IMG62

Rysunek 8.56

Miazgowiec Lyctus: A - Lyctus brunneus Steph.. larwa (z Mamajewa. Kriwoszejnej i Potockoj, 1977), B - Lyctus brunneus Steph.. poczwarka (z Dominika i Starzyka. 1983). C - Lyctus sp.. żerowisko larw (wg Dominika. 1957)

ją obecność hialą mączką zapełniającą okrągłe chodniki. Jest groźnym szkodnikiem technicznym drewna (rys. 8.55).

Lyctus brunneus Steph. jest gatunkiem kosmopolitycznym, występującym w Polsce na składowiskach drewna, gdzie zasiedla drewno drzew tropikalnych oraz biclastą część drewna dębu. jesionu, wiązu, orzecha i kasztanowca (rys. 8.55 i 8.56).

J Rodzina: Biedronkowate - Cocanelhdae

Na kuli ziemskiej występuje około 5000 gatunków biedronkowatych. a większość z nich jest drapieżna. Biedronki są jaskrawo ubarwionymi chrząszczami o półkolistym zarysie ciała (rys. 8.57). prowadzącymi aktywny tryb życia na powierzchni roślin. Jaja owalne lub wrzecionowate, żółte lub pomarańczowe składane są w jednym złożu liczącym od kilku do kilkudziesięciu sztuk (rys. 8.58). Larwy mają wyraźnie zaznaczone trzy oddziały ciała i dobrze rozwinięte nogi (rys. 8.59). Poczwarki mogą być wolne, nibyzamknięte i zamknięte. Poczwarki gatunków przepoczwarczających się na liściach są zaczepione krema-stercm do podłoża i zwisają głowami w dół. Cały rozwój osobniczy trwa około miesiąca.

A    B    C    D    E

Rysunek 8.57

Deseri pokryw niektórych gatunków biedronkowatych (Coccinellidae) (wg Bielawskiego. 1959): A -biedronka siedmokropkowa Coconetla septempunctata L.. B - biedronka pięciokropkowa Coccinella qumquepunctata L. C - biedronka wrzeciązka Propylaea quatuordecimpunclata L., D - oczatka Ana-tts ocellata L . E - reszka Aptwtecia obMerata L.

Rysunek 8.59

Larwy biedronek (wg Klausnitzera. 1983)

Rysunek 8.58

Złoże jaj biedronki Coccinella sp. na igłach sosny (fot. B. i Z. Schnaider)

Większość gatunków ma jedną generację w roku. nieliczne dwie generacje. Głównym pokarmem biedronek są mszyce, jaja owadów, np. stonkowatych. małe pluskwiaki różno-skrzydłe. czerwce i inne małe owady o miękkich okrywach ciała. Niektóre biedronki żywią się grzybniami rozwijającymi się na liściach. Najliczniejszymi w lesie biedronkami są: biedronka siedmiopunktowa - Coccinella septempunctata L.. biedronka pięciopunktowa -C. ąuinąuepmctata L., biedronka wrrzeciążka - Propylaea quatuordectmpunc!ata L okrajka - Chilocorus renipustulatus Scriba, oczatka - Anons ocellata L.. skulik - Scymnus abietis Payk. i reszka - Aphidecta obliteraia L

Gatunki z rodzaju biedronka i oczatka są w borach sosnowych skutecznymi wrogami jaj i młodych larw różnych szkodliwych motyli i roślmiarek. a w plantacjach topolowych także jaj stonek (rys. 8.60 i 8.61).

Reszka i skulik są gatunkami charakterystycznymi dla drzewostanów świerkowych, gdzie m.in. ograniczają liczebność zawodnicy świerkowej (reszka) oraz mszyc skulik Okrajka jest typowym drapieżcą czerwców (rys. 8.62).

3 Rodzina: Skómikowate - Demiesf/dae

Należy tu ok. 1000 gatunków, w Polsce występuje 35. Żywią się zazwyczai ro/nym odpadkami pochodzenia zwierzęcego. Larwy skómika - Dermestes lanuirius III są dra-pieżcami jaj brudnicy nieparki i odgrywają decydującą rolę w subilizacn liczebno* 'ego szkodnika w Intencyjnym okresie gradacyjnym. Larwy różnych gatunków • rodzą :    w

-Anthrenus są poważnymi szkodnikami zbiorów entomologicznych.

J Rodzina. Bogatkowate - Buprestidae

Należą tu chrząszcze długości 2-30 mm; tylko nieliczne tropikalne g.u s znaczne rozmiary - długość do 12 cm. Bogatkowate są bogato ubarwione, meta lonc. niebieskie, wiśniowe, rzadziej czarne. Ciało wydłużone, klinowate, w pi . >