho wie pod Krzywinem, w powiecie kościańskim, pięć mil od Poznania, często, robiąc zimą na lodzie niewodem, wyciągano siecią wraz z rybami najrozmaitsze rzeczy bronzowe np. ostrogi (?), odłamki mieczów', koła, sprzączki, wędzidła i t. p. Jest pomiędzy ludem podanie, że tam odbyła się kiedyś wielka bitwa, i że cały oddział konnych rycerzy w' ciemną noc wpadł do jeziora, pędzony przez nieprzyjaciela, i zatonął. Podanie to, zarówno z innemi tego rodzaju, o kościołach i zamkach zapadłych w głąb ziemi, czyż nie są raczćj wspomnieniem o osiadłościach palowych na tych miejscach, gdzie obecnie znajdują się jeziorka, błota i torfowiska? Dźwięk dzwonów który rzekomo daje się ztamtąd słyszeć, czyż nie odnosi się przypadkiem do wspomnień oobrcczach bronzowyeh,wktóre podobnież uderzano bijakami? Obręcze te, i wagą i wielkością i kształtem i wyżłobieniem w jednem miejscu, dowodzą że były przeznaczonemi do obrzędów religijnych.
W Szwajearyi, w osiadłościach palowych, znajdowano bronz i kamień, a nigdy żelaza; osiadłości zaś te sięgają kilku wieków przed Chr. (*). Okoliczność ta rzucić może pewne
(l) Mittheilungen der antiquariscben Gesellschaft fur yaterllindische Altenhtimer in Zflrich. — IX Band. 3.
^ ^ nie Keluschon Pfalbaulen in den Sohweizor Soen, boschriebcn v. D-r F.
zbiorów Biblioteki Głównej AGH http://www.bg.agh.edu.pl/