P1240455

V Dntersenitia i* :nver.tar. *aupt*iehllen u. ier I spesifir-ne **ericral* ier Be #t * t lun jr ar i tu », 5/ aas virt«ehaft»**r«r«. ^riłfr wurócr Iff ?e*t ~sr e i r. ire *8<^,lSenlc«l:fn ł*r IjBpuyip dtesar UT£abe daręestelit, ć ic «lo.n rerei t = c-»cąnvap:;p *bze ichr.eri nsu aasrescr iećenen ~-nenfelderkul tu ren unf ieren *ventuelle ffruppen, wal che an 3łe 'telle 3er blar.eriaea unelnhei tlienen LauFltr.^rj Kultur tretęn werden, mtienell *u berrtlnden. soi.lt Betrac.ntung cer Ouelienwatcriaiien ~^r- 3ahmen all uaterneh=en. dl. .leh «. den ob.n an^Ahrt.n. fflr dle ..M.ftlr. ElassifiMtlon rrunllrr.r.i.n ri.teat.n ereebw.

li

Im ł*

r.e rn**i: ic

Uo die Lokal-

can ełae utfas **oti-der Froblemetallun-

Jan Dąbrowski

Przydatność ceramiki łużyckiej dla podbiałów kulturowych

••Tcrótce po wyróżnieniu kultury łużyckiej pojawiło sie pojecie jej grupy, które szybko stało sie zasadniczą jednostka podziału te,1 kultu* ry. Pod stawy obecnie stosowanego podziału ea dziełem przede wszy stk-im J. Kostrzewskiego^1/ i z dużym uznaniem podkreślić należy, te system ten, ciągle uściślany i uzupełniany, jest do dziś wykorzywtywany w zasadniczym swym kształci*. Rozwój badań spowodował znaczne polepszenie stanu poznania materiałów z określonych regionów, wzmagając jednocześnie partykularne ocenianie zjawisk kultury łużyckiej. Ciekawe, że stanowi to krok wstecz, zacierając w efekcie dawno Jut istniejące tendencje do podziału kultury łużyckiej na duże jednostki, wyrażane zresztą wówczas przy użyciu zupełnie innego aparatu pojęciowego •

Jak to często bywa w humanistyce, także i pojęcie "grupa kultury łużyckiej" używane jest w zasadzie oez ścisłego określenia jego treści.

Jest to oczywiście skutkiem analogicznej sytuacji w zakresie rozumienia terminów "kultura archeologiczna" i w ogóle “kultura". Rzadko która z publikowanych ostatnio prac, poświęconych jakiejś grupie kultur/ łużyckiej zajmuje sic omawianiem przyjętych kryteriów podziału kulturowego - spotykamy albo ogólniki, albo też sprawa ta jest w ogóle romijana. Bardzo ważne, a chyba niedocenione są wiec rozważania Yiśkiewicza na ter. temat^. Omawiając wydzielanie grup podkreślił on^ r9.lŁ_lci!: -'eh— swoistych cech materiału oraz przeanalizował przydatność różnych porii źródeł do tego celu. Największą rolę przypisał ceramice, dużo ostrożniej odnosząc się do przydatności wyrobów metalowych i form obrządku pogrzebowego, sygnalizując też możliwość wykorzystywani a niekiedy także i fora budownictwa czy .śladów działalności gospodarczęj. Ostatecznie określił grupę kulturową "... jako zestaw dostępnych nam składników kulturowych, pochodzących z określonego terenu, zatknięty w jednolitym układzie chronologicznym i posiadający wspólne cechy generalne danej kultury z wyraźnymi różnicami w zakresie cech swoistych"'¹. Wielka też jego zasługą było wszczęcie studiów porównawczych nad częstotliwością wyetępo*ania typów ceramiki na różnych stanowiskach /rvc.i./. Pozwoliło mu to przekonywująco udokumentować fakt, że zbieżności w obrębie jednej grupy kulturowej maja charakter nie tylko feralnych podobieństw typów i odmian naczyń,* ale i zbieżności sta ty stycznych, ••■y-

35