nenty orientacji zdjęcia lotniczego
śnie rzeczywistej wielkości i kształtu odfotografowanych przedmiotów la zdjęciu lotniczym wymaga znajomości nie tylko właściwości rzutu ale również elementów określających położenie środka rzutów w aszczyzny zdjęcia i fotografowanego terenu oraz położenia płaszczy-*lędem terenu. Są to elementy orientacji wewnętrznej i zewnętrznej jego. Znając te elementy, można jednoznacznie odtworzyć wiązkę ących i jej położenie w przestrzeni.
odka rzutów S w stosunku do płaszczyzny zdjęcia określają elemen-pwnętrznej (rys. 15). Są to współrzędne tłowe punktu przebicia icia prostą przechodzącą przez środek rzutów i prostopadłą do tej |kt główny zdjęcia o) oraz ogniskowa kamery f (odległość obrazu). łe dla kamery i łatwe do wyznaczenia z dużą dokładnością, izezyzny rzutów w przestrzeni wyznaczają elementy orientacji 16). Składają się one z trzech elementów liniowych i trzech ity liniowe to przestrzenie współrzędne prostokątne Xs Ys Zs / terenowym układzie współrzędnych. Do wartości kątowych iylenia zdjęcia a (kąt nachylenia płaszczyzny zdjęcia w stosun-toziomej lub kąt zawarty między osią optyczną kamery a prostą ącą przez środek rzutów), kąt skręcenia zdjęcia k (kąt zawarty iększego spadku w a dodatnim kierunkiem osi y), azymut mież kierunkiem zdjęcia (kąt zawarty między rzutem prosto-i płaszczyznę poziomą XY a osią współrzędnych Y). azymut zdjęcia A określają kierunek głównego promienia OS w enia zdjęcia a rozkłada się na dwa kąty składowe: wzdłuż osi X Jiego <j) i wzdłuż osi Y - kąt nachylenia poprzecznego co.
Elementy orientacji zewnętrznej !~ są dla każdego zdjęcia inne (w czasie
lotu fotogrametrycznego ulegają one ciągłym zmianom). Są one trudne do bezpośredniego wyznaczenia. Wartości przybliżone można ustalić na
f
__s podstawie wskazań przyrządów
itacji wewnętrznej
odfotografowanych na ramce tłowej zdjęcia. Dokładniej elementy orientacji zewnętrznej mogą być wyznaczone na podstawie terenowych pomiarów geodezyjnych (osnowa fotogrametryczna), co stanowi jedno z zadań fotogrametrii.
Ogdfoa podstawy fotogrametrii
RYSUNEK 16. Elementy orientacji zewnętrznej zdjęcia lotniczego (Xs, Ys, Zs, a, k, A)
Właściwości wzroku ludzkiego odgrywają zasadniczą rolę w procesie odczytywania treści zdjęć lotniczych i wykonywaniu pomiarów fotogrametrycznych. Obserwacje można wykonywać monokulamie (jednym okiem) lub binokulamie (dwoma oczami).
Podczas obserwacji monokularnej można oceniać wielkość, kształt i wzajemne rozmieszczenie obiektów. Ocena przestrzennego położenia obiektów jest praktycz-t nie niemożliwa. Dokładność obserwacji jednoocznej zależy głównie od zdolności rozdzielczej oka (ostrość widzenia). Miarą ostrości widzenia jest najmniejsza odległość kątowa, pod którą obserwator z odległości najlepszego widzenia (25 cm) widzi jeszcze oddzielnie blisko leżące dwa punkty lub linie. Zdolność rozdzielcza oka zależy od wielu czynników - zdolności wzrokowych obserwatora, warunków oświetlenia, barwy, rozmiarów i formy oglądanych obiektów. Praktycznie dla normalnego oka przyjmuje się 60” dla szczegółów punktowych i 15” dla linii równoległych.
W fotogrametrii leśnej szeroko stosowana jest obserwacja stereoskopowa (fotogrametria dwuobrazowa). Polega ona na jednoczesnej dwuocznej obserwacji, wynikiem której jest możliwość oceny odległości i wzajemnego położenia oglądanych przedmiotów. Zdolność przestrzennego widzenia wynika stąd, że człowiek posiada dwoje oczu. Promienie biegnące od jakiegoś punktu do lewego i prawego oka są kierunkami wcinającymi z bazy ocznej b0 (rys. 17). Wielkość bazy ocznej (prakty-