przebieg procesu hemostazy zależy od precyzyjnego współdziałania wielu elementów, tj.:
• komórek śródbłonka
• komórek mięśni gładkich
• komórek krwi (trombocytów)
• osoczowych czynników krzepnięcia (frakcje białek osocza)
• substancji uwalnianych z uszkodzonych tkanek i komórek (tromboplastyna tkankowa).
W warunkach prawidłowych zachowana jest dynamiczna równowaga między reakcjami prowadzącymi do wykrzepiania krwi (prokoagulacyjnymi) a reakcjami chroniącymi przed jej nadmiernym wykrzepianiem (antykoagulacyjnymi). Przerwanie ciągłości naczynia pociąga za sobą jego obkurczenie, będące efektem skurczu mięśni gładkich i naczyniokurczącego działania czynników płytkowych: serotoniny i tromboksanu. Kolejnym etapem jest wytworzenie czopu trombocytamego i zapoczątkowanie procesu krzepnięcia z udziałem czynników osoczowych. Obkurczenie skrzepu i wTośnięcie tkanki łącznej szczelnie wypełnia miejsce uszkodzenia. W miejscu uszkodzenia śródbłonka naczyniowego płytki krwi przylegają do włókien kolagenowych błony podstawmej naczynia (z udziałem glikoprotein i czynnika von Willebranda) a następnie zmieniają swój kształt i uwalniają szereg substancji. Agregują, wypełniając powstały ubytek i uszczelniają naczynie. Jednym z uwalnianych przez trombocyty czynników jest czynnik płytkowy 3, który aktywuje osoczowe czynniki krzepnięcia. Krzepnięcie krwi, prowadzące do powstania nierozpuszczalnego skrzepu jest procesem wymagającym w-spółdziałania 12 czynników, zróżnicowanych pod względem biochemicznym. Są to (wytwarzane głównie w wątrobie):
1. glikoproteiny (czynnik I, II, V i VIII)
2. lipoproteiny (czynnik III)
3. polipeptydy
4. proteazy
5. jony Ca~ (czynnik IV).
91