I
nu. Surowy oloj poddaj* elf rafinacji kwasowaj stosując 95*98-proc*ntowy kwat siarkowy 1 podwytezoną temperaturę raakcji. Po zakończaniu procesu 1 rozwarstwianiu środowiska reakcyjnego oddziała alf kwas porafinacyjny, zawierający rozpuszczona substsnaja żywiczna (warstwa dolna)* a rafinat przemywa elf wodą, roztworem NoOH i ponownie wodqf Rafinowany naftalen poddaje elf raktyflkaojl pod zmniejszonym ciśnieniom. Gorący destylat podaje alf na powierzchnlf bębna obrotowego chłodzonego wodą, w wyniku czego naftalen ulega krystalizacji w postaci łusek (rys. 35).
4. Olej płuczkowy stosuje sif głównie do wymywania benzolu z surowego gazu koksowniczego. Nadwyżki oleju .wykorzystywanetsą jako dodatki do technicznych mieszanek olejowych.
5. Olej antracenowy zawiera jako podstawowe składniki antracen, fe-nantren 1 karbazol. X oleju tego wyodrębnia sif antracen techniczny o czystości 40%. W tym celu surowy olej ochładza sif do temp. 30°C, a otrzymaną stalą mieszaninę poddaje się wielokrotnej krystalizacji wykorzystując selektywnie działające rozpuszczalniki - przejawiające niejednakową zdolność rozpuszczania wymienionych składników oleju. Antracen ełuty do produkcji antrachlnonu - ważnego półproduktu w syntezie barw-
I. Z. mł •> aalalk r ar a.wj, 3. raatalaiaaa. • • *••»*•*
tfl Mflaa. I, pi«c 4. niarall lal aia. 1. *»l aaaalslt.
I. wyparka yr ti»l a*i, I. ajralaiilt ciasta. IS. Ir f • • al I tatar
Rys. 35. Schemat instalacji do wyodrfbolenie naftalenu z oleju naftalenowego
nlków. Najwifksze ilości oleju antracenowego przeinacza sif wraz i olejem ohryzenowym do wytwarzania wielu produktów masowych* - olejów i smół preparowanych.
• 6. rak wąglowy w normalnej temperaturze jest ciałem stałym o barwie ! czarnej 1 temp. mlęknlenia ok. 70°C. Pod wzglądem chemicznym stenowi j mieszaniną kilku tysięcy związków, wśród których w najwiąkszych ilościach występują węglowodory aromatyczna wiślopiarścianiowa odznaczająca elf wysokimi temperaturami wrzenia, zazwyczaj znacznia powyżej 340°C. X I tego powodu wigkeza ich cząśc nie daje śif oddzialić przez oddestylowe-
i
i nie, natomiast do przerobu paku wąglowago można stosować metody ekstrek-: cyjne. H odróżnianiu od oząści olejowej emoly wąglowej - pak praktycznie i nie zawiera związków o charakterze kwaśnym lub zasadowym, wya^ępują w I nim natomiast wyaokowrtące związki hśtśrocykliczns.
J Główne zestoeowanie pęku dotyczny wytwarzanie produktów matowych, niezbędnych dla gospodarki,- takich jak koks pakowy, amoły praparowane, lakiery antykorozyjne, lepiszcze do brykietów czy lepik. | Polsce | najwięcej paku przeznacza tlę na potrzaby hutnictwa aluminium. Wykorzystywany jest tam do produkoji mas alektrodowyoh. Na 1 t wyrobów elektco-dowych przeznacza alf przeciętni# 250 kg paku, natomiast na wyprodukowanie 1 t aluminium niezbędne jeet około 780 kg paka, w tym 600 kg § postaci koksu pakowego. Do produkcji elektrod utywe się pęku o wysokiej i temperaturze mlęknlenia i malej zawartości popiołu. Pak otrzymany w wy-I miku destylacji poddaje się utwardzeniu przez przedmuchanie atrumieaiea 1 gazu obojętnego z dodatkiem pary wodnej. Utwardzony pak ma taap.
! mlęknlenia- powyżej 1S0°C.
Koka pakowy jeet produktem odgezowenia (koksowanie) paku węgiowago w temp. 110U°Ć. Stanowi czarną, porowatą, twardą matą stosowaną do produkcji alektrod, mai anodowych i wykładzin wiotkich pieców. Koka pakowy o rozwiniętej powierzchni wewnętrznej wykorzystaj# się do rafinacji i odbarwiania.
Pak techniczny produkuje się w różnych odmianach różniących się temperaturą mlęknlenia. Prodekt łatwo topilwy, o temp. mięknlenia ok. 40°C, nazywa się lepikiem i- otrzymuje się go przez mieszacie paka I normalnego z olejem antracenowym lub chryzenowym. Walnym zastosowaniem paku jest wytwarzanie różnych gatunków smoły preparowanej. Smoły te, produkowane' m.in. jako amoły drogowe, dachowe, hutnicze lub opałowe, uzyskuje sif przez wymieszanie paku z odpowiednimi olejami smołowymi. Zawartość paku w smołach preparowanych wynosi 50-701. Smoły preparowane i- lepiki' stanowią surowce wykorzystywane w budownictwie.
a • I * » , •
3.1.1.3. Gazownictwo
Gazownictwo jest jedną z najstarszych gałęzi przemysłu, zajmującą •lę odgazowanisn węgla kamiennego w temp. 500-UOO^C w celu otrzymaaza
III
156