M038

A. Śruba pracuje „naprzód"

B. Śruba pracuje „ wstecz

P = 0

Rys. 2.46. Efekty współdziałania steru i śruby na statku zatrzymanym

I >ulnn część rys. 2.46 odnosi się do pracy śruby wslccz, Statek jest zatrzymany, wobec

......a sterze w położeniach skrajnych powstaje minimalna silit, wywołana niewielkim pod-

i .mi. mcm związanym z pracą śruby wstecz. Praktycznie jednak niezależnie od położenia i. im decydujące znaczenie ma działanie boczne śruby, determinujące kierunek przemiesz-' ulu tuty w lewo, a więc zmianę kursu w prawo.

r , linek 2.47 przedstawia drugągrupę sześciu możliwości związanych ze statkiem poru->i|i|. , m się do przodu prędkością BWN. W każdym z tych wypadków przyjęto, iż niezależ-

......... n i unku obrotów śruby wytworzona na niej siła ma stałą wielkość. Górna część rysun-

t.. i tiliuisi się do pracy śruby naprzód. Siła powstająca na sterze jest większa niż w wypadku Mdlii utrzymanego, bowiem prędkość wody opływającej ster jest sumą prędkości statku

i    |.i. .Ilości strumienia zaśrubowego. Wychylenie steru na burtę, jak świadczy wielkość i kie-

....... ucklorów wypadkowych, powoduje stopniowe przemieszczanie rufy przeciwnie do

11..    nul u wyłożenia steru. Dodanie wektorów siły wytworzonej na sterze i działania boczne-c i ul -. podczas wyłożenia steru na lewą burtę zwiększa efektywność zmiany kursu w lewo. t iim .i(• i na odejmowanie się wektorów przy położeniu steru na burcie prawej zwrot statku » |.i u\wi jest mniej efektywny. Ster w położeniu środkowym nie stwarza możliwości powsta-i.i.i >.il, skręcającej, wobec czego o kierunku zwrotu decyduje działanie boczne śruby.

I li>1nn część rys. 2.47 odnosi się do pracy śruby wstecz. Obracająca się śruba wytwarza

11..    (*.. i .kierowany ku kadłubowi i równocześnie odcina dopływ wody spływającej z kadłuba ■I .bu.Im W związku z tym na sterze nie może pojawić się jakakolwiek siła skręcająca.

•u. *.i!i /me więc od kierunku wychylenia steru następuje przemieszczanie rufy w lewo, czyli •tliliiii.i km su w prawo.

H . unek 2.48 przedstawia trzecią grupę sześciu możliwości związanych ze statkiem po-... «|.|. yui się prędkością WW. W celu wyjaśnienia współdziałania steru i śruby z koniecz-........pi/yjąć należy, iż podczas ruchu wstecz- do chwili wykonania manewru śrubą- statek

•    M. I..... ąjc prosty kurs. Górna część rysunku odnosi się do manewru śrubą naprzód. Z uwagi im .In^ i różnicę między prędkością statku poruszającego się wstecz a prędkością strumienia Młiulinwego na sterze wychylonym w położenie skrajne powstają duże siły skręcające. W • a i,|/ku z tym następuje przemieszczanie rufy w kierunku przeciwnym niż wychylono ster

ii .......intym zwrot statku w kierunku zgodnym z wychyleniem steru.

I'i z v sterze w położeniu środkowym o kierunku zwrotu decyduje działanie boczne śruby,

•    .4.. ■ . /ego należy oczekiwać zwrotu w lewo.

I ••■Inn część rysunku odnosi się do manewru śrubą wstecz. Jak wspomniano poprzednio, i> . mIii uiizymania prędkości konieczne jest nadanie śrubie obrotów odpowiadających WW.

• ...... sza liczba obrotów zwiększa silę działania bocznego śruby. Na sterze w położeniach

li.i|u\. h powstaje siła skręcająca, proporcjonalna do prędkości statku wstecz i wpływu śru-

' . ......tiiąccj również wstecz. Jej wielkość jest jednak zbyt mała, by zdominować działanie

Inn *in a uby, wobec czego w obu wypadkach rufa ulega przemieszczeniu w lewo, czyli zmiana I ni ni n.istępuje w prawo. Taki sam kierunek zmiany kursu występuje także wtedy, gdy ster

•    iin|ilii|i' się w położeniu środkowym.

95