IMG99 (8)

Rysunek 8.230

Rynnica osinowka Melasoma populi L siadi

(lol. B. i 2. Schnaidor): A - złoża jaj. B - _wvJ?^lWol°vir_e

wa. C - poczwarka    ^yrośni^ia la,.

C

8.9.3.2. Kambio- i ksylofagi

Rysunek 8.231

Topolo* Dorytomja tortrwL (z* Sir«rezy(WueflO. 1972)

Do lej grupy należą najgroźniejsze szkodniki młodych (opoli - rzemlik lopolowiec. rzemlik osiko-wiec. pr/c/iemik osowieć, trociniarka czerwicą i opię-lek zielony Wymienione galunki decydują o udatno-ści plantacji u (potowych w Polsce Wiele innych owa-d6w zerujących pod korą lub w drewnie topoli atakuje ten rodzaj drzew lokalnie - w określonych warunkach

środowiskowych. Krytoryjek olchowicc i zgrzypik twardokrywka występują najczęściej w plantacjach topolowych w dolinach rzek i mogą wyr/.ądzać lam dotkliwe szkody. I tak pod wpływem żeni krytoryjka olchowca w dolnych częściach młodych topoli kora brunatnieje i opada, słabe drzewka obumierają i lamią się. Zgrzypik twardokry wka ogryza z kolei pędy młodych topoli. Inne gatunki zasiedlają topole starsze, obumierające, jakie w plantacjach nic występują, np. kózki: rzemlik plamisty - Saperda scalam l... szczctololck - Rh«-iWKUtum hicolor Schm.. X\lotrechus rusticus L.. kusokrywka większa - Necydalis mapir L;hogatkowatc: chlubek osikowicc - Poecilonota lariotosa Payk.. opiętek czarny - Agri-lu.r mer L.; ryjkowcowatc np. trzeń - Cossonus parallclnpipedm Hhst.. korni kowale, ro/-w lenek nieparek, drwalnik znaczony oraz wyżerek smolisty - Trypophloeus granulalus Ratz. i sciczynicc osinowiec - Heleroborips eryptogmphus Rat/ irys. 8.232.8.233). Szc/.e-jólny rodzaj uszkodzeń wyrządza plamkówka (miniarka) osinówka - Dizygomy&i trema-lae Kang.. której larwy minują tyko osiki, powodując następnie powstawanie charuktcry-stycznych plam widocznych na poprzecznym i podłużnym przekroju drewna (por. Entomologia leśna T. I. rys. 8.180).

Rzemlik topolowicc - Saperda carcharias L. Rójka rozpoczyna się w drugiej połowic czerwca i ciągnie się do końca września z kulminacją w pierwszej połowic lipca (rvs. 8.234). Towarzyszy jej żer uzupełniający chrząszczy na pędach i liściach topoli (rys 8.235). Rzemlik topolowicc zasiedla topole o średnicy w szyi korzeniowej powyżej 15 mm. ale też nie grubsze niż 20 cm. Samica składa do 50 jaj. po 1-3 jaja na jednym drzewie. W celu złożenia jaj wygryza w dolnej części strzałki podłużną szczelinę w kurze, przez którą wciska jajo do warstwy łyka. Na młodych drzewach kora nad miejscem złożenia jaja brunatnieje. Jaja zimują. Wylęg larw w zasadzie następuje od końca kwietnia Jo początku czerwca, wyjątkowo larwy rzemlika pojawiają się na jesieni. Początkowo żerują one pod korą. wygryzając na pograniczu łyka i biciu płatowate chodniki, i dopiero po przezimowaniu wgryzają się w drewno. Chodniki larwalne mają owalny przekrój Imak' 1.5 * x 2.1 cm), a ich długość osiąga 75 cm (rys. 8.236). Wnętrze chodników jest puste lub mici-scami wypełnione wiórkami. Większość wiórków jest usuwana przez otwór w dolnej części żerowiska, w szyi korzeniowej drzewa. Chodniki przebiegają wzdłuż osi pma. czasem mają odgałęzienia i boczne komory. Niekiedy 1/3 długości chodnika mieści się w podziemnej części drzewa. Zwykle larwa zimuje trzykrotnie (pierwszy raz pod korą. dwukrotnie w drewnie). Przed ostatnim zimowaniem zamyka się ona na końcu chodnika korkiem z wiórków i tam przepoczwarc/.a w maju (część larw przepoczwarcza się ud czerwca Jo sierpnia) w piątym roku kalncdarzowym swojego rozwoju. Po 4 tygodniach od pr/ępo czwarczcnia w drewnie pojawiają się młode chrząszcze, które po około dwóch lygoiim.. wygryzają się okrągłym otworem o średnicy do 12 mm na zewnątrz żerowiska Pi w i.: • one żer uzupełniający, wygryzając w liściach okrągłe otwory o str/ępiastci krawędzi rączkując młode pędy. Generacja rzemlika topolowej jest więc zasadniczo 4-lelnu. .w wiek w zależności od stanu fizjologicznego i biochemicznego drzew a /ywiciclskieco topola daje duże przyrosty) oraz pogody i klimatu może hyc ona 3- lub nawet 2-lelma

Rzemlik topolowicc ma nielicznych wrogów naturalnych Na jajach p.is,• -\:. skotka Euderus caudatus Thoms.. na larwach m in. gąsienic/mk hchrus rnn rusta > (i. <>ffr. (rys. 8.237J. który niekiedy poraża ponad 50*4 osobników żywiciela / c/ii" . w chorobotwórczych najważniejszy jest owadomórek Entnnu>phth<>rjgnili Kres. por i ' larwy rzemlika. Do wrogów rzemlika nalc/y równic/ dzięcioł pstry większy i średni