Kapsułki żelatynowe można otrzymać metodą zanurzeniową, wytłaczania i metodą kroplową. Metoda zanurzeniowa pozwala na otrzymanie pustych kapsułek twardych służących do napełniania, natomiast metodą wytłaczania i kroplową otrzymuje się kapsułki miękkie już napełnione.
Metoda zanurzeniowa. W metodzie tej zanurza się formy kształtu kapsułki w roztworze wodnym żelatyny i od razu wyjmuje (ryc. ll,3). Następnie po skrzepnięciu masy kapsułki zdejmuje się i suszy. Napełnianie i zamykanie tak otrzymanych kapsułek może się odbywać ręcznie w recepturze, za pomocą od-
rf~h_rł~h_rl—k_rł—h
"tr
-'ET
Ryc. 11.3. Otrzymywanie kapsułek metodą zanurzeniową.
\-i!g=rx-_, |
Ryc. 11.4. Przyrząd do rozsypywania proszków do kapsułek twardych stosowany w recepturze aptecznej.
Oznakowanie |
a 000 |
0 |
^2 |
3 |
4 |
0 5 | ||||
Objętość (ml) |
1,37 |
0,95 |
0,68 |
0,50 |
0,37 |
0,30 |
0,21 |
0,13 |
Ryc. 11.5. Oznakowanie i objętość dwuczęściowych twardych kapsułek żelatynowych.
powiedniego przyrządu (ryc. 11.4) albo w sposób całkowicie zmechanizowany (w przemyśle). Do substancji leczniczych, stosowanych w bardzo małych dawkach, dodaje się wypełniaczy. Równomierny zsyp zapewnia dodatek substancji poślizgowych. W niektórych przypadkach substancje lecznicze, przed umieszczeniem ich w kapsułkach, poddaje się granulacji/
Kapsułki są znormalizowane i mają określoną objętość (ryc. 11.5). Napełnianie na skalę przemysłową jest całkowicie zmechanizowane o wydajności do 200 000 kapsułek/h. W odpowiednich urządzeniach kapsułki są otwierane, napełniane i ponownie zamykane. Na rycinie 11.6 przedstawiono często wykorzystywany sposób napełniania kapsułek.
Dozownik o regulowanej objętości pobiera z pojemnika, przez zasysanie, określoną ilość sypkiej masy i następnie przenosi ją do dolnej części kapsułki, która w następnym etapie jest zamykana częścią górną.
Są też wykorzystywane sposoby napełniania kapsułek podobne do nasypywa-nia masy tabletkowej z leja nasypowego w tabletkarce (ryc. 11.7).
Ryc. 11.6. Sposób napełniania kapsułek sypką masą za pomocą dozownika: / - dolna foremka kapsułki, 2 - dozownik objętościowy, 3 - proszek, granulat, peletki.
Ryc. 11.7. Sposób napełniania kapsułek sypką masą za pomocą leja nasypowego: I - lej nasypowy, 2 - proszek, granulat, peletki, 3 - komora dozująca, 4 - dolna część kapsułki.
! Metocla wytłaczania. Metoda służy do otrzymywania kapsułek miękkich. W metodzie tej stosuje się uprzednio przygotowane folie żelatynowe. Można wyróżnić dwa sposoby wytłaczania. W pierwszym formowanie kapsułek odbywa się za pomocą wielootworowych płyt - dolnej i górnej. Na ogrzane płyty nakłada się arkusz folii żelatynowej, która mięknąc wyściela powierzchnie otworów. Po napełnieniu zagłębień Ickiem folie na płytach dociska się, zespalając kapsułki. Drugi sposób polega na jednoczesnym wytłaczaniu, napełnianiu i zamykaniu kapsu-
219