236
Cenną paszą w żywieniu młodzieży hodowlanej i zwierząt rozpłodowych są buraki półcukrowe Nie są tak tuczące jak ziemniaki, są łatwo strawne i mlekopędne. a zatem zalecane w żywieniu macior
Marchew zwłaszcza czerwona jest źródłem betakarotenu dla świń.
W żywieniu świń stosuje się susze z okopowych (susz ziemniaczany, buraczany, płatki ziemniaczane), jednak pasze te z uwagi na wysokie koszty suszenia, są bardzo drogie
28.3.3. Ziarno zbóż I produkty przemysłu młynarskiego
Ziarno zbóż należy do pasz treściwych, które charakteryzują się dużą koncentracją energii Zawłerająniew»elebiałkaogółnego(10-14%), natomiast dużo węglowodanów (-80%). z których główną część stanowi skrobia. Włókna surowego mają niewiele, najwięcej (ok. 11%) zawiera ziarno owsa. Śruta owsiana zawiera witaminę E, która ma wpływ na rozród i może być stosowana w żywieniu knurów Pszenica ma właściwości dietetyczne i stosuje się ją w żywieniu szczególnie prosiąt i macior Najważniejszym zbożem paszo wym uprawianym w Europie jest jęczmień W tuczu świń może być jedynym źródłem energii. Wpływa na dobrą jakość mięsa. Zastosowanie żyta w żywieniu świń ograni czają substancje antyzywiemowe (alkilorezorcynole, pentozany, węglowodany meskro-biowe i inne). Obecnie zaleca się 40% udział w dawce dla tuczników oraz 20% dla loch Ziarno zbóz skarmia się ześrutowane Duży udział jego w dawkach dla świń w znacznym stopniu pokrywa zapotrzebowanie zwierząt na białko. Wartość odżywczą białka zbóż ogranicza lizyna, drugim aminokwasem niedoborowym jest treonma Produkty uboczne przemysłu młynarskiego zawierają więcej niż ziamo zboża popio łu surowego włókna surowego, białka surowego i tłuszczu surowego. Otręby, zwłaszcza pszenne, mają działanie dietetyczne, wpływają korzystnie na trawienie W źy wientu świń stosuje się również otręby żytnie
28.3.4. Przemysłowe pasze treściwe
Mieszanki pełnoporcjowe - dla poszczególnych grup produkcyjnych trzody chlewnej dla loch, tuczników prosiąt i warchlaków Jest to jedyna pasza stosowana w żywieniu i dawkuje się ją zgodnie z Normami Żywienia Świń.
Mieszanki uzupełniające - służą do uzupełniania pasz gospodarskich Koncentraty białkowe - służą do wzbogacania w białko mieszanek sporządzanych we własnym zakresie. Są bogate w białko, witaminy, mikroelementy, stymulatory wzrostu Obecnie na polskim rynku są dostępne koncentraty i mieszanki paszowe oferowane przez różne firmy krajowe i zagraniczne.
28.3.5. Roślinne pasze białkowe
Do tej grupy należą nasiona roślin motylkowych oraz produkty uboczne przemysłu olejarskiego (poekstrakcyjne śruty: soiowa i rzepakowa) Z roślin motylkowych na cele paszowe wykorzystuje się: bobik, groch, peluszkę, łubiny słodkie (biały, żółty, wąskolistny) Zawierają od 200-350 g białka strawnego i wartość energetyczną zbliżoną do ziarna zbóz Najwięcej białka zawierają nasiona łubinu żółtego. Nasiona motylkowych mają stosunkowo dużo włókna: groch około 6%. bobik około 8% a łubiny 12-14% Za wierają dość dużo lizyny, są jednak ubogie w metioninę
Wykorzystanie tych nasion w żywieniu świń ograniczają szkodliwe substancje (antyzy-wieniowe) takie jak: alkaloidy taniny, wicyna. konwicyna Poekstrakcyjna śruta sojowa, jest wśród pasz roślinnych najbogatszym źródłem białka dla świń Białko charakteryzuje się wysoka, wartością odżywczą Pasza ta może być stosowana jako jedyne źródło białka w dawkach dla świń W żywieniu świń wykorzystuje się w dużym stopniu poekstrakcyjną śrutę rzepakową z odmian ,00' (ubogich w kwas erukowy i g ukozynolany). Ilością i wartością białka ustępuje poekstrakcyjnej śrucie sojowej Zawiera również znacznie więcej włókna surowego
28.3.6. Pasze pochodzenia zwierzęcego
Do tej grupy należą: mączki rybne mięsnokostne. mięsne mączki z krwi. mleko, maślanka, serwatka Są to pasze o dużej zawartości i dobrej jakości białka Wyjątek stanowi mączka z krwi która bogata jest w białko, jednak jego wartość biologiczna jest niska Mączki zwierzęce me zawierają włókna surowego, są więc dobrze trawione Są dobrym źródłem wapnia i fosforu oraz witamin, szczególnie z grupy B. Zaleca się aby 30% dziennego zapotrzebowania świń na białko pokryć białkiem zwierzęcym. W żywieniu tuczników należy na 4 tygodnie przed ubojem odstawić mączkę rybną, ponieważ zapach rybi przechodzi do tłuszczu 28.4. Zasady żywienia wybranych grup produkcyjnych świń
Aktualne Normy Żywienia Świń (1993) uwzględniają dla świń - w zależności od wieku, masy ciała stanu fizjologicznego kierunku użytkowania - zapotrzebowanie na energię, białko strawne, niektóre aminokwasy, składniki mineralne i witaminy Ilość paszy, wyrażona w jednostkach masy, niezbędna do pokrycia zapotrzebowania wynikającego z normy nazywamy dawką pokarmową.
26.4.1. Żywienie loch
Potrzeby pokarmowe loch są bardzo zróżnicowane w poszczególnych okresach ich cyklu produkcyjnego
Lochy niskoprośne (1-90 dnia ciąży) należy żywić ekstensywne (skąpo) Zaleca się dodatek paszy balastowej o dużej zawartości włókna a małej wartości energetycznej Daje to poczucie sytości i zaoobiega zaparaom. Strawność substancji organicznej dawki dla lochy niskoprośnej musi wynosić co najmniej 60-70%, a ilość włókna surowego do 10%. .
Lochy wysokoprośne (91-110 dnia) trzeba żywić umiarkowanie Zwiększone zapotrzebowanie na energię i składniki pokarmowe w tym okresie ma pozytywny wpływ na masę ciała prosiąt przy urodzeniu i ich żywotność Na 3-4 dni przed porodem należy zmniejszyć ilość zadawanej paszy a w dniu porodu podawać tylko pójło z otrąb pszennych
Lochy karmiące (około 6 tygodni). Od drugiego dnia po oproszeniu do 5-7 dnia laktacji zwiększamy dawkę pokarmową Po tym okresie lochę należy żywić intensywnie Obfite, pełnowartościowe żywienie loch w czasie karmienia zapewnia maksymalną wydajność mleczną chroni ją przed zbyt dużym ubytkiem masy ciała i przygotowuje do nowego cyklu reprodukcyjnego Około 3-4 dni przed odsądzeniem prosiąt należy zmniejszać ilość paszy, a w dniu odsądzenia podawać lylko wodę (okres zasuszania) Powoduje to^atrzymanie laktacji i przyspiesza wystąpienie rui