Maśliński4969

SYSTEMY PRZEKAZYWANIA SYGNAŁÓW = szlaki sygnałowe

■■aH Rycina 17.3.

Etapy stymulacji wzrostu (podziałów) komórki.

-    receptory posiadające własną aktywność enzymatyczną (tj. receptorowe kinazy białkowe) - to właśnie ta grupa receptorów jest głównie zaangażowana w regulację rozmnażania, różnicowania i dojrzewania komórek, a także odpowiada za kierowanie komórek na drogę programowanej śmierci, zwaną apoptozą (zob. podrozdz. „Apoptoza”); receptorowe kinazy białkowe charakteryzują się obecnością zewnątrzkomórkowej domeny wiążącej Ugand, części przezbłonowej oraz domeny umiejscowionej w cytozolu, która wykazuje aktywność kinazy tyrozyny lub - rzadziej - seiyny/treoniny, do grupy receptorowych ldnaz białkowych należą m.in. receptory dla naskórkowego czynnika wzrostu (EGFR), płytkopochodnego czynnika wzrostu (PDGFR) i czynnika wzrostu fibroblastów (FGFR),

-    receptory nieposiadające własnej aktywności kinaz, ale korzystające z obecnych w cytoplazmie kinaz tyrozynowych lub serynowo-treoninowych (np. receptor transformującego czynnika wzrostu fi - TGF-fi).

Dwie ostatnie grupy receptorów są nazwane receptorami cytokinowymi, Receptory wiążą się z cząsteczkami niosącymi sygnał pobudzenia - agoni-stami - a bodziec wytworzony w efekcie połączenia Uganda z receptorem jest przekazywany najpierw w głąb komórki (uruchomienie tzw. szlaków sygnałowych i uwolnienie wtórnych przekaźników), a następnie do jądra (aktywacja czynników trans kryp-cyjnych).

Wśród Ugandów wiążących się z receptorami cytokinowymi kluczową rolę odgrywają polipeptydowe czynniki wzrostu (tab. 17.2).

»*

3

%

I

%

Tabela 17.2. Wlaśclwoid niektórych polfpeptydou/ych czynników wzrostu