ksiega5

skokowo-golcniowego (articulatio talocrulalis) w warunkach dużych obciążeń zapewnia jego struktura. Staw ten stanowi połączenie kostki bocznej i przyśrodkowej golem z bloc/kicm kości skokowej. Jest to staw zawiasowy, jednoosiowy, w którym możliwe są ruchy zgięcia grzbietowego i zgięcia podeszwowego stopy, a pr/y maksymalnym /gięciu podeszwowym jeszcze niewielkie ruchy boczne.

Staw kolanowy (articulatio genus) jest największym stawem w organizmie c/towicka. W jego utworzeniu biorą udział: kłykcie kości udowej, kłykcie kości piszczelowe/ ora/ rzcplui (patella). Struktury te pokryte są chrząstką szklistą co zwiększa sprężystość stawu i lagod/i wstrząsy przy chodzeniu. Jest to staw zawiasowo-obrotowy, złożony i zespołowy ponieważ w obrębie jego jamy stawowej występują krążki stawowe - ląkotki (meniscf) - przyśrodkowa (meniscus medialis) i boczna (memscus łaterałis) Pełnią one funkcję •>> lizującą. Uszkodzenia stawu dotyczą najczęściej ląkotki przyśrodkowej mniej ruchomej i mocniej przytwierdzonej. Przy uszkodzeniu więzadeł krzyżowych (hgamentum iruciatum) następuje przesunięcie względem siebie kości udowej i piszczelowej t/w objaw szufladkowy. W statyce ciała istotna jest także budowa kończyn dolnych l- osób dorosłych kolana powinny być śladowo koślawe ok. 7 , kąty szyjkowo-udowe ok 125 a kąty antetorsji ok 12 Stawy biodrowe (articulatio coxae) łączą kości micdmcznc i udowe Kość micdmc/na wytwarza głębokie wgłębienie - panewkę (acetabulum cotyla) które obejmuje więcej niż połowę głowy kości udowej. Choć torebka tego stawu jest najmocniejszą u człowiek.i. pozwala jednak oddalić obie powierzchnie stawowe na 1-2 cm. Jest to staw wieloosiowy, panewkowy. Wykonać w nim można trzy zasadnicze ruchy: zgięcia i prostowaniu, ruchy odwodzeniu i pr/y wodzenia, obrót zewnętrzny oraz wewnętrzny. Znany jest także ruch obwodzenia powstały przez połączenie ruchów wzdłuż osi bocznej i przcdnio-tylncj. Połąc/cmc kości krzyżowej / kośćmi biodrowymi następuje przez stawy krzyżowo-biodrowc.

Stawy krzyżowo-biodrowc (articulatio sacroilica) utworzone są pr/cz powierzchnie uchowate kości krzyżowych i biodrowych. Są to stawy płaskie, / małą ruchomością i silnie napiętą torebką stawową, co sprzyja wczesnym zesztywnieniom (ankytosis). Ze względu na bardzo silne więzadła, zwichnięcia nic występują tu prawic nigdy, chyba >c w połączeniu ze złamaniem. Stawy tc wzmacniane są przez więzadła krzyżowo-biodrowc brzuszne (sacra iliaca ventrullu), krzyżowo-biodrowc grzbietowe (sacroiliaca dorsalia)_% krzyżowo-biodrowc między kostne (sacroiliaca Interosseo). łędźwiowo-biodrowc (iliotiinibalia) (ryc 54). Ruch w stawie wywołuje ciężar tułowia, który pochyla podstawę kości krzyżowej ku dołowi i przodowi, podczas gdy jej wierzchołek odchyla się do tyłu i w górę. Ruch ten hamo-

wany jest przez więzadła krzyżowo-kolcowe (tacratptnaU) i kwytoM

rate) powodując wyginanie się kości krzyżowej. Oba lUwy kizy2cmo^obi«c n—ran

ważną ochronę pierścienia miednicy, osłabiają każdy wstrząs w czarne dadnai haa i

skoków.

Kość kr/y/owa («/t iacrum) utworzona jest ze zrośniętych 5 kręgów krzyżowych. ILoat ma kształt klina, którego górna częsc to podstawa (kuu) a dolna to wierzchołek (oper amm socrf). Górna powierzchnia

stawowa kości krzyżowej, pro-    ą

poprawne polo jest niezwykle i całego szkieletu

dwiema kośćmi micdnicznsTr

tworzy miednicę. Miednica

(pilny) w warunkach pnmdkm\ck /na>duK vK w pr/odofKichsternu pod tip* mężczyzn i 55-60 u kobiet. Miarą jej pfr^f^r    ■ jest kąt kiijhaj " (3I"I • k#

wfowo-krry Iowy ¹ (140' y Zwsęksj**i> kąp pr/»xlop ~ ^jlr— naedacy. !»**■ aoao

wy eh Wzajemne zmiany ustawienia miednicy i krdon lędźwiowy flbcsh się

ryt

mu mtcdnicrno-lędfwiowcgo (Nowotny. Saułicf l^Ok

Kąi krr\ #owy )**t mwwt> ro»\Nt#> luuą jxxło«*\ k.vw• krr»• ^>nHl"^ł>*^ł    __

¹¹ kąl tęiiiwumw ki/v*o\\> nM #•«•«> m«ędcv ' ^MW> S>t-* ''W •