i bón wm rracowac. n® do jakichkolwiek
ANALIZA POTRZEB
♦ OCENA KONTEKSTU
nflciTiw— OiTr ,aa* * MH® 156-357]-Rycina : pi7fdsts«^ reto;*' zaangażowanych w działały
tfAcWK1 ^
Ryc. 2. Relacje organizacji zaangażowanych w działalność profilaktyczną Zrodło Kmpendiurr \ńeit\'opmjilahyce.i. 1, Warszawa 1996,s. 161
5.3. Ocena skuteczności programu
Ocena skuteczności programu umożliwia poznanie, do jakiego stopnia osi gmęto od i jak skuteczne okazały sie wybrane techniki. Ocena powinna być opa^ na wcześniej ustalonych kryteriach i powierzona właściwym ekspertom. Wj^ dotyczyć [DełTUomo. 1996, s. 47]:
- kontekstu - informacje o aktualnych warunkach organizacyjnych;
- wkładu - rezerwy zasobów, stanu posiadanych technik, metod, podstaw dydaktycznych itd.;
- postępów - monitorowanie programu podczas realizacji;
- wyników - uzupełniające badania skutków' po zakończeniu programu. Skutki bezpośrednie (natychmiastowe) i skutki pośrednie (można je ocenić na podstawie późniejszego zachowania):
Proces oceny skuteczności programu profilaktycznego obrazuje rycina 3 wg Snydera [cyt. DelPUomo. 1996, s. 48].
planowanie programu ■ ---—t OCENA WKŁADU
---------i _|
#
WDRAŻANIE programu —--— k OCENA
PRZEBIEGU PROGRAMU
mMMMM_________
gJSS-- “EN* KOŃCOWA
. wntt&mzm**_____ \
-r OCENA PROGNOSTYCZNA
-Kfclif 1
f
MOWA ANALIZA POTRZEB --► OCENA KONTEKSTU
Dyk 3. Ocena skuteczności programu profilaktycznego wg Snydera ^jódto: Kompendium wiedzy o profilaktyce, 11, Warszawa 1996, s. 48
W literaturze przedmiotu przyjmuje się, że określone działania można uznać za dobre jakościowo (o wysokim standardzie jakości) wówczas, gdy:
_ dostosowane są one do ustanowionych celów;
_ spełniają określone standardy etyczne i zawodowe;
, odpowiadają na potrzeby i oczekiwania klientów.
I Jakość realizowanych działań nie jest kategorią stałą i wymaga ciągłej pracy nad utrzymaniem przyjętych standardów zawodowych i etycznych. Jakość podlegać winna również systematycznej kontroli, a także powinna być weryfikowana w taki sposób, aby prowadzone działania były niekwestionowaną gwarancją kopyści dla odbiorców tych programów.
|. Standardy jakości, które obowiązują w danej organizacji zajmującej się profilaktyką czy charakteryzują określone programy profilaktyczne, odnoszą się do wielu obszarów ich funkcjonowania. Pracując nad ustanowieniem standardów w realizowanych przez siebie programach profilaktycznych, warto wziąć pod uwagę „wymiary” działań zapobiegawczych (tab. 5).
Realizacja działań profilaktycznych ma sens jedynie wówczas, gdy w ich ramy wkomponowane są zabiegi, mające na celu ocenę skuteczności prowadzonych przedsięwzięć. Rozpoczynanie działalności profilaktycznej z reguły wiąże się ze stawianiem sobie pytania o to, jakimi cechami ma się charakteryzować tworzony
83