zany do stworzenia im szczególnych warunków pracy wynikających z zasad określonych w przepisach o ochronie pracy kobiet i młodocianych.
5. Samorząd rzemiosła i jego organizacja
Osoba uruchamiająca zakład rzemieślniczy wchodzi dzięki temu w skład społeczności rzemieślniczej. Każdy rzemieślnik, dla którego podstawowym źródłem utrzymania jest warsztat, ma obowiązek należenia do cechu będącego organizacją społeczno-zawodową i reprezentującego interesy swoich członków wobec organów terenowej administracji państwowej. Osoby wykonujące rzemiosło jako działalność uboczną (tzn. pracujące również w gospodarce uspołecznionej) mogą być członkami cechu.
W mniejszych ośrodkach miejskich, gdzie występuje niewiele zakładów jedłiej branży czy jednego zawodu, organizowane są cechy rzemiosł różnych zrzeszające wszystkich rzemieślników na zasadzie terytorialności. Decyduje oczywiście miejsce położenia siedziby warsztatu, a nie miejsce zamieszkania. W dużych miastach bądź w dużych skupiskach rzemieślniczych działają cechy zrzeszające właścicieli zakładów na zasadzie bran-żowości, np. Cech Stolarzy w Swarzędzu, Cech Kuśnie- ' rzy w Warszawie, Cech Rzemiosł Metalowych w Warszawie.
Cech rzemiosł jest podstawową jednostką organizacyjną samorządu, działającą w interesie rzemieślnika, mającą służyć swoim członkom radami oraz wszechstronną pomocą o charakterze prawnym, zawodowym, szkoleniowym, socjalnym itp. Z tych też między innymi
względów kandydat na rzemieślnika powinien skierować pierwsze kroki do cechu, tam nawiązać kontakty i szukać informacji, które dopomogą mu zarówno w początkowych działaniach na rzecz uruchomienia zakładu, jak i pozwolą na późniejsze rozwinięcie działalności.
Wspomniano wyżej, że cech rzemiosł jest organizacją samorządu rzemiosła. Jako bardzo istotną informację należy w tym miejscu dodać, że jest to jedna, z najstarszych, o sprawdzonej skuteczności działania, form organizacyjnych samorządu w naszym kraju.
Statutowymi organami samorządowymi cechu są: walne zgromadzenie, zarząd wybierany przez walne zgromadzenie, komisja rewizyjna i sąd cechowy. Wszystkie składają się w pełni z rzemieślników.
Rzemieślnik zrzeszony w cechu ma bierne i czynne prawo wyborcze do statutowych organów samorządowych oraz uprawniony jest do udziału w żydu organizacji cechowej. Służą temu celowi walne zgromadzenia członków cechu, zebrania sekcji branżowych, prace różnego typu komisji. Członek cechu jest zobowiązany do przestrzegania statutu organizacji cechowej i uchwał organów statutowych. Do jego obowiązków należy także opłacanie składki cechowej, a uzyskane w ten sposób środki są przeznaczone na pokrycie kosztów działalności organizacji samorządu rzemiosła. Wysokość składki ustalana jest przez walne zgromadzenie członków cechu, a w zależności od przyjętej zasady oblicza się ją od rocznego obrotu zakładu, od liczby osób w nim zatrudnionych lub od kwoty rocznych podatków obrotowego i dochodowego. Ustalana jest wysokość minimalnych składek, a zarząd cechu może — na uzasadniony wniosek — zwolnić rzemieślnika częściowo lub całkowicie od obowiązku wnoszenia składki członkowskiej.
Poważną pomocą w działalności gospodarczej są dla