Magazyn6401

towemi,— a szypuleozkami o 2eli malćńkicli lancetowatych przysadeczkach zbliżonych do kielicha; z kwiatami przeszło 1" długimi, białymi albo czerwonawymi, a od zewnątrz o 5ciu pręgach szkarłatnych. — Dziś. wszędzie na Wschodzie; kwitnie od czerwca do sierpnia.

Lókarskim jest sok lipo żywiczny, wyciekający z naciętego kłębu pod nazwiskiem Bocznicy— Scammonium v. guramiresina Scam-monii. Jest to środek nader ostroprzc~zyszjzojący, od dawnych lókaizów bardzo ceniony, dziś zaś już coraz mmój zapisywany wyłącznie; wchodzący jednak jeszcze w skład wielu leków złożonych, zwłaszcza tóż tak zwanych y ijemniczyeli, które otrzymały czasowy wyrok swobody.

RODZAJ 141. Wilec [1 pomaca Ciioisy.J, zwykle uważany za podrodzaj Potroją^ wyróżniający się jedynie— znamionami stałe główkowato kulistemi.

Liście sercowate,

wonawa, równie jak i reszta

Gat. 1 W. przeczyszczający [I. Purga IlAYNE.]. W. t. 148.— Ziele trwałe. Kłąb rzepowaty, kulistawy lub wydłużony, białawy. Łodyga wspir '    ¹    10', brudno-czer-

długoogonkowe, (3” i 2"), długokończyste, całobrzegie i częBtc czerwonawe spodem. Szypułki 1—2-k wiato we, równe ogonkom, błoniasto obrzeżone, czerwonawe; kwiaty pąsowe, z gwiazdką bledszą 5promieniową, do 3” długie a w kraju 2" w' średnicy— o łatkach zaokrąglonych i wykrojonych, płasko rozpostartych,— o kielichu ściśle przylegającym, czerwonym, błoniasto obrzeżonym, którego 2 działki zewnętrzne krótsze, — a znamieniu 2główkowćm.— Rolnie do 6000' wysoko na Andach meksykańskich; kwitnij w sierpniu i wrześniu.— |Convolvulus Purga Wendek.].

Z tój rośliny pochodzi od wieków w lókarstwie używany korzeri Jalapy— radix Jalapae, Oialapae v. Mechoacanhae nigrae, mocno przeczyrzcznjący.

Gat. 2. W. Jalapa [I. Jalapa Desf.]. W. t. 147.— Z kłębem do 20tu luntów ciężkim; z łodygami licznemi, wspina-jącemi się do 20’,— młodemi czerwonawemi i nieco - kosma-temi, a staremi kątowateini szaroziełonemi i brodaweczko-wanemi; z liśćmi sercowatymi, tępymi, (4' i 4"), często nie-równopołówkowymi, zakończonymi gruczołkiem, już cało-brzegimi już wciętymi w 2—3 — 5 łat tępo-lancetowaty ;h, z wiórzchu pomarszczonjmii a spodem białawo-kosmatymi, na ogonkach 2calowych i brodawkowato-włosistych; z szypułka-mi w kątach liści najwyższych 1--2—3 kwiatowemi, równemi ogonkom ,— o przy sadkach małych i odpadających; z kwia ■ tami wielkimi,— o rurce 3—-4 razy dłuższój od kielicha, wewnątrz fiołkowćj a zewnątrz jasno-lillowćj,— o kraju do 3” w średnicy, białym lub blado- elkowym, którego łatki nikłe i zatokowato wykrawane, — o znamionach 2główkowych; z torebką wielkości orzocha laskowego; a nasionami czcrwo-