makroekonomia1

e Aleksandra Kordalska, Ewa Lechman, Magdalena Olczyk

zasoby zostaną lepiej wykorzystane przez sektor prywatny, co w efekcie spowoduje wzrost produkcji, wzrost dochodów i w efekcie wzrost podatków. Po drugie, obniżenie podatków powoduje wzrost produkcji (ludzie są chętni więcej pracować, bo bardziej się im to opłaca). W efekcie, rośnie produkcja, rośną dochody i wpływy do bu dżelu z tytułu podatków.

Rysunek 2.

(równowaga)

Rysunek 3.

Klęki wypychania polega na zastępowaniu przez sektor publiczny działalności go spodarezcj sektora prywatnego. Mechanizm ten wygląda następująco. Zwiększom wydatki rządowe (najczęściej powodujące deficyt budżetowy) powodują wzrost popy Iii na kredyt ze strony rządu, co z kolei implikuje wzrost stopy procentowej na rynku pieniężno-kredytowym. Przy wyższej stopie część inwestycji prywatnych nie zostanr /realizowana z uwagi na zbyt wysoki koszt pozyskania kredytu.

Można mówić o pełnym efekcie wypychania tj. gdy popyt globalny najpierw rośna pod wpływem wzrostu wydatków rządowych z AD, do AD_V a następnie spada do wvi m iowej wielkości na skutek spadku wielkości inwestycji tj. z AD₂ do AD, lub niepel iiym elekcie wypychania, gdy wzrost popytu globalnego wynikający ze wzrostu wydal

Ali

p-

ków rządowych będzie większy niż spadek po pytu globalnego spowodowany spadkiem iii westycji prywatnych (popyt globalny wzrosną najpierw z /ID, do AD_? a następnie spadnh z A/), do/!/),). Klęki wypychania mnożna win zaznaczyć jako różnicę między Y

Rozwiąż zadania

Kolejna runda wydatków	Typ wydatku	Wartość wydatków w rundzie (w mtd zt)	Wzrost dochodu narodowego w równowadze (w mld zł)
1	rządowy	50	50
2	konsumpcyjny	28,35	78,35
3	konsumpcyjny	16,07	94,42
4	konsumpcyjny	9,11	103,53
5	konsumpcyjny	5,17	108,7

2. Mnożnik wydatków rządowych m = 1 / 1 - MPC{1 - t), gdzie MPC - krańcowa skłonność do konsumpcji, t - stopa podatkowa, stąd m = 2,31, a AY = 2,31 x 50 = 115,5 mld zł.

Zadanie 2.

1.7 = AD, tj. 7 = 100 + 0,67 + 350 + 550, stąd 7 = 2500.

2.    7 = AD, tj. 7 = 100 + 0,6(7-200) + 350 + 750, stąd 7 = 2700.

3.    Mnożnik zrównoważonego budżetu równy jest zawsze 1. Wzrost dochodu narodowego w równowadze (AY), spowodowany wzrostem wydatków rządowych o AG, które to sfinansowane są takim samym wzrostem podatków równy jest zawsze AG. Wyliczenia w punkcie b wskazują, że wzrost wydatków o 200 (skompensowany wzrostem podatków o 200) spowodował wzrost dochodu narodowego w równowadze o 200 (z 2500 do 2700), czyli AY= AG x 1.

Zadanie 3.

1.    AY= AG X 1 / \-KSK(l - t), stąd AY = 214,29.

2.    AY= AG X 1 / 1 - KSK, stąd A7 = 375 .

Z powyższych obliczeń wynika, że w przypadku podatków kwotowych wzrost wy-(I.lików rządowych o 150 powoduje przyrost produktu na poziomie równowagi o 375, lulomiast gdy są one pobierane procentowo tylko o 214,29.

Uogólniając: w warunkach podatków procentowych skuteczność pobudzania koniunktury poprzez wzrost wydatków rządowych jest mniejsza, niż przy podatkach kwotowych (co wynika z mniejszej wartości mnożnika). Warto jednak pamiętać, że podatki procentowe są lepsze w stabilizowaniu gospodarki, bo m.in. działają automatycznie.

Zadanie 4.

W punkcie wyjścia (/_(l    0,5) dochód w równowadze wynosił 7₍₎ = 500, natomiast

gdy /,    0,25 dochód w równowadze wyniósł Y 636,36. Tak więc spadek stopy podatkowej (/) / /_(l    0,5 do 0, "i .powodował wzrost doi liodu narodowego w rów

uowad/c o I Ui, Ui