skanuj0048 2

14

Cafganc*’. — Ocnuc *:-su>

ir*. iw>nr

1?

jące do usunowitnu. dcsillas.

SyStetZtU

g»o.a«n»jc unknoa^ansg: r:re: rnku'. z Tor-

Pcwtup.il tryt* obczr.Ł na czw-ecb. konTyner.;.acr Vr.»*a n*;oogat-l **!^fłn kłłjwt I-wi*jrr.cg^ fc"*"'— ŁuT.Nr^ni i**,    r>m

nizcmaU nm wx*v»; »?oió: isu>uu. część (o»poćin: rnuiwat; 3cś\. Portugalię r.c-zwiemy picrw wr. ?aftitv =m narodp»->r.. u Niderlandy *ć inicjatorem systemu pafisnk aarodci^yc!.. Re: ?rxasji. 2r.isrc:\ii unifucuiący p; :rnCł»! »rcir.icv;^^i-^ne8° dirzeic^*/ifcr»-a.    o piajv.ar.j-. ic,:tun.>v-ata na. kwesusmi raiigSjny-

bm. Hobbaaoatka rewolucja w- poglądact'. na prawe natury została uzupełniona P^rzcz Barucha Spinozę, \cr.koiu-.ti: Hobbc* wprowadzał utyli ta ryzm. jeoraa wiązał prawo naturalne z moralnymi konotacjami. Teru Spinać) bytu radykalnie naturalutyczna: «. Wielka lyba pożera mai* rybę na mocy prawa natury". Rei-giu odgrywała córa: mniejszą rolę w stosunkach mielzyr.arodowych.    wojen rt-

lifiinych został zastąpiony przez politykę tBy. a raczej politykę racj stanu. Uczestnikami stosunków międzynarodowych w ki*ńcu X\ Il wieku nie byty aa; religijne sekty, ani dyr.—siie królewskie. łIc Świeckie państw i. terytorialne Czynnikiem ułatwiającym Zjednoczonym Prowincjom pełnienie giównej roli w sysia-mie międzynarodowym było ognbkc^nmt \»ywi». jv innych mocarstw przeerwko Hiszpanii. Upadek Hiszpanii osłabił potrzebę sapóła^aiamt i otworzy: okres nnędzynarodow-ej rywalizacji dotychczasowych sojuszników. PcsiępowaU- kon-sol idącą a Francji pod panowaniem Ludwika XIV. Prryw Odctw© Olńsn. Crotn-wella stworzyło warunki rozwoju Anglii. Oba państwa zdecydowanie dążyły do przejęcia roli przywódcy w systemie mię dzynerodowyrn Rozstrzygane* walka o przywództwo między* Anglią i Francją toczyła sie w- latach 1666-:"13- Ostateczne zwycięstwo po trwających ćwierć wieku walkach przypadło Anglik Cechami opc-racyjnymi przywództwa brytyjskiego były: pznowsziie r.i morzach, utrzymanie równowag: sił w- Europie oraz merkar• yUstyczr.y handel i poLytt koloniflna. Utrata Ameryki nie zaszkodziła brytyjskiemu * handlowi transatlantyckie mu. Eksport do Stanów Zjednoczonych wzrastał. Odpcmitdcą na kryzys systemu handlowego były serie innowacji w przemycie, handlu i pc*iitycc ekonnsciccnej. Rewolucja przemysłów a byt* w toku. wzmacniana przez w ewnętrzne i acwnęirz-ⁿ* potrzeby* kciuunspnjnc. Pozycje utracone w latach sicactndcissi£.ivcij i osiemdziesiąty ch XVIII wieku Wieika Brytanii odzyskała w wyniku Rewolucji Francuskiej i wojen napoleońskich. Eisnsn;tci nowego porządku mioartarc-dowego były: prze kształcenie Loaóyzi: w- finansowe cer.trurr. świata, śndusirial-na i technologiczna przewaga. ^’łel*iic; Brytanii oraz jc; polityczni i econotmcz-^ne doktryny wolnego hsndiu jai:c Irc:*} mizacia nowego systemu ckjnoZłZns-

go. Do lat osiem dziesiątych XIX wieku Pax Bmanmca

otwarte;: wspbcaiczne

światowej ekonomia opierał się bardziej na wolnym handiu. nicjx-skrymi"Łcj równym traktowaniu aniżeli na kor.t-olt i pos.adacic kolonii. Porządek polńya ny identyfikowany r Pax Bnunniss charakteryzował **ę dwiema głównymi =e

chcmi. Pc picr**wc. redystryou.ją itry*.onus w- r.astęr i»:w*ic wełen naptiettń* sldch wyrażającą «»c powstrcyz.urucn. ambicji leryioriiunycfc Franki i Fu*.i ,'ra; ograniczenietr. zsmjnbci nosiadiosc rnocirr* kontynentalnych i rozetnę* mcm strategicznych raz hryąjiuż r*o drut.:, morski supremacje, ^leUsfttl brytami istotną innowacja w ówczesnych stosunkach międzynarodowych było zroczont z liberalizmu przckcr.ardc. że mc zdobycze terytorialne. i.: wolny nandel zapewnia boga: twe. Dominującą toic w siorjr.»oirh m.iczynarooowych można byt: zdobyć dzięki produkcji Liczne państwł zaebedaiej Europy akcep* iowały doktryną wolnego handlu Sprzyiatc to jego rObujmi które?r obroty tylke w latach, pięćdziesiątych XIX «ukc wzrosły o Kf%. Rezultatcie rewolucji przemysłowe i nowe teorii ccaaonucsei byłspcdel: zair.tcrs**.«**ni» zóc ryczą* m kolomamym Państwa lywaiisowrety jeorak o panowanie r.ac kluczowymi rc-pozami gwarantującymi kontrcit szlaków komunikacyiaych. Charakter ixr.pt-riaLznu. w znaczny-tt. avopr.it. by* deientun owany prze: różne i zmicr..ąjącc kię rclhcje mir ary politycznymi i ekonomicznymi clemtn tanu topacsjiw oaszczc-gólnycfc regionacr i czasie imperializm determinowały r.ir tyłki- czynniki :u.:u:y ekonomicznej. Jeśii polityczni. i społeczna organizacja regionów at:c*fcfl2&-r.ych w orbitę wpływów ekspansywnego państwa mc spełnia!a w zadowalający sooadb baadlowej lub strategiczne; t.te gracji. a ich telfc*yw*nfc słabość r.a ;c po-używ ane siły dla stworzenia tych warunków . Ea?sr.ł> rkoncmicz: a ma tendencję dc kierowania się ku regionom gwarantuiącyrr. rsak^maloc k'». rzysci, a tt raieza od politycznych uwarunkowań bczpietrcftr.wa i zysku.

ostatnie; Ćwierci XIX uieku transfer przemysłowe; tcchr.oiogi: ój Snnó»-Zjedaocsoaych : Niemiec późnie;. Rosii i Japonii, sm oczy! no*cccn;ri ckono-®^nej ' s::atcgiczr.c.. sny Na kor.n nrocic sunipejiks guułtouny rNic-atiec zburzył tradycyjne kalin::acic równowagi fik Pasienie na innych konry-ncaiach Juzyze c<.n<*.v o silnej esioncmii zmieniło skaił . w^rubiL dsiałtnia »ys-? temu mięozynarazowego. Po !J wojnie światowej ckosumiczna: militarne orze* Stanów Zjednocccn-^cii r.ac ismyau pańsm^c-j była u*, znaczna h ekoao-nusci i połip^y poitratp»y ;akc- probicm schccpieczenic *^,yłtarcsa;ą?cgr ^rze-pływ-u zrn .'oms ńnaeKMy ch ze Stanów liedioctonycr. mc innych kraioa » celu utrzyroaru; równowag, ekonomt międzymarolowe; Stoay Zicdaoczoac pothi-pwaiy sic zasadą wTCiemnoici w iibcrakzacą* kacihk ?oi=c*l d>aku>.. c p.*wo-jsane* odrudoww Ejrop_;, Stany Zisćaoczoae wpę-wan- r.» > tr'vuuch t^ oicć Ł-ian:cw. aby prT*.**ei. zasacy wsisego handlu poje; zastooezeału. Emuazonc do Kompromisu aacoptowały* dtugą -is:ę wyjątków od te; aasaoy. Po il wojiue hs ia-tc*wr_; biiaierainc purozumienia uwierające auauruie najwyższego uprzywile;o-vaz^s stary s*c podstawa cc lioen. izaci: r.andiz ewiciowTgc. W rok- 13 państwa stw orzyr w Genewie GATT (Układ Ogólny c Cracr.. Handle . na izóry zioźyh w* 123 bll-tcnUne porozumienis handlowe. ^ «;*>ńr- la: p:ęćcc<ssi: tych