img209

jące do opony twardej, szczególnie liczne w okolicy «-t opony twardej. Są prawdopodobnie drogą odpływu pnu mózgowo-rdzeniowego.

■ta miękka

Opona miękka [pia mater) jest cienką, silnie unaczy-aca błoną, która bezpośrednio przylega do całej po-erzchni mózgowia i rdzenia kręgowego.

Opona miękka rdzenia z jego powierzchni przechodzi c cienka łącznotkankowa powłoka na korzenie i pnie r ów rdzeniowych oraz na naczynia rdzenia kręgowe-, obejmując także nić końcową. Oponę miękką łączy treczynówką aparat wieszadłowy, umocowujący rdzeń nowy w płynie mózgowo-rdzeniowym. Tworzą go wy-i wymienione więzadła ząbkowane, ułożone czołowo lobu stronach rdzenia, ciągnące się od pierwszego ner-I szyjnego do trzeciego nerwu lędźwiowego, oraz prze-t<ła tylna, biegnąca między oponą miękką a twardą. (Opona miękka mózgowia pokrywa ściśle wszystkie zacienia i bruzdy, wnika również ze splotami naczyniów-r*ymi do komór mózgu.

n mózgowo-rdzeniowy

Płyn mózgowo-rdzeniowy (liąuor cerebrospinalis) jest E-czą przezroczystą jak woda. Zawiera te same ciała, któ-¹ znajdują się w osoczu krwi, minimalną ilość białka i nie-teie składników komórkowych. Płyn ten znajduje się amie podpajęczynówkowej mózgowia i rdzenia kręgo-rr go, w komorach mózgowych i kanale środkowym rdze-tł kręgowego.

Miejscem powstawania płynu są głównie sploty na-r- niówkowe komór. Ilość płynu mózgowo-rdzeniowego ynosi około 135 ml i wymienia się przypuszczalnie Etery razy na dobę. Płyn ten w największej ilości jest r.twarzany przez sploty naczyniówkowe komór bocz-kch. Z komór bocznych przez otwory międzykomoro-re dostaje się do komory trzeciej i dalej przez wodociąg tózgu do komory czwartej. Z komory czwartej główki droga płynu prowadzi przez trzy otwory (jeden r stropie i dwa boczne przy zachyłkach bocznych) I; zbiornika móżdżkowo-rdzeniowego jamy podpajęczy-Lówkowej. Z jamy podpajęczynówkowej płyn mózgowo-•rdzeniowy odpływa przez ściany naczyń włosowatych jo żył opony miękkiej, a przez ziarnistości pajęczynowki - do krwi żylnej.

Inna droga odpływu płynu może być następująca. Nerwom czaszkowym i rdzeniowym w miejscach wyjścia z czaszki bądź przejścia przez wypustki opony twardej towarzyszą pajęczynówka i wypustki jamy podpajęczynówkowej. Pajęczynówka przechodzi następnie w oner-wie nerwów, a jama podpajęczynówkowa ma połączenie za szczelinami tkankowymi osłonek nerwów. Zachodzi więc możliwość odpływu płynu mózgowo-rdzeniowego do osłonek nerwów.

/.^T    —--.--------- ,

IWOIZ\ r^TBT*    . C*fr1E JlTuJCj* l\T UiŁSMiC "Bd*¹—

wowy i chroniący go

Płyn jest uważany za odpowiednik rWhwŁi,,, raanai zarówno mózgowie, jak i rdzeń kręgowy, sa rwiunaK naczyń chłonnych. Jednocześnie płyn mózgowo-rdze: wy ma możliwość szybkiego regulowania zmian ciśnienia wewnątrzczaszkowego, co przy sztywnej czaszce ma zasadnicze znaczenie.

Naczynia ośrodkowego układu nerwowego

Rdzeń kręgowy jest unaczyniany przez gałęzie rdzeniowe pochodzące od tętnic odpowiednich odcinków kręgosłupa. Wchodzą do kanału kręgowego przez otwory międzykręgowe, część z nich zaopatruje zawartość kanału kręgowego, część zaś unaczynia rdzeń, tworząc na jego powierzchni przedłużone pnie i zespolenia.

Żyły rdzenia kręgowego rozpoczynają się na jego powierzchni. Żyły rdzenia łączą się ze splotami kręgowymi wewnętrznymi i przez otwory międzykręgowe uchodzą do naczyń na zewnątrz kanału kręgowego.

Krew do mózgowia doprowadzają tętnica szyjna wewnętrzna i tętnica kręgowa.

Tętnica szyjna wewnętrzna na powierzchni podstawnej mózgu oddaje tętnice: przednią, środkową i łączącą tylną. Natomiast tętnica kręgowa po przejściu przez otwór wielki łączy się z tętnicą przeciwległą, tworząc tętnicę pod-stawną. Tętnica ta oddaje tętnice móżdżkowe i tętnicę tylną mózgu.

Zarówno tętnica podstawna, jak i tętnica szyjna wewnętrzna, zespalają się ze sobą na powierzchni podstawowej mózgowia i tworzą koło tętnicze mózgu (circulus arteriosus ce-rebrij. Żyły mózgowia to głównie żyły mózgu i móżdżku. Żyły mózgu tworzą dwa układy: powierzchowny i głęboki, które ostatecznie uchodzą do odpowiednich zatok.

Układ nerwowy obwodowy

W układzie nerwowym obwodowym (systema nervo-sum periphericumj wyróżnia się 31 par nerwów rdzeniowych (nervi spinalesj, wychodzących z rdzenia kręgowego, i 12 par nerwów czaszkowych (nervi craniales), które rozpoczynają się lub kończą w mózgowiu. Trzecią odrębną grupę tworzą nerwy układu autonomicznego. Nerwy najczęściej biegną razem z naczyniami krwionośnymi, otoczone wspólną tkanką łączną, głównie po stronie zginaczy stawów, gdzie są lepiej chronione i mniej narażone na rozciąganie w czasie ruchów stawu. Między nerwami następuje często wymiana włókien, a najobfitszą wymianę obserwuje się w obrębie splotów {plexus), gdzie zbierają się nerwy podążające do szyi i kończyn. Liczne sploty nerwowe występują również w układzie autonomicznym.