IMGe81

34    35

Odpychanie magnetyczne    Obwód prądu w rowerze

Odwróć szklankę do góry dnem. Na jej bokach umocuj za pomocą taśmy klejącej drut przewodowy. Drut powinien być wygięty w luk. Na dnie szklanki umieść kompas. Obróć szklankę tak, aby igła magnetyczna znalazła się równolegle do drutu. Jeśli podłączysz końce drutu do baterii, igła ustawi się do niego prostopadle. Wokół drutu, przez który przepływa prąd, przebiegają magnetyczne linie siły. Po jednej stronie luku wytwarza się magnetyczny biegun północny, a po drugiej biegun południowy. Gdy zmienisz kierunek prądu, bieguny zamienią się miejscami. Igła magnetyczna w kompasie ustawi się za każdym razem w kierunku linii pola.

Chłopiec na ilustracji dziwi się, dlaczego od dynama w jego rowerze prowadzi tylko jeden drut do lampy; właściwie powinny być tam dwa połączenia, aby obwód prądu pozostał zamknięty. Wewnątrz dynama znajdującego się podczas jazdy w ruchu obraca się magnes, umieszczony pośrodku szpuli z drutem miedzianym. Siła magnetyczna wywołuje przy tym napięcie w zwojach szpuli. Prąd przepływa drutem do lampy, przez drucik w żarówce, następnie przez obudowę lampy, widelec roweru i metalową tulejkę dynama z powrotem do szpuli. Bardzo duże znaczenie ma mała śrubka stykowa w uchwycie dynama: jest ona wwiercona przez izolującą warstwę lakieru w metal widelca i zamyka obwód prądu.

31