IMG 37 (5)

208 • Kerkyon

Wisząc w takiej pozycji, zauważyli, że Herakles ma czarne pośladki, co ich bardzo rozśmieszyło, a nawet sam bohater śmiał się i w końcu uwolnił ich. Na wolności k. nadal prowadzili żywot rozbójników. Rozgniewało to w końcu -»Zeusa, który przemienił ich w małpy, a następnie osadził na Pitekuzach (‘małpich wyspach’). Według innej wersji mitu byli przemienieni w karły. Utożsamiano ich z -» daktylami, frygijskimi —> demonami zamieszkującymi góry —»Ida. • Ich wizerunek znalazł się na malowidłach wazowych. Patrz także Omfale.

Kerkyon, rozbójnik z okolic —»Eleusis, zmuszał każdego do walki, pokonywał go, po czym zabierał jego mienie. Znany jest jego pojedynek z —> Tezeuszem, wygrany przez tego ostatniego. * Na malowidłach wazowych zachowały się sceny ze zwycięskich zapasów —> herosa z K. kery, żeńskie demony śmierci, często wyobrażające Przeznaczenie. Przynosiły nieszczęście, były córkami —» Nyks. Przedstawiano je jako istoty o wstrętnym wyglądzie, czarnych skrzydłach, okryte płaszczem przesiąkniętym krwią. Ponadto miały wielkie białe zęby i długie, ostre pazury. Zlatywały na pola bitewne, by wysysać krew z ginących bohaterów i szponami rozszarpywać ich ciała. Często myli się je z -»mojrami, —> eryniami, —> harpiami, do których zbliżone były wyglądem. W —> Iliadzie Homera k. to personifikacja różnych losów bohaterów. Nie lubili ich ani bogowie, ani ludzie, dlatego wyobrażenia -> demonów śmierci rzadko pojawiają się w ikonografii. Patrz także Hades.

toto, córka boga głębin morskich —»Pontosa i bogini ziemi —> Gai. Ze swoim bratem i mężem -»Forkysem, władcą morskich potworów, miała trzy —»gorgony (—> Meduza),

-> graje, smoka —»Ladona i obrzydliwą —> nimfę Toosę (matkę -> Polifema). Była brzydka i stara od urodzenia.

Ketos, potwór morski znany z mitu o —> Perseuszu i —»Andromedzie. Grecy nazywali także K. każde zwierzę morskie.

Keyks, syn króla Trachiny, Hesperosa. Małżonek —»Alkyo-ne, córki —» Eola. Pożycie małżonków było tak szczęśliwe, że stali się zarozumiali i zaczęli porównywać się z —> Zeusem i-*Herą, za co zostali ukarani przez Zeusa, który zamienił ich w ptaki: zimorodka i mewę (gr. ‘halkyon’ -‘zimorodek’; ‘keyks’ - ‘mewa’). Inną wersję podaje w —> Metamorfozach (ks. XI, ww. 410-750) Owidiusz. Według poety K. i Alkyone zostali zamienieni przez bogów w zimo-

Wrke zamieniająca w wieprza Jednego ¹ Przyjaciół Odyseusza

rodki. W poetyckiej wersji legendy znalazł się piękny opis burzy morskiej. Patrz także Dejanira, Hyllos, Lucyfer.

Kinyras, pierwszy król —»Cypru. Syn córki —> Pigmaliona,

—»Pafos, od której imienia nazwano cypryjskie miasto. Odmienna tradycja czyni go synem Syryjczyka Sandoko-sa. Ożenit się z Kenchreis (lub Metarme), która urodziła mu córkę —»Myrrę (albo Smyrnę). Dorosta Myrra zakochała się we własnym ojcu. Była to kara -> Afrodyty za przechwałki K. (lub Kenchreis), który uznał, że jego córka jest piękniejsza od bogini (być może Myrra nie złożyła ofiary należnej Afrodycie i to stało się powodem zemsty bogini). Myrra zwierzyła się piastunce ze swojego uczucia. Piastunka doprowadziła do spotkania K. z córką, wmawiając mu, że chodzi o jakąś zakochaną w nim rówieśnicę Myrry. Było kilka miłosnych nocy, aż pewnego razu K. wszedł z lampą do komnaty i rozpoznał w młodej dziewczynie swoją córkę. Postanowił zabić Myrrę, ale ta uciekła do kraju Sabejczyków (płd. Arabia). Tam bogowie przemienili ją w drzewo, mirrę. A gdy okazało się, że jest ciężarna, bogini narodzin wyjęła z pnia drzewa dziecko —»Adonisa (była też inna wersja mitu). Po popełnieniu kazirodztwa z Myrrą K. odebrał sobie życie. Według innej opowieści, żyt długo wspierany przez -» Apollona i cieszył się względami Afrodyty, będąc jej kapłanem. Kipryda, przydomek -* Afrodyty, który znaczy 'urodzona na —»Cyprze'.

Kirke, córka -»Heliosa i —> Perse. Siostra —» Ajetesa, króla —> Kolchidy, i —> Pazyfae. Była czarodziejką, która mieszkała na dalekim zachodzie, na wyspie Ąjaja. Na tej właśnie wyspie przebywał —> Odyseusz ze swoimi towarzy-