Laboratorium materiałoznawstwa7

- 134 -

4.3. Zadania do wykonania

1)    Wykonać szlif na próbce określonego składem che

micznym materiału. Określić Jego strukturę przed trawieniem i po trawieniu. Dobrać odpowiedni odczynnik do trawienia. Ustalić przeszłość technologiczną materiału, na przykład:    odlew, obrobiony plastycznie na zimno, rekry-

stalizowany, obrobiony cieplnie, utwardzony powierzchniowo itp.

2)    Przeprowadzić badanie mikroskopowe dwóch stopów:

a)    50# Pb i 50# Sb,

b)    87# Pb i 13# Sb.

Przygotowane szlify wypolerować, dobrać odczynnik do trawienia, wytrawić, ustalić warunki obserwaoji mikroskopowej. Określić składniki strukturalne i porównać

i

strukturę obu próbek. Na podstawie wykresu układu termicznego Pb-Sb w badanych próbkach ustalić stosunek ilościowy poszczególnych składników strukturalnych.

3)    Porównać strukturę dwóch stopów:

a)    75# Pb i 25# Sb,

b)    25# Pb i 75# Sb.

Wypolerować otrzymane próbki, wytrawić, dobrać odpowiednie powiększenie mikroskopu. Określić składniki strukturalne i zmierzyć ich wielkość. Opisać sposób tworzenia się oglądanych struktur.

4)    Wykonać szlif na niskowęglowej stali, wytrawić go odpowiednim odczynnikiem i określić strukturę. Określić wielkość ziarna na podstawie pomiarów i wyliczenia oraz przez porównanie ze skalą ziarnistości ASTM. Porównać

wyniki.

Średnią wielkość ziarna a oblicza się z wzoru: d = y£ u,

gdzie: a - średnia powierzchnia ziarna obliczona z wzoru:

p

gdzie: F - powierzchnia w mm , w której znajduje się x mierzonych ziarn,

m - powiększenie mikroskopu (p w obu wzorach oznacza mikrony).

Pomiaru dokonuje się na matówce, przyjmując do obliczeń połowę ziarn przeciętych obwodem badanej powierzchni.

5) Wyciąć z pręta żelaza Armco próbkę, wykonać szlif, wytrawić pola ziarn. Określić strukturę. Opisać przyczyny obserwowanych efektów świetlnych w jasnym polu przy oświetlaczu pryzmatycznym i płytkowym oraz w ciemnym polu.

Próbkę mosiężną wyszlifować na papierach ściernych, wypolerować elektrolitycznie, a po obejrzeniu pod mikroskopem stereoskopowym i zwykłym metalograficznym wytrawić odpowiednim odczynnikiem. Określić strukturę oraz st8n materiału.

7)    Zgięty w kształcie litery U odoinek stalowego drutu miękkiego zainkludować w bakelloie i wykonać szlif na przekroju podłużnym. Zbadać strukturę na całym odcinku i porównać kształt składników strukturalnych w miejscach nie odkształconych i odkształconych.

8)    Tak ustawić optykę mikroskopu MIM-3 aby na matówce otrzymać powiększenie 100-, 250- i 500-krotne.

9)    Nazwać poszczególne części mikroskopu i omówić ich działanie oraz podać zastosowanie. Ustawić oświetlacz ciemnego pole dla określonego obiektywu.

10)    Dwie próbki ze stali wysokowęglowej wyszlifować na papierach ściernych, wypolerować elektrolitycznie i obejrzeć szlif na mikroskopie stereoskopowym i metalograficznym. Przez odpowiednie trawienie oraz obserwację mikroskopową określić, która stal jest podeutektoidalne, a która nedeutektoidalna.