Obraz (1724)

-25 , 30

70-25 70 30

= 1.06-

gdzie:

l_z30- dopuszczalny długotrwale prąd obciążenia przewodu przy temperaturze otoczenia t_o=30°C, którego wartość została odczytana z zeszytu 523 normy PN-IEC 60364, w [A], x_dd - temperatura przewodu dopuszczalna długotrwale, w [°C],

i_fz - temperatura otoczenia przewodu w warunkach odpowiadających warunkom normalnej pracy (t^śt^), w [°C],

Wartości współczynników poprawkowych uwzględniających temperaturę otoczenia różną od 30"C zostały przedstawione w tabeli 10.6.

Przykład 3.1.

Należy dobrać przewód do zasilania niesymetrycznego liniowego odbiornika trójfazowego o mocy S=15kVA. Przewód będzie układany według sposobu A1.

a) prąd obciążenia oraz znamionowy prąd zabezpieczenia koniecznego do zabezpieczenia przewodów zasilających ten odbiornik:

l„ = ■

15000

V3-U„    73 400

I >1,25-L =1,25-21,65

= 21,65 A 27,06 A

Na tej podstawie należy przyjąć zabezpieczenie bezpiecznikiem topikowym WTN00gG32.

b) wymagany przekrój przewodu na długotrwałą obciążalność prądową i przeciążalność:

l_B<l_n-32A<I_Z

= 35,31 A

k₂ •!„    1,6-32

^z “ 1,45    1,45

Na podstawie tabeli 10.3. dla sposobu ułożenia A1 należy przyjąć przewód 4xDY10+LgYżo10, który zostanie ułożony w nieprzewodzącej rurze. Jego dopuszczalny długotrwale prąd obciążenia przy założeniu obciążenia czterech przewodów (fazowych oraz przewodu neutralnego) wynosi l₂₄=0,91-l_z3=0,91-45=40,95A>35,31 A.

Podobna sytuacja występuje przy doborze kabli układanych w ziemi, gdzie norma PN-IEC 60364-5-523 [26] określa rezystywność gruntu p=2,5K-m/W, podczas gdy w normie IEC 602876-3-1/A1:1999 Electric cables. Calcu-lation of the current rating. Part 3-1: Sections on operating conditions. Reference operating conditions and se/ec-tions of cable type podano wartość p=1,0K-W/m, charakterystyczną dla przeciętnych warunków krajowych.

Sytuacja ta powoduje, że podane w normie PN-IEC 60364-5-523 [26] dopuszczalne wartości obciążalności długotrwałej kabli układanych w ziemi (sposób ułożenia D) należy pomnożyć przez współczynnik (1,18), co wynika bezpośrednio z tabeli współczynników obciążenia w zależności od oporności cieplnej ziemi (tab. 3.6.).

Tabela 3.6. Współczynniki obciążenia kabli w zależności od oporności cieplnej ziemi [26]

Oporność cieplna ziemi p, w [K-m/W]	Współczynnik obciążenia
1,0	1,18
1,5	1,10
2,0	1,05
2,5	1,00
3,0	0,96

Znacznie dokładniejsze wymagania określono w komentarzu do francuskiej wersji normy IEC 364-523, które zostały przedstawione w tabeli 3.7.

Tabela 3.7. Współczynniki obciążenia kabli w zależności od oporności cieplnej ziemi, wilgotności obszaru i rodzaju ziemi (według komentarza do francuskiej wersji normy IEC 364-523) [33]

Oporność cieplna ziemi, p, w [K-m/W]	Współczynnik obciążenia	Charakterystyka obszaru i rodzaju gruntu
0,45	1,25	Kabel zanurzony w wodzie
0,50	1,21	Obszar bardzo mokry. Piasek
0,70	1,13	Obszar mokry. Piasek lub glina
0,85	1,05	Obszar o suchości zwanej normalną. Piasek lub glina
1,00	1,00	Obszar suchy. Piasek lub glina
1,20	0,94	Obszar bardzo suchy. Piasek, glina lub popiół
1,50	0,86	Obszar bardzo suchy. Piasek, glina lub popiół
2,00	0,76	Obszar bardzo suchy. Piasek lub popiół
2,50	0,70	Obszar bardzo suchy. Piasek lub popiół
3,00	0,65	Obszar bardzo suchy. Piasek lub popiół

Z danych przedstawionych w tabeli 3.7. wynika jednoznacznie, że dla rezystywności gruntu p=1,0Km/W podane w normie IEC 60364-5-523 długotrwałe obciążalności kabli układanych w ziemi dla rezystywności gruntu wynoszącej p=2,5Km/W, należy pomnożyć przez współczynnik (1,43). Wartość tego współczynnika wynika ze •losunku współczynników odnoszących się do podanych wartości rezystywności ziemi:

Uzyskane wartości dopuszczalnych długotrwałych obciążalności kabli układanych w ziemi w wyniku mnożenia wartości odczytanych z normy PN-IEC 60364-5-523:2001 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Dobór i montaż wyposażenia elektrycznego. Obciążalność prądowa długotrwała przewodów przez współczynnik (1,43) dają wartości zbieżne z wymaganiami norm niemieckich oraz francuskich. Przy takim założeniu producenci kabli podają wartości dopuszczalnych obciążeń długotrwałych w swoich katalogach.

Należy nadmienić, że zgodnie z obowiązującymi przepisami (Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia I2 kwietnia 2002 roku w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich użytkowanie (DzU nr 75/2002, poz. 690, z późniejszymi zmianami)), należy korzystać ze współczynnika o wartości (1,18), który wynika z normy PN-IEC 60364-5-523:2001 [26] (tab. 3.6.).

Przykład 3.2.

Należy dobrać kabel układany w ziemi na długotrwałą obciążalność prądową do zasilania odbiornika o następujących parametrach: P_n=100kW, U_n=3x230/400V, cos(p=0,8.

Prąd obciążenia:

!    P_n    100 000

¹ ~ >/3-U_n-cos<p’ 73 400 0.8

w 180,64 A

Wymagana dopuszczalna obciążalność prądowa, zgodnie z N SEP-E-004 Elektroenergetyczne i sygnalizacyjne linie kablowe. Projektowanie i budowa oraz wzorami (3.10.) i (3.12.), musi spełnić warunek:

l_a =180,64-1,25 = 225,33 A < l_n < l₂

/ulom należy przyjąć bezpiecznik topikowy WTN1gG250, czyli:

l_z > 250 A

/atom przy sposobie ułożenia D, po uwzględnieniu rezystywności gruntu p=1,0Km/W oraz obciążenia czwartej •yty, zgodnie z normą PN-IEC 60364-5-523 [26] (tab. 10.9.) warunki spełnia kabel YAHOO 4x185, którego \_: 1.18 236-0,91 =253,41 A>250A.