Obraz!6 (9)

nych, ale nieco dłuższych. Wewnątrz układa się jeszcze płyty zbite z desek jako podłogę i barak Jest wykończony (rys. 110).

Budynek taki składający się z dwóch izb mieszkalnych lub ■/. jednej izby (Jak np. przenośny garaż), można ustawić w ciągu niespełna godziny.

5. Posadowienie budynku

Fundamenty są częścią składową budynku, umieszczoną w grun-aie budowlanym. Stanowią one podstawę, na którą przenosi się cały ciężar budynku.

Najważniejsza jest dolna część fundamentu zwana ławą fundamentową.

Nad ławą fundamentową znajduje się mur fundamentowy, równej grubości aż do poziomu parteru.

a. Ława fundamentowa. Ława fundamentowa jest szersza od mu-ru fundamentowego. Swoją spodnią płaszczyzną, zwaną podesz-

Rys. 111. Porównan.e grubości ław fundamentowych: a) z kamieni na zaprawie wapiennej, b) z cegieł na zaprawie wapiennej, c) z cegieł na zaprawie cementowo-wapiennej, d) z cegieł na zaprawie cementowej, e) z żelbetu

w ą, przylega bezpośrednio do gruntu i wywiera na niego nacisk wywołany ciężarem całego budynku. Z tego powodu ława fundamentowa musi mieć odpowiednio wielką powierzchnię podesziwy, musi być dostatecznie gruba i dokładnie wykonana, aby pod naciskiem ciężaru budynku nie zarysowała się Zarysowanie się ławy fundamentowej wywołuje nierównomierne osiadanie fundamentu i pękanie ścian budynku.

Ławy fundamentowe wykonuje się z kamieni, cegieł, betonu lub żelbetu.

' Grubość ławy zależy od jej wytrzymałości, tj. od materiału ■' i spoiwa użytego do jej wykonania. Parzy tym samym obciążeniu ława z 'kamieni lub cegieł na zaprawdę wapiennej musi mleć największą grubość. Cieńsza może być ława z cegieł na zaprawie cera entowo-wapiennej, najcieńsza zaś — ława z cegieł na zaprawie cementowej lub ława z żelbetu (rys. 111). Najmocniejsze i najtrwalsze są ławy &żelbetowe.

A

Rys. 112. Stopa fundamentowa

Rodzaj i wymiary wszystkich ław zależą od rodzaju gruntu i są ustalane za pomocą specjalnych obliczeń (statycznych).

Ławy yr budynkach szkieletowych są wykonane w postaci pasa ciągnącego się bez przerwy do-

Iokoła całego budynku albo pasa ipod kilkoma słupami, albo wreszcie wykonane pod każdym słupem z osobna. Taki krótki odcinek ławy nazywa się stopą fundamentową (rys. 112).

b. Płyta fundamentowa. Czasem ławę rozciąga się pod cały ^ budynek, a wówczas nazywa się ona płytą fundamentową. Wykonuje się ją z betonu lub żelbetu i stosuje wówczas, kiedy grunt, na którym ma się oprzeć fundament, jest wyjątkowo słaby (ściśliwy) i powierzchnia podeszwy łaiwy byłaby za mała.

6. Grunt budowlany

Gruntem budowlanym nazywamy grunt, na którym ma się oprzeć fundament. Grunt ten musi być dostatecznie zwarty i jednolity, aby z biegiem czasu nie zmieniał swej objętości.

Wierzchnie warstwy gruntu zawierają części roślinne, które butwiejąc zmieniają objętość gruntu. Zmieniają również zwartość gruntu żyjące w nim istoty, czynniki atmosferyczne, jak wilgoć, mróz i słońce, oraz woda podskórna. Należy takie pamiętać, że materiał gruntu rozkopany powraca do swej dawnej objętości dopiero po upływie dłuższego czasu.

Dlatego w celu założenia fundamentu pod budymk. wykonujemy wykopy dość głębokie, aby dotrzeć do tych warstw gruntu budowlanego, które można bezpiecznie obciążyć ciężarem budynku.

12S