602 j CięścYl
nowactwa hemoglobiny do tlenu. Zmniejszenie napędu oddechowego pod wpływem zwiększenia IHC03~] prowadzi do zwiększenia Pco2. Dyfuzja C02 przez barierę krew--mózg będzie prowadzić do zakwaszenia płynu mózgowo-rdzeniowego i obniżenia pH.
16. Odpowiedź prawidłowa; B [rozdz. 34 IV B 1]. Zastosowame równania Henderso-na-Hasselbalcha do wyliczenia HA/A daje;
pH = pK + log A/HA
7,4 = 6,4 + log A/HA
log A /HA = 1,0
A /HA - antylog 1 = 10.
Tak więc HA/A'= 1/10 = 0,1.
17. Odpowiedź prawidłowa: C (rozdz. 32 IV; rozdz. 37 I A, B 1 b; V C). Nerki wydalają kwasy stale w postaci kwasoty miareczkowej lub jonu amonowego. W wypadku dużej produkcji kwasów (kwasica metaboliczna) jony wodorowe usuwane są głównie w postaci NH4‘. Płuca są natomiast odpowiedzialne za usuwanie kwasu lotnego, tzn. węglowego. Najniższa wartość pH moczu wynosi 4,4.
18. Odpowiedź prawidłowa: C (rozdz. 34 IV C 2 b. V B 2; rozdz. 38 IV C 11- Z podanych wartości wynika, że ciśnienie parcjalne tlenu w krwi tętniczej (PcOj) tego pacjenta wynosi 50 mm Hg (prawidłowa wartość 40 mm Hg). Obliczenie Pco2 z równania Hendersona musi być poprzedzone obliczeniem (H'l z równania Hendersona-Hasselhalcha. Jeżeli pH wynosi 7.5, wówczas:
IH1 ■ antylog (9 - pH)
" antyk* (5 - 7.5)
° antylog 1,5 » 31,6 nmol/L
po podstawieniu do równania Pco2 mamy:
ł 24
- (31,6 nmol/1) • (38 mmnl^j
“ 50 mm Hg.
Zwiększone stężenie (HC03] u tego pacjenta wskazuje na zasadowicę metaboliczną. Podwyższony poziom wodorowęglanów hamuje napęd oddechowy, co prowadzi do kompensacyjnego zwiększenia ciśnienia parcjalnego C02. Należy podkreślić, że za pomocą tego równania nie może być przeprowadzona analiza mian rozważanych parametrów.
19. Odpowiedź prawidłowa: D (rozdz. 38 I E 3; tab. 38-4]. Całkowita ilość C02 jest zależna od HC03' oraz ilości rozpuszczonego C02. Z tego powodu całkowita ilość C02 jest zwiększona w alkalozie metabolicznej i kwasicy oddechowej. Zawartość C02 maleje w miarę zmniejszania się (HC03] i (C02(, tak jak to jest, odpowiednio, w kwasicy metabolicznej i zasadowicy oddechowej. Należy zauważyć, że (C02] oznacza stężenie rozpuszczonego C02. które wylicza się z zależności
[C02] = S • Pco2
= 0,03 • 40 mm Hg = 1,2 mmol/1 (norma)
20. Odpowiedź prawidłowa: B |rozdz. 38 I B 1 a; IV B 2 a; rozdz. 39 V A; tab. 38-3,38-4; ryc. 38-5, 38-8, 39-1). Kwasica oddechowa charakteryzuje się pierwotnym wzrostem ciśnienia parcjalnego C02 w osoczu (Pco2). Kompensacja nerkowa polega na zwiększonej reabsorpcji HC03\ co prowadzi do wzrostu (HC03'] w osoczu. W warunkach częściowej kompensacji pH nie wraca do normy. Tylko jeden zestaw wartości (B) wskazuje na hh perkapnię i obniżone pH. Proszę zauważyć, że pH oraz (HC031/S • Pco2 są poniżej nor my, co wskazuje na kwasicę.
21. Odpowiedź prawidłowa: B (rozdz. 38 I B 2 a; IV B 1 a; rozdz. 39 V C; tab. 3&3, 38-4; ryc. 38-5. 38-8. 39-1). Obniżenie pH krwi
tętniczej i zmniejszenie (HC03*) oraz ciśnienia parcjalnego C02 oznacza kwasicę metaboliczną. Zmniejszony jest również stosunek |HC03')/S • Pco2 (wynosi 12,2) oraz powiększona luka anionowa (wynosi 47 mEq/l). Pierwotnym zaburzeniem jest znaczne zmniejszenie zasobów (HC03'1, a odpowiedzią kompensacyjną jest hiperwentylacja (hi-pokapnia). Obniżenie (HC03'J oraz wzrost (H'l wskazują na zaburzenie równowagi kwa-sowo-zasadowej. Hiperglikemia i odwodnienie (suchość skóry) potwierdzają diagnozę cukrzycy.
22. Odpowiedź prawidłowa: C [rozdz. 38 1 B 2 a, IV AB 1 a; rozdz. 39 V C; tab. 38-3, 384, ryc. 38-5, 38-8, 39-1J. Kwasica metaboliczna jest zaburzeniem równowagi kwasowo--zasadowej, które charakteryzuje się zmniejszeniem pH krwi tętniczej (wzrostem |H']). zmniejszeniem [HC03] i kompensacyjną hi-perwentylacją prowadzącą do obniżenia ciśnienia cząstkowego C02.
23. Odpowiedź prawidłowa: D [rozdz. 34 V, rozdz. 38 II B 2]. Z podanych danych wynika, że ciśnienie cząstkowe COz tego pacjenta wynosi 38 mmol/I, co jest zbliżone do normy (40 mmol/1). Ciśnienie cząstkowe C02 oblicza się z równania Hendersona, które ma postać:
U tego chorego [HC03~1 jest niskie, wobec czego zmiana ciśnienia cząstkowego C02 będzie miała większy wpływ na (H’J niż wówczas, gdy [HC03'1 jest w normie lub ma wysoką wartość. Aby obliczyć ciśnienie cząstkowe C02, należy przekształcić równanie Hendersona w następujący sposób:
[H*| można obliczyć, znając wartość pH, w następujący sposób:
OdpowwUi 1 wnafaima | 603 [H’l = antylog (9 - pH)
= antylog (9 - 7,22)
“ antylog (1,78)
= 60 nmol/l.
Natomiast ciśnienie cząstkowe C02 określa się jako
24
Tak więc ciśnienie cząstkowe C02 u tego pacjenta jest w normie, co oznacza, że nie nastąpiła kompensacja oddechowa. Zaburzenie równowagi kwasowo-zasadowej jest tym razem związane z kwasicą metaboliczną spowodowaną nagromadzeniem się chlorków we krwi. W tym typie kwasicy luka anionowa (AG) jest w normie:
AG = [Na'| - [HC(y + CI)
= 140 mEq/l - (15 mEq/l + 113 mEq/l)
= 140 mEq/l - 128 mEq/l = 12mEq/l.
pH płynu mózgowo-rdzeniowego (CSF) w kwasicy metabolicznej jest zazwyczaj podwyższone, ponieważ następuje hiperwentylacja jako odpowiedź kompensacyjna na kwasicę metaboliczną. U tego chorego me ma wyraźnej hiperwentylacji, w związku z czym pH CSF me wzrośnie w wyraźny sposób. Zasada, którą należy zapamiętać, głosi, że w warunkach metabolicznych zaburzeń równowagi kwasowo-zasadowej pH osocza i CSF zmieniają się w przeciwnych kierunkach, natomiast w warunkach zaburzeń równowagi kwasowo--zasadowej pochodzenia oddechowego pH osocza 1 CSF zmieniają się równolegle.
24- 27. Odpowiedzi prawidłowe: 24-B,
25- D, 26-A, 27-C [rozdz. 38 I B. m A 3. rozdz. 391C; tab. 38-31384; ryc. 38-5). Roz-